Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltu al enhavo
Vikipedio
Serĉi

Astura lingvo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Astura
asturianu (asturjanu)
Mapo
dialektomoderna lingvonatura lingvo
asturleonaj lingvoj
Parolata enAsturio
Parolantoj110 000
Fremdlingvo / dua lingvo por450 000
Skribolatina
Lingvistikaklasifiko
Hindeŭropa lingvaro
Italika
Latinida lingvaro
Ibero-latinida lingvaro
Oficiala statuso
Reguligita deAkademio de la Astura Lingvo
Lingva statuso3 sendube endanĝerigita
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2ast
  ISO 639-3ast
  Glottologastu1246
Angla nomoAsturian
Franca nomoasturien
Vikipedio
vdr
mapo pri la lingvoj parolataj sur laIbera duoninsulo: la astura bildigita helverde

Laastura lingvo (asture asturianu [asturjanu]), ankaŭ konata kielbable estaslatinida lingvo, parolata en lanordhispania regionoAsturio (asture Asturies, hispane Asturias). Multaj asturianoj glitas kontinue inter la normahispana kaj la astura laŭ la medio. En la okcidenta parto de Asturio oni parolas lagalegan lingvon.

Ekzistas tri grupoj de dialektoj: okcidenta, centra kaj orienta astura lingvo.

La astura lingvo havasgramatikon,ortografiajn regulojn, asturlingvanvortaron nomeDiccionariu de la Llingua Asturiana.[1] Ĝi estas zorgata de laAkademio de la Astura Lingvo, kiu laboras pri komuna lingvo. kaj eĉ se ĝi ne havas oficialan karakteron en la Aŭtonoma Statuto (la lingvo nur estas konsiderata protektinda kaj ne ekzistastelevidkanalo tute en la astura lingvo, malkiel okazas enGalegio,EŭskioKatalunio)[2], unu aparta leĝo regulas la uzon de la lingvo en Asturio.

Tamen, nuntempe la lingvo suferas multe pro malprestiĝo kaj politika depremo. Kvankam ĝin parolas entute proksimume 450 000 homoj, laŭ nombrado de1991 fare de la hispana registaro (400 000 ĝis 600 000 laŭ2017-aj informoj)[3][4], nur enMiranda de Douro ĝi estas nun oficiale agnoskata lingvo. Aliloke oni eĉ ne agnoskas ke ĝi estas vera lingvo, sed insistas, ke ĝi estas nur dialekto de lahispana lingvo.

Alia nomo por la lingvo estasbable, kiun memkonsciaj parolantoj de la astura malŝategas. Ĝi estas parenca al "babili". La uzo de tiu termino montras, ke eĉ la kritikuloj sentas la fortanmalsamecon inter la astura kaj la hispana, kaj tiel montras falsa ilian pretendon ke ĝi estas nura dialekto de la hispana.

Ekzempla frazo:Munches Gracies =Koran dankon;Güei voi dir al monte =Hodiaŭ mi iros al la monto

La unua fikcia filmo realigita en la lingvo estisA fiya del xastre en2011. La unua animacia filmodublita en la asturan lingvon aperis en2010, t.e.Los viaxes de Gulliver (Gulliver's Travels, de1939)[5].

Referencoj

[redakti |redakti fonton]
  1. https://web.archive.org/web/20130323072940/http://www.academiadelallingua.com/diccionariu/normes.pdf
  2. https://reunido.uniovi.es/index.php/Lletres/article/view/16397/13544
  3. https://www.lne.es/aviles/2018/06/01/dandres-asturiano-hablan-doscientas-mil/2295956.html
  4. http://www.ehu.eus/documents/1457190/1547454/Avance+III+Encuesta+Sociolling%C3%BC%C3%ADstica+Asturias.pdf
  5. https://ast.wikipedia.org/wiki/Los_viaxes_de_Gulliver_(pel%C3%ADcula_de_1939)

Vidu ankaŭ

[redakti |redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti |redakti fonton]
v  d  r
Asturileonaj lingvoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Astura_lingvo&oldid=8547814"
Kategorioj:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp