Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltu al enhavo
Vikipedio
Serĉi

Aizoacoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita elAizoaceae)
Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Aizoacoj
Bijlia tugwelliae
Biologia klasado
Regno:plantojPlantae
Subregno:trakeofitojTracheophyta
Superdivizio:spermatofitojSpermatophyta
Divizio:angiospermojAngiospermae
Klaso:dukotiledonojMagnoliopsida
Ordo:kariofilalojCaryophyllales
Familio:aizoacojAizoaceae
Martinov[1]
aizooAizoon
L.
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

Laaizoacoj[2] (latine Aizoaceae) estasplantafamilio el ladukotiledonajangiospermoj. Tiu familio apartenas al laordokariofilaloj (Caryophyllales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 150 genrojn kaj pli ol 2270 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estasaizoo[2].

La disvastiga centro estas suda Afriko (Kapensiso). Ankaŭ enAŭstralio hejmiĝas multajn speciojn.

Kelkaj specioj kaj kultivvarioj estas tutmonde uzataj kielornamplanto.Multajplantoj nomiĝas en naciaj lingvoj, „tagmeza floro“ aŭ „vivantaj ŝtonoj“.

Priskribo

[redakti |redakti fonton]

Ili estas unujaraj aŭmultjaraj plantoj. Povas estiherbaj plantoj,duonarbustojarbustoj. Plej oftassukulentaj plantoj. Ili estasC4{\displaystyle C_{4}}KAM-plantoj. Lafoliojplej ofte estas sukulentaj, sed ekzistas ankaŭ nesukulentaj specioj.

Laradisimetriajfloroj estas plej ofte duseksaj (nur kelkaj specioj deTetragonia estas unuseksaj).Plej ofte ekzistas kvin (tri ĝis)sepaloj. La floroj enhavas multajn (3 ĝis 200)stamenoj (= sekundarapoliandrio).Oftenefekundaj stamenoj aspektas petalsimile (staminodioj); Plej ofte mankas verajpetaloj. La floroj enhavas du ĝis kvin (ĝis dudek)karpelojn. Lapolenigado okazas per insektoj (entomofilio).

Plej ofte formiĝaskapsulfruktoj aŭ kelkfojeberoj, kiuj enhavas multajn (1 ĝis 1000) semojn.

Taksonomio

[redakti |redakti fonton]

La familio de la Aizoacoj estas dividita en kvar subfamilioj[4] kun jenaj genroj:[5]

Sinonimoj de la familio estasFicoidaceaeJuss.(nom. rej.),MesembryanthemaceaeFenzl (nom. cons.),SesuviaceaeHoran. kajTetragoniaceaeLink (nom. cons).[6]

Laŭ WFO kaj TPL

[redakti |redakti fonton]

LaŭWorld Flora Online kajThe Plant List(11 jun. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[7]:

*genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.

Eksteraj ligiloj

[redakti |redakti fonton]
Portala ikonoPortalo pri Biologio

Referencoj

[redakti |redakti fonton]
  1. 1,01,11,2Aizoaceae ĉe World Flora Online
  2. 2,02,12,2aizoo en PIV ĉe vortaro.net
  3. 3,03,1Aizoaceae ĉe The Plant List
  4. Cornelia Klak et al:A phylogenetic hypothesis for the Aizoaceae (Caryophyllales) based on four plastid DNA regions. 2003, S. 1442–1443
  5. H. E. K. Hartmann (Hrsg.):Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae. Springer, 2001, Band 1, S. IX-XI und Band 2, S. IX-XII.
  6. H. E. K. Hartmann (Hrsg.):Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001, Band 1, p. 9.
  7. Listo de plantoj baza ĉe Google Sheets
  8. mezembrianto en PIV ĉe vortaro.net
  9. tetragonio en PIV ĉe vortaro.net

Literaturo

[redakti |redakti fonton]
  • H. E. K. Hartmann (Hrsg.):Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae A-E. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001,ISBN 3-540-41691-9.
  • H. E. K. Hartmann (Hrsg.):Illustrated Handbook of Succulent Plants: Aizoaceae F-Z. Springer, Berlin/Heidelberg/New York 2001,ISBN 3-540-41723-0.
  • Cornelia Klak, Angeline Khunou, Gail Reeves, Terry Hedderson:A phylogenetic hypothesis for the Aizoaceae (Caryophyllales) based on four plastid DNA regions. In:American Journal of Botany, Band 90, 2003, ü. 1433–1445,(online).
  • Cornelia Klak, Peter V. Bruyns, Terry A. J. Hedderson:Phylogeny and New Classification for Mesembryanthemoideae (Aizoaceae). en:Taxon. Band 56, Nummer 3, 2007, p. 737–756,JSTOR:25065858
Ĝermo pri botaniko
Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estasĝermo pribotaniko.
Helpu al Vikipedioplilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Aizoacoj&oldid=8761331"
Kategorioj:
Kaŝitaj kategorioj:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp