Na początku kredy (ok. 135–120 mln lat temu) kontynenty leżały blisko siebie. Na półkuli północnej, zespolone w jeden wielki kontynent, zwany
Laurazją, znajdowały się Ameryka Północna wraz z Grenlandią, oddzielone od Eurazji wąskim i płytkomorskim basenem Morza Północnego. Na południe od Laurazji rozpościerał się środkowy Ocean Atlantycki, przechodzący ku wschodowi w ocean
Tetydy. Na południe od tych równoleżnikowych oceanów znajdowały się lądy wchodzące wczesniej w skład
Gondwany. Na przełomie kredy wczesnej i późnej (ok. 100 mln lat temu) południkowy proto-Atlantyk, oddzielający Amerykę Południową od Afryki, był basenem niesłychanie wąskim, z zaczątkami skorupy oceanicznej jedynie w najbardziej południowej, szerokiej strefie. W kredzie późnej, wskutek podniesienia się poziomu oceanu światowego większość kontynentów pokryły płytkie morza. Na półkuli południowej postępowało coraz szybsze rozsuwanie się kontynentów, wywołane rozrostem skorupy oceanicznej (
ekspansja dna oceanicznego), czemu towarzyszył silny wulkanizm. W ciągu kredy późnej (ok. 90–80 mln lat temu) kontynenty na półkuli południowej, wyłączywszy zespoloną Antarktydę i Australię, rozdzielały niezbyt szerokie baseny oceaniczne. Pomiędzy kontynentami, w mobilnych tektonicznie obszarach, znajdowały się
mikrokontynety i
łuki wyspowe, których kolizje powodowały lokalne ruchy orogeniczne, odnoszone do wczesnych faz
orogenezy alpejskiej (główne fazy tej orogenezy odbyły się na przełomie wczesnego i późnego trzeciorzędu); ruchy te doprowadziły m.in. do sfałdowania Masywu Bihorskiego w Rumunii, Tatr i Pienin, Alp Wschodnich; na przełomie kredy i trzeciorzędu takie ruchy zaznaczyły się w Górach Skalistych (
laramijska faza orogeniczna), Pirenejach, Górach Dynarskich, południowo-wschodnich Himalajach, Kaukazie, Taurusie.