Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
WiktionaryThe Free Dictionary
Search

tantus

From Wiktionary, the free dictionary

Latin

[edit]

Etymology

[edit]

Fromtam(so) +‎-tus(adjectival/adverbial ending); comparequantus,intus,subtus.

One alternate etymology supposes direct continuation fromProto-Indo-European*teh₂-n̥t-os.[1]

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

tantus (femininetanta,neutertantum);first/second-declension adjective

  1. of suchsize, of suchmeasure
  2. somuch,sogreat,such,so many
    • 63BCE,Cicero,Catiline OrationsOratio in Catilinam Prima in Senatu Habita.32:
      Polliceor hoc vōbīs, Patrēs Cōnscrīptī:tantam in nōbīs cōnsulibus fore dīligentiam,tantam in vōbīs auctōritātem,tantam in equitibus Rōmānīs virtūtem,tantam in omnibus bonīs cōnsēnsiōnem, ut Catilīnae profectiōne omnia patefacta, inlūstrāta, oppressa, vindicāta esse videātis.
      I promise you this, Conscript Fathers: there will beso much diligence in us, the consuls,so much authority in you,so much courage in the Roman knights, andso much agreement among all good men, that by the departure of Catiline you may see everything be revealed, explained, suppressed — and avenged.
    • 29BCE – 19BCE,Virgil,Aeneid1.33:
      Tantae mōlis erat Rōmānam condere gentem.
      Of such great effort was it to found the Roman people.
      or, It wasso great a burden to found the Roman race.
      (The gods conspire and humans suffer to found what will become an empire; i.e., so great the effort, so great the achievement.)

Usage notes

[edit]
  • Being naturally an adjective,tantus was then used substantively astantum (frequently with genitive) to mean"so much of","so many of"; astantī (pretiī) to mean"so high (a price)" [called the genitive of indefinite value]; adverbially astantum to mean"so much","to such degree" (cf.tam); astantō to mean"by so much". For all thesequantus has its coordinate functions.

Declension

[edit]

First/second-declension adjective.

singularplural
masculinefeminineneutermasculinefeminineneuter
nominativetantustantatantumtantītantaetanta
genitivetantītantaetantītantōrumtantārumtantōrum
dativetantōtantaetantōtantīs
accusativetantumtantamtantumtantōstantāstanta
ablativetantōtantātantōtantīs
vocativetantetantatantumtantītantaetanta

Derived terms

[edit]

Related terms

[edit]
Latin correlatives(edit)
typedemonstrativerealisirrealisinterrogativeindefinitealternative
proximalmedialdistalanaphoricidentityaffirmativeconditionalnegativeindefiniteirrelative / emphaticrelativeirrelativefree choiceuniversalnegative polarity
basichiciste
istic
ille
illic
isipse
īdem
quisquidemsīquisnēquisquam
nēmō
nihil
nūllus
numquisecquis
ecquī
ecquisnam
ecquīnam
quisnam
quīnam
quis
quī
quisquis
quīcumque
quīdam
aliquis,quis
aliquī,quī
quispiam
quīvis
quīlibet
quisquequisquam
ūllus
°aliquisquam
alius
comparativehuiusmodī
huiuscemodī
istī̆usmodīillī̆usmodīeiusmodīeiusdemmodīsīcuiusmodīnēcuiusquammodīnumcuiusmodīcuiusnammodīcuiusmodīcuiusmodīcumquealicuiusmodī
cuiusdammodī
cuiusvīsmodīcuiusquemodīcuiusquammodīalterī̆usmodī
dualneuteruternamuterutercumquealteruterutervīs
uterlibet
uterquealter
placehīcistīcillīcibī̆ibī̆demsīcubīnusquam
nūllibī
ubinamubī̆ubī̆cumque
ubiubī̆
alicubī̆
uspiam
ubivīs
ubilibet
ubīqueusquamalibī
aliās
sourcehincºistim
istinc
ºillim
illinc
ºim
inde
īnsecus
indidemsīcunde°nūllundeundenamºcum
unde
undecumque
undeunde
alicunde°undelibetundique°undiquamaliunde
destinationhūc
hōc
°hōrsum
istūc
istōc
°istōrsum
illūc
illōc
°illōrsum
eōdemquōquidemsīquōnusquam
°nūllōrsum
numquōecquōquōnamquō
quōrsum
quōcumque
quōquō
°quōrsumcumque
aliquō
quōpiam
°aliquōvorsum
quōvīs
quōlibet
quōquequōquamaliō
aliōrsum
means,
way,
path,
place
hācistācillāceādemquāquidemsīquānēquāquam
haudquāquam
numquāecquāquānamquāquācumque
quāquā
aliquāquāvīs
quālibet
quāque°quāquam
ūllā
aliā
distancehāctenus°istātenus
°istāctenus
°illātenus
°illāctenus
eātenusnūllātenus°ecquātenus°quātenusnamquātenus°quātenuscumque
°quāquātenus
aliquātenus
quādantenus
°quātenusvīs
°quātenuslibet
ūllātenusaliātenus
reason°hācpropter
°hōccircā
°istāpropter°illāproptereāpropter
eōcircā
°nullāpropter
°nullōcircā
cūr
quāpropter
quōcircā
quārē
°quāproptercumque°quādampropter°quōquecircā°aliāpropter
mannerhōcmodōistōmodōillōmodōita
sīc
modō
item
itidem
quidemsīquīnihil
nihilō
neutiquam
°neutī̆que
nēquīquam
nē quidem
nūllōmodō
numquīecquīutinamut
prout
quī
quōmodō
quōmodo
quemadmodum
quiter
quārē
utcumque
utut
proutcumque
quōmodocumque
°quemadmodumcumque
quī
quōdammodō
aliquōmodō
quōmodolibetutīque°utiquam
°quīquam
ūllōmodō
aliter
aliōquī
alterō/aliōmodō
timenum
nunc
dum
dunc
dūdum
ōlimtum
tunc
simulquandōquidemsīquandōnumquamnumquandōecquandōquandōnamquandō
cum
quandōcumque
quandōque
cumque
°quandōnē
°quandōquandō
°cumcumque
quondam
aliquandō
quandōlibetquandōqueumquamaliās
quantitytamtamen
tandem
°quamquidemquamquamcumque
quamquam
aliquamquamvīs
quamlibet
quamque
sizetantustantusdemquantusquantuscumque
quantusquantus
aliquantusquantusvīs
quantuslibet
quantusque
qualitytālis°ecquālisquālisnamquālisquāliscumque
quālisquālis
aliquālisquālislibetquālisque
numbertottotidem°quotnam
°quotinam
quotquotquot
quotcumque
aliquotquotlibet
order/fractionaltotusquotus°quotuscumque°aliquotus°quotuslibet°quotusque
°quotusquisque
repetitiontotiēnsnullotiēnsquotiēnsquotiēnscumquealiquotiēnsquotiēnslibetquotiēnsque
°quotiēnsquisque
multiplicationtotuplexquotuplex
proportion°totuplusquotuplus
† Turned conjunction with original meaning somewhat changed
° Rare
‡ Only used as a conjunction, not as an interrogative.

Descendants

[edit]

References

[edit]
  1. ^De Vaan, Michiel (2008), “tam”, inEtymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill,→ISBN,page606
  • tantus”, inCharlton T. Lewis and Charles Short (1879),A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • tantus”, inCharlton T. Lewis (1891),An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
  • tantus”, inGaffiot, Félix (1934),Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
  • Carl Meißner; Henry William Auden (1894),Latin Phrase-Book[1], London:Macmillan and Co.
    • the frost set in so severely that..:tanta vis frigoris insecuta est, ut
    • under such unfavourable circumstances:in tanta rerum (temporum) iniquitate
    • he had such an extraordinary memory that..:memoria tanta fuit, ut
    • (ambiguous) this much is certain:hoc (nottantum)certum est
    • (ambiguous) to take only enough food to support life:tantum cibi et potionis adhibere quantum satis est
    • (ambiguous) I will only say this much..:tantum orunum illud orhoc dico
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=tantus&oldid=88284079"
Categories:
Hidden categories:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp