Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
WiktionaryThe Free Dictionary
Search

moc

From Wiktionary, the free dictionary
See also:Appendix:Variations of "moc"

English

[edit]

Etymology

[edit]

Clipping ofmoccasin, fromPowhatanmakasin.

Pronunciation

[edit]

Homophone:mock

Noun

[edit]

moc (pluralmocs)

  1. (informal)moccasin(type of shoe)

Derived terms

[edit]

Anagrams

[edit]

Catalan

[edit]

Etymology 1

[edit]

Inherited fromLatinmŭccus, an alternative form ofmūcus, fromProto-Indo-European*mew-k-(slimy, slippery).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

moc m (pluralmocs)

  1. mucus,phlegm
  2. snot
  3. candledrippings
  4. (figurative, colloquial)snub,rebuff
  5. snood(the flap of erectile red skin on the beak of a male turkey)
  6. (nautical)martingale(spar used to strengthen thebowsprit)
  7. (botany)catkin
  8. (ichthyology)bigsalp (Salpa maxima)(type of fish)
Derived terms
[edit]

Etymology 2

[edit]

Claimed by the DCVB (Diccionari català-valencià-balear) to be derived from a nonexistent Englishbock, supposedly meaning "vase". Perhaps in reality a confusion with Frenchbock(beer stein), from GermanBockbier(bockbeer).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

moc m (pluralmocs)

  1. (Menorca)vase,pitcher

Etymology 3

[edit]

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

moc

  1. first-personsingularpresentindicative ofmoure(I move)

References

[edit]

Czech

[edit]
CzechWikipedia has an article on:
Wikipediacs

Etymology

[edit]

Inherited fromOld Czechmoc, fromProto-Slavic*moťь.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

moc f

  1. power(control and influence over another)
    Strana získalamoc díky vlivu svého charismatického vůdce.The party has won power thanks to the influence of its charismatic leader.
  2. potency
  3. force,forcefulness
  4. strength
  5. clout
  6. might
  7. sway
  8. authority,mastership
  9. warrant

Declension

[edit]
Declension ofmoc (mixed i-stem [type 'moc'] feminine)
singularplural
nominativemocmoci
genitivemocimocí
dativemocimocem,mocím
accusativemocmoci
vocativemocimoci
locativemocimocech,mocích
instrumentalmocímocemi

Derived terms

[edit]
adjectives
nouns
verbs
proverbs

Adverb

[edit]

moc

  1. too(to an excessive degree)
    Synonym:příliš
    Ten jemoc velký.That one istoo big.
  2. verymuch,a lot
    Synonyms:velmi,velice
    Já to alemoc potřebuju.But I need it verymuch.
    Děkujimoc.Thanksa lot.
    Mám těmoc ráda.I like youvery much.

Further reading

[edit]
  • moc”, inPříruční slovník jazyka českého (in Czech),1935–1957
  • moc”, inSlovník spisovného jazyka českého (in Czech),1960–1971, 1989
  • moc”, inInternetová jazyková příručka (in Czech),2008–2025

Lower Sorbian

[edit]

Verb

[edit]

moc impf

  1. Superseded spelling ofmóc.

Conjugation

[edit]
Conjugation ofmoc
PresentSingularDualPlural
1st personmogu
možom
možomejmožomy
2nd personmožošmožotejmožośo
3rd personmožomožotejmogu
Present negativeSingularDualPlural
1st personnjamogu
njamožom
njamožomejnjamožomy
2nd personnjamožošnjamožotejnjamožośo
3rd personnjamožonjamožotejnjamogu
PreteriteSingularDualPlural
1st personmožechmožechmejmožechmy
2nd personmožešomožeštejmožešćo
3rd personmožešomožeštejmožechu
Participles
Infinitive
moc
Supine
moct
Verbal noun
moženje

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited fromProto-Slavic*mȍťь. First attested in the first half of the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE)/mɔt͡s/
  • IPA(key): (15th CE)/mɔt͡s/

Noun

[edit]

moc f

  1. (attested in Lesser Poland, Greater Poland)power(physical or spiritual strength)
    • Beginning of the 15th century,Łukasz z Wielkiego Koźmina,Kazania gnieźnieńskie[1],Krakow, pagegl. 148b:
      Primo a fortitudine, prze gegomocz, ibi Michael, qui interpretatur quis ut deus, secundo a nobilitate..., tercio a magna bonitate
      [Primo a fortitudine, prze jegomoc, ibi Michael, qui interpretatur quis ut deus, secundo a nobilitate..., tercio a magna bonitate]
    • c.1301-1350,Kazania świętokrzyskie[2],Miechów, page ar 3:
      Puace vmoch boga uasego
      [Pwacie wmoc Boga waszego]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[3],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages17, 35:
      Bog, iensze przepasal memoczø (virtute) y poloszil iest nepokalanø drogø moiø
      [Bog, jenże przepasał miemocą (virtute) i położył jest niepokalaną drogę moję]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[4],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages17, 1:
      Milowacz cze bødø, gospodne,moczy moia (fortitudo mea)!
      [Miłować cie będę, Gospodnie,mocy moja (fortitudo mea)!]
    • c.1500,Wokabularz lubiński,Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page66v:
      Influenciamocz nathchnyenye
      [Influenciamoc natchnienie]
  2. (attested in Lesser Poland, Greater Poland)power(ability to influence)
    • Beginning of the 15th century,Łukasz z Wielkiego Koźmina,Kazania gnieźnieńskie[5],Krakow, page181a:
      Tako vøcz natichmasthmoczø tich to bosich slof svøty Gan gestcy szø on bil rodzon[y]m szynem panne Marie vcinil
      [Tako więc natychmiastmocą tych to bożych słow Święty Jan jestci się on był rodzon[y]m synem panny Maryje uczynił]
    • 1461-1467,Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page96r:
      Dosconalamocz lekarstwa perfecta gracia medicine
      [Doskonałamoc lekarstwa perfecta gracia medicine]
    • c.1500,Wokabularz lubiński,Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page106r:
      Preualere mer mugen oder vber mugen wszyacz albo myeczmocz
      [Preualere mer mugen oder vber mugen wziąć albo miećmoc]
  3. (attested in Greater Poland)force(unlawful force, violence; rape)
    • 1959 [1389], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors,Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number239,Poznań:
      Toma ne vczinilmoczi nat Chroslø... pirwey, nis se wansoual
      [Toma nie uczyniłmocy nad Chroślą... pirwej, niż sie [w]więzował]
  4. (attested in Lesser Poland)force,power,authority(ability to do something in office)
    • c.1301-1350,Kazania świętokrzyskie[6],Miechów, page ar 6:
      Pocøhø sø modlich, izbi ie bog zbauil otmocy crola poganskego
      [Poczęchą się modlić, iżby je Bog zbawił otmocy krola pogańskiego]
    • Middle of the 15th century,Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[7], page167:
      Tegodlya dyabel ny ma ve mnye nyedneymoczy (nullam habet potestatem), vschakos bądzye przeczyvnye *vkazavacz svoyą chytroscz, o ktorąsz badzye straczon z yego moczą (pro quo suo chirographo privatur)
      [Tegodla dyjabeł ni ma we mnie nijednejmocy (nullam habet potestatem), wszakoż będzie przeciw mie ukazować swoję chytrość, o ktorąż będzie stracon z jego mocą (pro quo suo chirographo privatur)]
  5. (attested in Silesia, Greater Poland)prestige,authority
    • 1885-2024 [End of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors,Prace Filologiczne[8], volume III,Wrocław, page290:
      Mocz wszelkyego lekarzą za zakon autoritas medici pro lege
      [Moc wszelkiego lekarza za zakon autoritas medici pro lege]
    • c.1500,Wokabularz lubiński,Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page15v:
      Autoritas eyn gewalt oder freyheit potestasmocz
      [Autoritas eyn gewalt oder freyheit potestasmoc]
  6. (attested in Greater Poland)legallegitimacy
    • 1959 [1429], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors,Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number1341,Poznań:
      Jsze pan Jan Jugo nycz nye ma w Staschewe any listy wsdawn[y]e pana staroscyni dzelne na pol Staschewa Jugowi visly, ktore bimocz mąly
      [Iże pan Jan Jugo nic nie ma w Stęszewie any listy wzdawn[y]e pana starościny dzielne na poł Stęszewa Jugowi wyszły, ktore bymoc miały]
  7. (attested in Greater Poland)right to something,entitlement,permission
    Synonym:prawo
    • 1959 [1400], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors,Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number463,Poznań:
      Iaco yeszm zapowedzal pana Mikoszewømoczø Woczechowy..., by iego roley ne oral
      [Jako jeśm zapowiedział pana Mikoszewąmocą Wociechowi..., by jego rolej nie orał]
    • Middle of the 15th century,Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[9], page43:
      Kazdemv dana yestmocz thych kxyąg *polebschacz (cuilibet conceditur facultas corrigendi librum istum), yako yego volyą
      [Każdemu dana jestmoc tych ksiąg polepszać (cuilibet conceditur facultas corrigendi librum istum), jako jego wola]
  8. materialmeans,resources,property
    • 1874-1891 [Middle of the 15th century],Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[10],[11],[12], volume XXII, page240:
      Tocz mylossyerdze gesth [gest] czudzey byadi zalowanye y wszmozenye *podukmoczi
      [Toć miłosierdzie jest cudzej biady żałowanie i wzmożenie pod[ł]ugmocy]
  9. (attested in Lesser Poland)power;organizedforce,fightingforce,army
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[13],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages23, 10:
      Gospodzinmooczy on iest crol slawi (dominus virtutum ipse est rex gloriae)
      [Gospodzinmocy, on jest krol sławy (dominus virtutum ipse est rex gloriae)]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs

Related terms

[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “moc”, inSłownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie,→ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “moc”, inPolski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności,→ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “moc”, inEtymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “moc”, inSłownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków:IJP PAN,→ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “moc”, inRozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków:Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

[edit]
PolishWikipedia has an article on:
Wikipediapl

Etymology

[edit]

Inherited fromOld Polishmoc.

Pronunciation

[edit]
 

Noun

[edit]

moc f

  1. (countable)power(physical or spiritual strength)
    Synonym:siła
  2. (uncountable)power(energy or force released by some device or phenomenon)
    Synonym:siła
  3. (uncountable, physics, mechanics)power,strength(measure of the effectiveness that a force producing a physical effect has over time)
  4. (uncountable)power(effectiveness or ability to influence)
  5. (uncountable)power,strength;concentration(degree of concentration i.e. of an acid)
    Synonym:stężenie
  6. (uncountable)strength(ability to resist damage or destruction)
    Synonym:wytrzymałość
  7. (uncountable)force(legal validity)
    Synonym:prawomocność
  8. (countable)force,strength,power(ability to perform specific tasks in a production facility)
  9. (uncountable)force,strength,power(work done per unit of time)
  10. (uncountable) alot;many;much
    Synonym:mnóstwo
  11. (in theplural)powers(mysterious forces or entities that are believed to cause unexplainable phenomena or events)
  12. (uncountable, obsolete, figuratively)strength(resilience, fortitude; bravery, valour)
  13. (uncountable, obsolete)emphaticness,perspicuity,explicitness
  14. (countable, obsolete)force,power(strength of a military unit)
  15. (uncountable, Middle Polish)strength(health of one's body)
    Synonym:zdrowie
  16. (countable, Middle Polish)property,trait
    Synonyms:cecha,właściwość
  17. (uncountable, Middle Polish)relevantsense,content,meaning
  18. (uncountable, Middle Polish, religion)God'somnipotence
    1. (uncountable, Middle Polish, religion)power given to people by God
  19. (countable, Middle Polish)miracle
    Synonym:cud
  20. (uncountable, Middle Polish, philosophy)form(in Aristotle's philosophy, the principle that shapes matter into a specific being)
  21. (uncountable, Middle Polish, biblical)host ofheaven understood as anarmy ofangels or asstars
  22. (uncountable, Middle Polish, biblical)heaven;sky
    Synonym:niebiosa
  23. (uncountable, Middle Polish, biblical)wealth,possessions
  24. (countable, Middle Polish, biblical)act,action;bravedeed
  25. (countable, Middle Polish, biblical)sternfacialexpression
  26. (uncountable, Middle Polish, biblical)helmet
    Synonym:hełm
  27. (Middle Polish)power;Further details are uncertain.
    • 1528, J. Murmelius,Dictionarius[14], page206:
      Fortitudo. Sterck ader manlichkeit.Moc álbo mężnoſć.
      [Fortitudo. Sterck ader manlichkeit.Moc albo mężność.]
    • 1539, W. Wróbel,Żołtarz Dawidów[15], page vv v:
      on podwyſſzy mocz ludu ſwego.Mocz, tho ieſth Chriſtuſa.
      [On podwyższy moc ludu swego.Moc, to jest Chrystusa.]
    • 1564, J. Mączyński,Lexicon[16], page115b:
      Effectus,[] Dokonánie/ Spełnienie/ Koniec/Moc/ álbo Przemożność.
      [Effectus,[] Dokonanie/ Spełnienie/ Koniec/Moc/ albo Przemożność.]
    • 1564, J. Mączyński,Lexicon[17], page238b:
      Murus per translationem dicitur,Moc/ Grunt/ Pewność/ Stałość.
      [Murus per translationem dicitur,Moc/ Grunt/ Pewność/ Stałość.]
    • 1564, J. Mączyński,Lexicon[18], page08c:
      AEquipollentia, Iednákamoc/ równa przemożność.
      [AEquipollentia, Jednakámoc/ równá przemożność.]
    • 1564, J. Mączyński,Lexicon[19], page503a:
      Unde tantum virium caeco, Zkądże ſie bierze tákamoc ślepemu.
      [Unde tantum virium caeco, Skądże się bierze takámoc ślepemu.]

Declension

[edit]
Declension ofmoc
singularplural
nominativemocmoce
genitivemocymocy
dativemocymocom
accusativemocmoce
instrumentalmocąmocami
locativemocymocach
vocativemocymoce

Derived terms

[edit]
adjectives
nouns
prepositions
verbs
verbs

Related terms

[edit]
adjectives
adverbs
verbs

Trivia

[edit]

According toSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990),moc is one of the most used words in Polish, appearing 55 times in scientific texts, 15 times in news, 20 times in essays, 5 times in fiction, and 3 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 98 times, making it the 640th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^Ida Kurcz (1990) “moc”, inSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page252

Further reading

[edit]
  • moc inWielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • moce inWielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • moc in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “moc”, inSłownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • MOC”, inElektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century],20.04.2013
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “moc”, inSłownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “moc”, inSłownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz,A. Kryński,W. Niedźwiedzki, editors (1902), “moc”, inSłownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page1019
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “moc”, inDydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish),→ISBN
  • Wojciech Grzegorzewicz (1894) “moc”, in “O języku ludowym w powiecie przasnyskim”, inSprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page114

Romanian

[edit]

Noun

[edit]

moc m (pluralmoci)

  1. Alternative form ofmoacă

Declension

[edit]
Declension ofmoc
singularplural
indefinitedefiniteindefinitedefinite
nominative-accusativemocmoculmocimocii
genitive-dativemocmoculuimocimocilor
vocativemoculemocilor

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited fromOld Polishmoc.

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

moc f

  1. power;ability;skill

Declension

[edit]
Declension ofmoc
singularplural
nominativemocmoce
genitivemocymocy
dativemocymocōm
accusativemocmoce
instrumentalmocōmmocami/mocōma
locativemocymocach
vocativemocymoce

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs

Related terms

[edit]
adverbs
nouns
verbs

Adverb

[edit]

moc (notcomparable)

  1. a lot,many [withgenitive]
    Synonyms:dużo,(Cieszyn)godnie,hurma,mocka,(Cieszyn)norymnie,połno
  2. very
    Synonyms:bardzo,fest

Further reading

[edit]
  • moc in silling.org
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=moc&oldid=83737624"
Categories:
Hidden categories:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp