Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
WiktionaryThe Free Dictionary
Search

lecz

From Wiktionary, the free dictionary

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited fromProto-Slavic*lěče. First attested in 1415. CompareOld Czechleč.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE)/lʲɛt͡ʃ/
  • IPA(key): (15th CE)/lʲɛt͡ʃ/

Conjunction

[edit]

lecz

  1. connects oppositely two rows or sentences;only
    • Middle of the 15th century,Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page203:
      Krystus schedl do Ierusalem y vypądzyl przedayące y kvpvyące, ktorasz rzecz mynye (pro myenyą), yze ynegdy szye nye stalo,lecz tey Vyelykey Noczy (quod numquam ab eo factum dicunt nisi in Pascha)
      [Krystus szedł do Jerusalem i wypędził przedające i kupujące [z kościoła] ktoraż rzecz, minią, iże inegdy sie nie stała,lecz tej Wielikiey Nocy (quod numquam ab eo factum dicunt nisi in Pascha)]
  2. (attested in Sieradz-Łęczyca, Greater Poland)contrastive conjuncton;but
    Synonym:ale
    • 1415,Przecław Słota,O zachowaniu się przy stole[2],Łęczyca,Poznań, line76:
      Tako panna, yako pany ma to wedzecz, czszo szø gany.Lecz riczerz albo panosza czczy *szensko twarz, tocz *przisluchsza
      [Tako panna, jako pani ma to wiedzieć, cso się gani.Lecz rycerz albo panosza czci żeńską twarz, to-ć przysłusza]
  3. repeated, expresses an equivalent association;both...and
    • 1930 [c.1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor,Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3],24, 22:
      Prawi sød bødze myedzi wami,lyecz myesczanin, lyecz przichodzen sgrzeszilibi (sive peregrinus, sive civis peccaverit)
      [Prawy sąd będzie miedzy wami,lecz mieszczanin, lecz przychodzień zgrzeszyłliby (sive peregrinus, sive civis peccaverit)]
    • 1930 [c.1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor,Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4],15, 30:
      Ale dvsze, ktoresz... *nyeczø sgrzeszø,lecz bødz myesczanin,lecz bødz goscz (sive civis sit ille, sive peregrinus), ... sgynye z lvdv swego
      [Ale dusze, ktoreż... nieco zgrzeszą,lecz bądź mieszczanin,lecz bądź gość (sive civis sit ille, sive peregrinus), ... zginie z ludu swego]

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “lecz”, inSłownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie,→ISBN
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “lecz”, inJan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors,Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “lecz”, inEtymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “lecz”, inSłownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków:IJP PAN,→ISBN

Polish

[edit]

Etymology 1

[edit]

Inherited fromOld Polishlecz. CompareCzechleč.

Pronunciation

[edit]
 

Conjunction

[edit]

lecz

  1. but
    Synonyms:ale,aczkolwiek,jednak,jednakże
Alternative forms
[edit]

Trivia

[edit]

According toSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990),lecz is one of the most used words in Polish, appearing 83 times in scientific texts, 17 times in news, 65 times in essays, 62 times in fiction, and 15 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 242 times, making it the 221st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the correspondinglemma form.

Pronunciation

[edit]
 

Verb

[edit]

lecz

  1. second-personsingularimperative ofleczyć

References

[edit]
  1. ^Ida Kurcz (1990) “lecz”, inSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page214

Further reading

[edit]
  • lecz inWielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • lecz in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “lecz”, inSłownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Renata Bronikowska (15.01.2019) “LECZ”, inElektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “lecz”, inSłownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “lecz”, inSłownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz,A. Kryński,W. Niedźwiedzki, editors (1902), “lecz”, inSłownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page700

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited fromOld Polishlecz.

Pronunciation

[edit]

Conjunction

[edit]

lecz

  1. but
    Synonyms:atoli,ale,jednak,za to

Further reading

[edit]
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=lecz&oldid=83737517"
Categories:
Hidden categories:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp