Movatterモバイル変換

Declension ofdil
	singular	plural
nominative	dil	dillər
definite accusative	dili	dilləri
dative	dilə	dillərə
locative	dildə	dillərdə
ablative	dildən	dillərdən
definite genitive	dilin	dillərin

Possessive forms ofdil
	nominative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilim	dillərim
sənin(“your”)	dilin	dillərin
onun(“his/her/its”)	dili	dilləri
bizim(“our”)	dilimiz	dillərimiz
sizin(“your”)	diliniz	dilləriniz
onların(“their”)	dili ordilləri	dilləri

	accusative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimi	dillərimi
sənin(“your”)	dilini	dillərini
onun(“his/her/its”)	dilini	dillərini
bizim(“our”)	dilimizi	dillərimizi
sizin(“your”)	dilinizi	dillərinizi
onların(“their”)	dilini ordillərini	dillərini

	dative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimə	dillərimə
sənin(“your”)	dilinə	dillərinə
onun(“his/her/its”)	dilinə	dillərinə
bizim(“our”)	dilimizə	dillərimizə
sizin(“your”)	dilinizə	dillərinizə
onların(“their”)	dilinə ordillərinə	dillərinə

	locative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimdə	dillərimdə
sənin(“your”)	dilində	dillərində
onun(“his/her/its”)	dilində	dillərində
bizim(“our”)	dilimizdə	dillərimizdə
sizin(“your”)	dilinizdə	dillərinizdə
onların(“their”)	dilində ordillərində	dillərində

	ablative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimdən	dillərimdən
sənin(“your”)	dilindən	dillərindən
onun(“his/her/its”)	dilindən	dillərindən
bizim(“our”)	dilimizdən	dillərimizdən
sizin(“your”)	dilinizdən	dillərinizdən
onların(“their”)	dilindən ordillərindən	dillərindən

	genitive
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimin	dillərimin
sənin(“your”)	dilinin	dillərinin
onun(“his/her/its”)	dilinin	dillərinin
bizim(“our”)	dilimizin	dillərimizin
sizin(“your”)	dilinizin	dillərinizin
onların(“their”)	dilinin ordillərinin	dillərinin

Derived terms

[edit]

dil daşıyıcısı(“native speaker”)
dilarxası(“velar”)
dilçi(“linguist”)
- dilçilik(“linguistics”)
dildaş(“colingual”)
dilortası(“palatal”)
dilönü(“coronal”)
həmdilli(“colingual”)

Collocations

[edit]

language

Azərbaycandili ―the Azerbaijanilanguage
ingilisdilini öyrənmək ―to learn the Englishlanguage
anadili ―mothertongue; nativelanguage
millətlərarası ünsiyyətdili ―language of international communication
beynəlxalq ünsiyyətdili ―language of international communication
ortaqdil ―commonlanguage
xaricidil bilmək ―to know foreignlanguage(s)
dövlətdili ―nationallanguage
proqramlaşdırmadili ―programminglanguage
rəsmidil ―officiallanguage
ölüdil ―extinctlanguage
ədəbidil ―standardlanguage (literally, “literary language”)
mətbuatdili ―language of the press; the journalistic style
televiziyadili ―thelanguage of television
lorudili ―substandard, colloquial, vulgarlanguage
dilmüxtəlifliyi ―language diversity
dilvasitələri ―linguistic means
dilvahidləri ―linguistic units
dilnormaları ―language norms
dilbaxımından ―from thelanguage point of view

Etymology 2

[edit]

FromPersianدل.

Noun

[edit]

dil (definite accusativedili,pluraldillər)

(Classical Azerbaijani, anatomy)heart

Declension

[edit]

Declension ofdil
	singular	plural
nominative	dil	dillər
definite accusative	dili	dilləri
dative	dilə	dillərə
locative	dildə	dillərdə
ablative	dildən	dillərdən
definite genitive	dilin	dillərin

Possessive forms ofdil
	nominative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilim	dillərim
sənin(“your”)	dilin	dillərin
onun(“his/her/its”)	dili	dilləri
bizim(“our”)	dilimiz	dillərimiz
sizin(“your”)	diliniz	dilləriniz
onların(“their”)	dili ordilləri	dilləri

	accusative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimi	dillərimi
sənin(“your”)	dilini	dillərini
onun(“his/her/its”)	dilini	dillərini
bizim(“our”)	dilimizi	dillərimizi
sizin(“your”)	dilinizi	dillərinizi
onların(“their”)	dilini ordillərini	dillərini

	dative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimə	dillərimə
sənin(“your”)	dilinə	dillərinə
onun(“his/her/its”)	dilinə	dillərinə
bizim(“our”)	dilimizə	dillərimizə
sizin(“your”)	dilinizə	dillərinizə
onların(“their”)	dilinə ordillərinə	dillərinə

	locative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimdə	dillərimdə
sənin(“your”)	dilində	dillərində
onun(“his/her/its”)	dilində	dillərində
bizim(“our”)	dilimizdə	dillərimizdə
sizin(“your”)	dilinizdə	dillərinizdə
onların(“their”)	dilində ordillərində	dillərində

	ablative
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimdən	dillərimdən
sənin(“your”)	dilindən	dillərindən
onun(“his/her/its”)	dilindən	dillərindən
bizim(“our”)	dilimizdən	dillərimizdən
sizin(“your”)	dilinizdən	dillərinizdən
onların(“their”)	dilindən ordillərindən	dillərindən

	genitive
	singular	plural
mənim(“my”)	dilimin	dillərimin
sənin(“your”)	dilinin	dillərinin
onun(“his/her/its”)	dilinin	dillərinin
bizim(“our”)	dilimizin	dillərimizin
sizin(“your”)	dilinizin	dillərinizin
onların(“their”)	dilinin ordillərinin	dillərinin

Related terms

[edit]

əhli-dil
həmdil(“compassionate”)

References

[edit]

^Starostin, Sergei,Dybo, Anna,Mudrak, Oleg (2003) “*dil”, inEtymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Extremaduran

[edit]

Verb

[edit]

dil

togo

Fala

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited fromLatinīre.

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /ˈdil/
Rhymes:-il
Syllabification:dil

Verb

[edit]

dil

(intransitive or pronominal) togo

Conjugation

[edit]

Conjugation ofdil (Lagarteiru)

		singular			plural
infinitive			dil
gerund			dindu
past participle				masculine		feminine
		singular		díu		día
		plural		díus		días
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	vo	vas	vai	vamus	dis	van
	imperfect	diba	dibas	diba	díbamus	dibis dibais	diban
	preterite	foi	fotis fostis	foi	fomus	fotis fostis	foran
	future	diré	dirás	dirá	diremus	direis	dirán
	conditional	diría	dirías	diría	diríamus	diríais diríis	dirían

subjunctive		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	vaya	vayas	vaya	vayamus	vayais	vayan
	imperfect (ra)	fora	foras	fora	fóramus	foriis	foran
	imperfect (si)	fosi	fosis	fosi	fósimus	fosiis	fosin

imperative		—	vai	—	—	di	—

Conjugation ofdil (Mañegu)

		singular			plural
infinitive			dil
gerund			dindu
past participle				masculine		feminine
		singular		díu		día
		plural		díus		días
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	voi	vas	vai	vamus	dis	van
	imperfect	diba	dibas	diba	díbamus	dibis dibais	diban
	preterite	foi	fostis	foi	fomus	fostis	foran
	future	diré	dirás	dirá	diremus	direis	dirán
	conditional	diría	dirías	diría	diríamus	diríais diríis	dirían

subjunctive		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	vaya	vayas	vaya	vayamus	vayais	vayan
	imperfect (ra)	fora	foras	fora	fóramus	foriis	foran
	imperfect (si)	fosi	fosis	fosi	fósimus	fosiis	fosin

imperative		—	vai	—	—	di	—

Conjugation ofdil (Valverdeñu)

		singular			plural
infinitive			dil
gerund			dindu
past participle				masculine		feminine
		singular		díu		día
		plural		díus		días
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	voi	vas	vai	vamus	vais	van
	imperfect	iba	ibas	iba	íbamus	ibais	iban
	preterite	fui	fostis	foi	fuimus	fostis	foran
	future	iré	irás	irá	iremus	ireis	irán
	conditional	iría	irías	iría	iríamus	iríais	irían

subjunctive		ei	tú	el/ela	nos	vos	elis/elas
	present	vaya	vayas	vaya	vayamus	vayais	vayan
	imperfect (ra)	fora	foras	fora	fóramus	foriis	foran
	imperfect (si)	fosi	fosis	fosi	fósimus	fosiis	fosin

imperative		—	vai	—	—	idi	—

Derived terms

[edit]

dil de bracileti(Lagarteiru, Mañegu)
dil de goli in goli(Lagarteiru)
dil u matu(Lagarteiru)

References

[edit]

Valeš, Miroslav (2021)Diccionariu de A Fala: lagarteiru, mañegu, valverdeñu (web)‎^[1], 2nd edition, Minde, Portugal: CIDLeS, published2022,→ISBN

Gagauz

[edit]

Noun

[edit]

dil

language

Ido

[edit]

Preposition

[edit]

dil

Contraction ofdi la(“of the”).

Usage notes

[edit]

This is optional, you can also usedi l'...

Irish

[edit]

Etymology

[edit]

FromOld Irishdil(“dear”).

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /ˈdʲɪlʲ/

Adjective

[edit]

dil (genitive singular femininedile,pluraldile,comparativedile)

dear,beloved
caradil ―adear friend

Declension

[edit]

Declension ofdil
Positive	singular		plural
Positive	masculine	feminine	strong noun	weak noun
nominative	dil	dhil	dile; dhile²
vocative	dhil	dhil	dile
genitive	dhil	dile	dile	dil
dative	dil; dhil¹	dhil	dile; dhile²

Comparative	níosdile
Superlative	isdile

¹ When the preceding noun is lenited and governed by the definite article.
² When the preceding noun ends in a slender consonant.

Derived terms

[edit]

dile

Mutation

[edit]

Mutated forms ofdil
radical	lenition	eclipsis
dil	dhil	ndil

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

Kashubian

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed fromGermanDill.

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /ˈdil/
Rhymes:-il
Syllabification:dil

Noun

[edit]

dil m inan

dill(herb of the speciesAnethum graveolens)
Synonym:kòperk

Declension

[edit]

Declension ofdil
	singular	plural
nominative	dil	dile
genitive	dilu	dilów
dative	dilowi	dilóm
accusative	dil	dile
instrumental	dilã	dilama
locative	dilu	dilach
vocative	dil(u)	dile

Mokilese

[edit]

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /ˈdil/

Noun

[edit]

dil

a smalllouse

References

[edit]

Harrison, Sheldon P.,Mokilese-English Dictionary, University of Hawaii Press 1977

Northern Kurdish

[edit]

Etymology

[edit]

Cognate withPersianدل(del). fromProto-Iranian*jr̥dáyam, fromProto-Indo-Iranian*ȷ́ʰŕ̥dayam, ultimately fromProto-Indo-European*ḱḗr.

Cognates withParthian𐫉𐫏𐫡𐫅(zyrd/⁠zirδ⁠/),Avestan𐬰𐬆𐬭𐬆𐬛(zərəd), oldMazanderaniزیله(zila),Sanskritहृदय(hṛdaya),Armenianսիրտ(sirt), andEnglishheart.

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /dɪl/

Noun

[edit]

Central Kurdish	دڵ(dill)

dil m (Arabic spellingدل)

heart

Derived terms

[edit]

References

[edit]

Chyet, Michael L. (2003) “dil”, inKurdish–English Dictionary‎^[3], with selected etymologies by Martin Schwartz, New Haven and London: Yale University Press,page152

Palauan

[edit]

Etymology

[edit]

From Pre-Palauan*ðila, fromProto-Malayo-Polynesian*tina, fromProto-Austronesian*taina(“female of animals”).

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /dil/

Noun

[edit]

dil

female,woman (social role)

dil inPalauan Language Online: Palauan-English Dictionary, attekinged.com.
dil inPalauan-English Dictionary, attrussel2.com.
dil inLewis S. Josephs, Edwin G. McManus, Masa-aki Emesiochel (1977)Palauan-English Dictionary, University Press of Hawaii,→ISBN, page79.

Rohingya

[edit]

Noun

[edit]

dil

heart
Synonyms:kolób,qolób

Salar

[edit]

Etymology

[edit]

FromProto-Turkic*til.

Pronunciation

[edit]

(Jiezi, Gaizi, Chahandusi, Qingshui, Baizhuang, Xunhua, Qinghai, Ili, Yining, Xinjiang)IPA^(key): [til]
(Jiezi, Gaizi, Xunhua, Qinghai)IPA^(key): [tɤl]
(Mengda, Qingshui, Xunhua, Qinghai)IPA^(key): [ʝil]
(Mengda, Xunhua, Qinghai)IPA^(key): [ʒil]
(Gandu, Hualong, Qinghai)IPA^(key): [tɕil]

Noun

[edit]

dil

References

[edit]

Dwyer, Arienne M. (2007) “dil”, inSalar: A Study in Inner Asian Language Contact Processes: Part I: Phonology‎^[4], 1st edition, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag,→ISBN, page84
Tenishev, Edhem (1976) “dil”, inStroj salárskovo jazyká [Grammar of Salar], Moscow, pages248, 304, 510, 565
Yakup, Abdurishid (2002) “dil”, inAn Ili Salar Vocabulary: Introduction and a Provisional Salar-English Lexicon‎^[5], Tokyo: University of Tokyo,→ISBN, page78
林莲云 [Lin Lianyun] (1985) “dil”, in撒拉语简志 [A Brief History of Salar]‎^[6], Beijing:民族出版社: 琴書店,→OCLC, page 4
马伟 (Ma Wei), 朝克 (Chao Ke) (2016) “dil”, in濒危语言——撒拉语研究 [Endangered Languages - Salar Language Studies], 青海 (Qinghai): 国家社会科学基金项目 (National Social Science Foundation Project), page268
Ma, Chengjun, Han, Lianye, Ma, Weisheng (December 2010) “dil”, in 米娜瓦尔艾比布拉 (Minavar Abibra), editor,撒维汉词典 (Sāwéihàncídiǎn) [Salar-Uyghur-Chinese dictionary] (in Chinese), 1st edition, Beijing,→ISBN, page82

Serbo-Croatian

[edit]

Etymology

[edit]

FromEnglishdeal.

Noun

[edit]

dil m (Cyrillic spellingдил)

deal(agreement between parties)

Somali

[edit]

Etymology

[edit]

FromProto-Cushitic*daɬ-/*diɬ-.

Verb

[edit]

dil

tobeat,kill

References

[edit]

Puglielli, Annarita, Mansuur, Cabdalla Cumar (2012) “dil”, inQaamuuska Af-Soomaliga‎^[7], Rome:RomaTrE-Press,→ISBN, page280

Turkish

[edit]

Etymology

[edit]

FromOttoman Turkishدل(dil), fromProto-Turkic*til(“tongue; language”).

Pronunciation

[edit]

IPA^(key): /ˈdil/
Hyphenation:dil
Audio: (file)

Noun

[edit]

dil (definite accusativedili,pluraldiller)

(linguistics)language
Synonym:(archaic)lisan
(physiology)tongue(the flexible muscular organ in the mouth)

Declension

[edit]

Declension ofdil

	singular	plural
nominative	dil	diller
definite accusative	dili	dilleri
dative	dile	dillere
locative	dilde	dillerde
ablative	dilden	dillerden
genitive	dilin	dillerin

Possessive forms
nominative
	singular	plural
1st singular	dilim	dillerim
2nd singular	dilin	dillerin
3rd singular	dili	dilleri
1st plural	dilimiz	dillerimiz
2nd plural	diliniz	dilleriniz
3rd plural	dilleri	dilleri
definite accusative
	singular	plural
1st singular	dilimi	dillerimi
2nd singular	dilini	dillerini
3rd singular	dilini	dillerini
1st plural	dilimizi	dillerimizi
2nd plural	dilinizi	dillerinizi
3rd plural	dillerini	dillerini
dative
	singular	plural
1st singular	dilime	dillerime
2nd singular	diline	dillerine
3rd singular	diline	dillerine
1st plural	dilimize	dillerimize
2nd plural	dilinize	dillerinize
3rd plural	dillerine	dillerine
locative
	singular	plural
1st singular	dilimde	dillerimde
2nd singular	dilinde	dillerinde
3rd singular	dilinde	dillerinde
1st plural	dilimizde	dillerimizde
2nd plural	dilinizde	dillerinizde
3rd plural	dillerinde	dillerinde
ablative
	singular	plural
1st singular	dilimden	dillerimden
2nd singular	dilinden	dillerinden
3rd singular	dilinden	dillerinden
1st plural	dilimizden	dillerimizden
2nd plural	dilinizden	dillerinizden
3rd plural	dillerinden	dillerinden
genitive
	singular	plural
1st singular	dilimin	dillerimin
2nd singular	dilinin	dillerinin
3rd singular	dilinin	dillerinin
1st plural	dilimizin	dillerimizin
2nd plural	dilinizin	dillerinizin
3rd plural	dillerinin	dillerinin

Predicative forms
	singular	plural
1st singular	dilim	dillerim
2nd singular	dilsin	dillersin
3rd singular	dil dildir	diller dillerdir
1st plural	diliz	dilleriz
2nd plural	dilsiniz	dillersiniz
3rd plural	diller	dillerdir

Hyponyms

[edit]

artificial languages

natural languages

natural languages (grouping)

natural languages (kinds)

natural languages (types)

Derived terms

[edit]

Volapük

[edit]

Noun

[edit]

dil (nominative pluraldils)

part

Declension

[edit]

Declension ofdil
	singular	plural
nominative	dil	dils
genitive	dila	dilas
dative	dile	diles
accusative	dili	dilis
vocative¹	odil!	o dils!
predicative²	dilu	dilus

¹ status as a case is disputed
² in later, non-classical Volapük only

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=dil&oldid=84338967"

Categories:

Hidden categories:

[8]ページ先頭

Movatterモバイル変換

Translingual

Symbol

See also

Albanian

Verb

Azerbaijani

Etymology 1

Pronunciation

Noun

Declension

Derived terms

Collocations

Etymology 2

Noun

Declension

Related terms

References

Extremaduran

Verb

Fala

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

References

Gagauz

Noun

Further reading

Ido

Preposition

Usage notes

Irish

Etymology

Pronunciation

Adjective

Declension

Derived terms

Mutation

Further reading

Kashubian

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

Further reading

Mokilese

Pronunciation

Noun

See also

References

Northern Kurdish

Etymology

Pronunciation

Noun

Derived terms

References

Palauan

Etymology

Pronunciation

Noun

Synonyms

Derived terms

References

Rohingya

Noun

Salar

Etymology

Pronunciation

Noun

References

Serbo-Croatian

Etymology

Noun

Somali

Etymology

Verb

References

Turkish