Mohamed Hassan Kamil (2015)L’afar: description grammaticale d’une langue couchitique (Djibouti, Erythrée et Ethiopie)[1], Paris: Université Sorbonne Paris Cité (doctoral thesis)
“1. ale”, inKielitoimiston sanakirja [Dictionary of Contemporary Finnish][2] (in Finnish) (online dictionary, continuously updated), Kotimaisten kielten keskuksen verkkojulkaisuja 35, Helsinki:Kotimaisten kielten tutkimuskeskus (Institute for the Languages of Finland),2004–, retrieved2023-07-01
In speech, type 5 (risti) is normally used, giving for instance nominative singulareil, genitiveeilin, partitiveeiliä, nominative pluraleilit and genitive pluraleilien.
“2. ale”, inKielitoimiston sanakirja [Dictionary of Contemporary Finnish][3] (in Finnish) (online dictionary, continuously updated), Kotimaisten kielten keskuksen verkkojulkaisuja 35, Helsinki:Kotimaisten kielten tutkimuskeskus (Institute for the Languages of Finland),2004–, retrieved2023-07-01
Y przala Sara rzekøcz: Nye szmyalasm syø... Y rzekl gest pan bog: Nye tak,alesz syø smyala (non est, inquit, ita, sed risisti)
[I przała Sara rzekąc: Nie śmiałaśm się... I rzekł jest Pan Bog: Nie tak,aleś się śmiała (non est, inquit, ita, sed risisti)]
1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][10],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages1, 5:
Ne taco nemilosciwi, ne taco,ale (sed) iaco proch
[Nie tako niemiłościwi, nie tako,ale (sed) jako proch]
1950 [1428], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors,Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number289,Warsaw:
Iste testis yusch szan bil viroczil,ale palczow nye poloszil, nisch gy on wsperl
[Iste testis już się był wyrocił,ale palcow nie położył, niż ji on wsperł]
1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][11],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages118, 85:
Kosprawyli (narraverunt) my mne *zloscny bazny,ale ne yako zakon twogy (sed non ut lex tua)
[Rozprawili (narraverunt) mi mnie złostni baśni,ale nie jako zakon twoj (sed non ut lex tua)]
1915 [1427], Jan Łoś, editor,Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[12],Lublin, page538:
Micolay yest plischy po ssestrze oczcza swego, po *strzynye,ale ne *rodzonye, po *ssczithnye, ku trzecze czasczy wssy Yawydzu
[Mikołaj jest bliszy po siestrze oćca swego, po str[z]ynie,ale nie rodzonej, po szczytnej, ku trzecie części wsi Jawidzu]
1874-1891 [1438],Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[13],[14],[15], volume XXII, page353:
Sit autem omnis homo velox ad audiendum, tardus autem ad loquendum nyerychlyalye w *momyenyw (Jac 1, 19)
[Sit autem omnis homo velox ad audiendum, tardus autem ad loquendum nierychłyale w mowieniu (Jac 1, 19)]
1861 [1398],Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi[16], volume III, Biblioteka Warszawska, page23:
Jaco w Iedliczi bilo nemeczke prawo,ale sginaul przywiley
[Jako w Jedlcy było niemieckie prawo,ale zginął przywilej]
1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][17],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages5, 7:
Møsza krwawego y zglobliwego szadacz se bødze gospodzin,ale ia (ego autem) w mnoszstwe miloserdza twego
[Męża krwawego i zgłobliwego żadać sie będzie Gospodzin,ale ja (ego autem) w mnożstwie miłosierdzia twego]
Było na wysszem piętrze piekła jedno miasto..., w ktoremże były dostojne dusze albo namienione ku krolestwu niebieskiemu,ale do stąpienia Jesucrista (in quo erant animae predestinatorum usque ad Christi descensum ad inferos)
[Było na wyszem piętrze piekła jedno miasto..., w ktoremże były dostojne dusze albo namienione ku krolestwu niebieskiemu,ale do zstąpienia Jesukrysta [do piekła] (in quo erant animae predestinatorum usque ad Christi descensum ad inferos)]
A nye chczelisce wnidz,ale nye wyerziliscze k rzeczi pana boga naszego. Szemraliscze w stanyech... y rzekliste (et noluistis ascendere, sed increduli... murmurastis)
[A nie chcieliście wnić,ale nie wierzyliście k rzeczy Pana Boga naszego. Szemraliście w staniech... i rzekliste (et noluistis ascendere, sed increduli... murmurastis)]
1424,Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page53:
Pamyøcz czczącz... dzewicze Mariey... y... Ihu Crista,ale y blogoslawyonych apostolow
[Pamięć czcząc... dziewice Maryjej... i... Jesu Krysta,ale i błogosławionych apostołow]
1874-1891 [XV in.],Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[20],[21],[22], volume XXIV, page73:
Nye bødze wynyen gensze bi gi uraszyl,alye wszdy abi (ita tamen ut) gego roboti a gego nakladi na lekarze ma gemu wroczycz
[Nie będzie winien jenże by ji uraził,ale wżdy [aby] (ita tamen ut) jego roboty a jego nakłady na lekarze ma jemu wrocić]
1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][27],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages38, 8–9:
Owa merne poloszil ies dni moie; ...Ale zaprawdø (verumtamen) wszelika prosznoscz prokni (omnis) czlowek sziwøczi. Ale zaprawdø (verumtamen) w obraze przeszedl czlowek
[Owa mierne położył jeś dni moje; ...Ale zaprawdę (verumtamen) wszelika prozność prokni (omnis) człowiek żywący. Ale zaprawdę (verumtamen) w obrazie przeszedł człowiek]
Potem sinowye Helen...: Supha a Iemma... a Hamai... Sinowye Ether: Iephone a Phaspha a Ara.Ale (autem) sinowye Ola: Aree a Anihel
[Potem synowie Helem...: Supha a Jemma... a Hamai... Synowie Ether: Jephone a Phaspha a Ara.Ale (autem) synowie Ola: Aree a Anihel]
(attested in Lesser Poland)Connects non-equivalent sentences;but
1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors,Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][30],Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages130, 3:
Boryś, Wiesław (2005) “ale”, inSłownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie,→ISBN
Sławski, Franciszek (1958-1965) “ale”, inJan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors,Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
Mańczak, Witold (2017) “ale”, inPolski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności,→ISBN
Bańkowski, Andrzej (2000) “ale”, inEtymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ale”, inSłownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków:IJP PAN,→ISBN
According toSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990),ale is one of the most used words in Polish, appearing 187 times in scientific texts, 66 times in news, 330 times in essays, 552 times in fiction, and 828 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 1963 times, making it the 20th most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
^Ida Kurcz (1990) “ale”, inSłownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 5
Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ale”, inSłownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
“ALE”, inElektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2022 June 8
Zofia Stamirowska (1987-2024) “ale”, in Anna Basara, editor,Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk,→ISBN, pages119-120
According toRoyal Spanish Academy (RAE) prescriptions, unadapted foreign words should be written in italics in a text printed in roman type, and vice versa, and in quotation marks in a manuscript text or when italics are not available. In practice, this RAE prescription is not always followed.
