Hymn (z greckiegohýmnos –pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosłapieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei[1][2].
W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności[1]. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie[2].
W literaturze średniowiecznej hymn miał charakter niemal wyłącznie religijny. Istniały odmianyliturgiczne, śpiewane w czasie nabożeństw. Później pojawiły się rozbudowane hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przezMarcina Lutra). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstałanthem, czyli anglikański utwór chóralny[1][2]. Współcześnie utożsamiany jest zazwyczaj z pieśnią patriotyczną[1].
Istnieją hymny państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie itp. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję; przykładem może byćhymn Europy –Oda do radości zIX SymfoniiBeethovena[1].
W polskiej hymnice istnieją utwory będące pieśniami zarówno religijnymi, jak i patriotycznymi (np.Boże, coś Polskę) lub równocześnie religijnymi i żołnierskimi (np.Bogurodzica). Pierwszym polskim królewskim hymnem była pieśńGaude Mater PoloniaWincentego z Kielc[1]. Innym znanym polskim hymnem jestHymn do miłości Ojczyzny autorstwaIgnacego Krasickiego orazCzego chcesz od nas, Panie?Jana Kochanowskiego.
- ↑abcdefHilaryH. McGlynn HilaryH. (red.),Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 10,ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
- ↑abcPeterP. Wilton PeterP.,hymn, [w:]AlisonA. Latham (red.),The Oxford Companion to Music, Oxford University Press, 2011,DOI: 10.1093/acref/9780199579037.001.0001,ISBN 978-0-19-957903-7 [dostęp 2021-06-01] (ang.). Brak numerów stron w książce
