I pòst dl'exJugoślàvia in du a s dascór al Sèrb-Cruàt (in blù e minca in celèst)Stat in du a s dróa alSèrb (in śal) e alCruàt (in celèst)Mapa dal léngui ślavi
«
Sva ljudska bića rađaju se slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima. Ona su obdarena razumom i sviješću i trebaju jedna prema drugima postupati u duhu bratstva.»
Tut i èsar umaṅ i nàsan lìbar, cumpàgn in di dirìt e dégn a la stésa manéra. I gh'àṅ la raśòṅ e 'l giudìsi e i gh'aṅ da cumpurtàr-as da fradèi 'l un cun c'l àtar.»
AlSèrb-Cruàt (da lōr ciamâsrpskohrvatski/српскохрватски) 'l è naléngua ślava dal grup meridiunàl ch'a s dascór, insém a 'lMuntenegrèṅ e a 'lBuśnìac, in di paéś nâ da l'èxJugoślàvia in du l'éra qvéla uficiàla. Par di mutìṿ pulìtic adès a s preferìs divid'r-al in dū: alSèrb (ch'al dróa al létri dal cirìlic) e alCruàt (ch'al dróa al létri dalLatìn cun in piò di diacrìtic) ma i èṅ dū léngui ch'i s davśìnan dimóndi.
Funéma
AlSèrb-Cruàt al dróa sinc dal sèt vucàli d'lItagliàn e dalMiranduléś. I gh càlan quéli saràdi (e eo). Cuma par 'lEmigliàn, i pōl'n èsar curti o lunghi.
Davànti
In dal mèś
Dadrē
Élti (saràdi)
i
u
In sal bas (vèrti minga dal tut)
ε
ɔ
Basi (vèrti)
a
Al cunsunànti invéci i èṅ qvisti chè 'd sóta:
Létra latìna
Létra cirìlica
IPA
Eśèmpi
b
б
/b/
bèl
c
ц
/ts/
tsévad
č
ч
/tʃ/
bicér • cuć
ć
ћ
/tɕ/
la n gh'è minga in emigliàṅ e gnanc in itagliàṅ. La s davśìna dimóndi a la C ad bicér. Scólt'lachè
d
д
/d/
dóna
dž
џ
/dʒ/
gèra • maǵ
đ
ђ
/dʑ/
la n gh'è minga in emigliàṅ e gnanc in itagliàṅ. La s davśìna dimóndi a la G ad gèra. Scólt'lachè
f
ф
/f/
frust
g
г
/ɡ/
gróp
h
х
/x/
la n gh'è minga in emigliàṅ e gnanc in itagliàṅ. (DE) Kuchen. Scólt'lachè
A part 'l alfabét, alSèrb e alCruàt i gh'àn'n anc dagl'atri difarénsi:
Difarénsi in dal mantgnìr dal paròli sui - alCruàt in gènar al s impéggna da piò par catàr dal paròli sui sénsa andàr in prèst: S.→fudbal • C.→nogomet (E.→śōg dal balòṅ • I.→calcio); S.→avion • C.→zrakoplov (E.→aparéć • I.→aereo);
Difarénsi in dla gramàtica - Quànd a gh'è da butàr śò dal fraśi cun di vérub servìi, alCruàt al dróa al custrusiòṅ cun 'l infinî a difarénsa dalSèrub e dalBuśnìac ch'i gh métan dèntar la parulìnada ch'la vōl dirche. InItagliàn la và bèṅ sōl la manéra cruàta, invéci da 'l nòstri bandi a i psém druàr tut i dū: S.→Moram da radim (E.→a gh'ò ch'a lavōr • I.→devo che lavoro) • C.→Moram raditi (E.→a gh'ò da lauràr • I.→devo lavorare); S.→Želim da vas informišem/obavestim (E.→a vrév ch'a t al dig • I.→vorrei che la informo) • C.→Želim vas informirati/obavijestiti (E.→a a vrév dir-t-al • I.→vorrei informarla);
