 | Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίςπαραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγέςχρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναιεπαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|8|05|2025}} |
Ο όροςmusica reservata (ή καιmusica secreta) αναφέρεται σε μουσικό ιδίωμα ή εκτελεστική πρακτική, στην ασυνόδευτη (a cappella) φωνητική μουσική κυρίως της Ιταλίας, την εποχή τηςΑναγέννησης. Στα ελληνικά αποδίδεται (αν και δεν χρησιμοποιείται ποτέ) ωςαποκλειστική μουσική και ορίζεται ως τέτοια για τον λόγο ότι η θέση της ήταν ανάμεσα σε μυημένους μουσικούς των βασιλικών αυλών, της αριστοκρατίας και των υψηλόβαθμων μουσικών της εκκλησίας. Τόσο η ίδια η μουσική, όσο και η ποίηση πάνω στην οποία έχει γραφτεί, χαρακτηρίζεται από την εννοιολογική υπόσταση της θεματολογίας της, που απέχει από το λαϊκό στοιχείο και την διασκέδαση αυτή καθαυτή.
Ο όρος εμφανίζεται σε πηγές της εποχής, όπως την πραγματεία τουΝίκολα ΒιτσεντίνοL'antica musica ridotta alla moderna prattica (1555), στοCompendium musices του Adrianus Petit Coclico (1552), σε έργα τουΦιλίπ ντε Μόντε, τουΚάρλο Τζεζουάλντο, σε έντυπα και κριτικές της εποχής (Samuel Quickelberg, 1560· Brunelli, 1610· Ballestra, 1611 κ.ά.) και κυρίως στοProphetiae Sibyllarum (πιθ. 1560) τουΟρλάντο ντι Λάσσο. Τα επιμέρους χαρακτηριστικά της μουσικής αυτής αποτελούν αντικείμενο έρευνας της σύγχρονης συγκριτικής μουσικολογίας και μπορούν να επιμεριστούν στα εξής τέσσερα:
Ο όροςmusica reservata εφαρμόζεται κυρίως σε μαδριγάλια και μοτέτα της εποχής, αλλά και αργότερα, στην αγγλικήμουσική δωματίου γιαβιόλα ντα γκάμπα (consort music), ενώ συνδέεται και με τηνars subtilior (ευφυής ή λεπτή τέχνη) του 14ου αιώνα, αλλά και με τηναβάν-γκαρντ μουσική του 20ου αιώνα, καθώς τα είδη αυτά απευθύνονται σε ένα πολύ καλλιεργημένο και ολιγάριθμο ακροατήριο.