Στο παρελθόν υπήρξε η επίσημη πολυτελής θυγατρική εταιρεία του ομίλου τηςFiat.
Από το 2009 άρχισε συνεργασία και με τηνChrysler, με την οποία μοιραζόταν τα μοντέλα της για λίγα χρόνια, με διαφορετικό μόνο το σήμα. Επί του παρόντος η εταιρεία δεν εξάγεται, καθώς τον Ιανουάριο του 2017 ανακοινώθηκε η τότε απόφαση της Fiat να περιορίσει την Lancia σε ένα μόνο μοντέλο, τηνYpsilon, και αποκλειστικά στην αγορά τηςΙταλίας, όπως και έγινε.
Ωστόσο, από τον Ιανουάριο του 2021 ανήκει στονπολυεθνικό όμιλοStellantis που δημιουργήθηκε τότε, ο οποίος τον ίδιο μήνα ανακοίνωσε και αμέσως ξεκίνησε την εξέλιξη μιας νέας γενιάς μοντέλων για την εταιρεία, που θα κυκλοφορήσουν στην αγορά αρχίζοντας από το 2024. Μέσα στο ίδιο έτος, η εταιρεία θα αρχίσει εκ νέου τις εξαγωγές σε άλλα κράτη τηςΕυρώπης.[2]
Η Lancia ιδρύθηκε στις 29 Νοεμβρίου 1906 από τον Ιταλό μηχανικό και οδηγόΒιντσέντζο Λάντσια (Vincenzo Lancia), ενώ έγινε τμήμα του ομίλου τηςFiat το 1969.[3]
Διαχρονικά, η Lancia έγινε γνωστή για πολλέςκαινοτομίες που αφορούν στον τομέα της αυτοκίνησης, συμπεριλαμβανομένου και του πρώτου κινητήρα διάταξης V6, στη Lancia Aurelia (Αουρέλια) του 1950, αλλά και προγενέστερες προσπάθειες για τη δημιουργία κινητήρων V8 και V12. Ήταν η πρώτη εταιρεία που δημιούργησε και προχώρησε στην παραγωγή κινητήρων V6 και V4.
Στηνδεκαετία του 1980, η εταιρεία συνεργάστηκε με την αυτοκινητοβιομηχανίαSAAB, με αποτέλεσμα τη διάθεση του μοντέλου τηςLancia Delta στηΣουηδία με το σήμα της SAAB και την ονομασίαSaab 600. Το 1984, ηLancia Thema δημιουργήθηκε σε κοινή πλατφόρμα με ταSaab 9000,Fiat Croma καιAlfa Romeo 164. Παραδοσιακά, η εταιρεία διατηρούσε και φιλικές σχέσεις με την τότε ομόσταυληFerrari (που από το 1963 ανήκε επίσης στον όμιλο της Fiat, αλλά στις 3 Ιανουαρίου 2016 έγινε ανεξάρτητη). Ένα μοντέλο της Lancia, τοThema 8.32, κατασκευαζόταν μεβενζινοκινητήρα 3.2 λίτρων V8 της Ferrari, στα πλαίσια αυτής της συνεργασίας.
Μετά την προσθήκη τωνLancia Delta,Lancia Prisma καιLancia Thema, το 1985 μια ακόμηκαινοτομία προστέθηκε στην παλέτα, η οποία κυκλοφόρησε λίγο μετά την παρουσίαση στο Σαλόνι Αυτοκινήτου τηςΓενεύης τον Μάρτιο του 1985, το Y10. Ένα μικρό και πρακτικό 3-πορτο, που εκτιμήθηκε πολύ ιδίως από το γυναικείο κοινό, με το οποίο η Lancia εισήλθε στον τομέα των αυτοκινήτων πόλης για πρώτη φορά στην ιστορία της. Το μοντέλο εισήχθη ως διάδοχος του μακροχρόνιου μπεστ σέλερ A112, ανοίγοντας το δρόμο για μια νέα κατηγορία πολυτελών, υψηλής ποιότητας μικρών αυτοκινήτων. Ωστόσο, το Y10 πωλήθηκε στηνΙταλία, στηΓαλλία και στηνΙαπωνία με το σήμα της μάρκας Autobianchi.
Τον Σεπτέμβριο του 1994 παρουσιάστηκε ο διάδοχος της Thema, τοKappa Sedan και Station Wagon, και ακολούθησε το Kappa Coupe στα τέλη του 1997.
Το 2009, μέσα στον Όμιλο Fiat, η Lancia συνενώθηκε με τηνChrysler. Στα επόμενα λίγα χρόνια, όλα τα αυτοκίνητα Lancia και Chrysler διατέθηκαν σταδεξιοτίμονα κράτη (κυρίως στοΗνωμένο Βασίλειο και στηνΙρλανδία, και σε περιορισμένα αντίτυπα στηνΙαπωνία) ως Chrysler και στα άλλα κράτη ως Lancia. Το 2011 παρουσιάστηκε η νέα παλέτα των μοντέλων της. Στα υπάρχονταLancia Musa καιLancia Delta, προστέθηκαν η νέα γενιά τουLancia Ypsilon και ταThema, Voyager και Flavia Cabriolet.
Ωστόσο, η συγχώνευση αυτή εισέπραξε άκρως αρνητικά έως και καταστροφικά σχόλια από τον Τύπο και το κοινό, διότι όλα τα μοντέλα της Lancia έγιναν τότε rebadged μοντέλα τηςChrysler, χωρίς να υπάρξει σχεδόν καμία διαφοροποίηση, έστω και στην αισθητική τους, από τα αντίστοιχα της Chrysler και η αγορά αντέδρασε με φρίκη. Συνέπεια αυτής της τακτικής και των συνεπακόλουθων σχολίων, ήταν μια τεράστια πτώση των πωλήσεων το 2013, με την συνολική παραγωγή της εταιρείας, κατά συνέπεια, να πέφτει από τα 100.007 αντίτυπα το 2011 και τα 98.733 το 2012, στα 71.223 το 2013, όταν η παραγωγή το έτος 1990 είχε φτάσει τα 300.087 αντίτυπα. Ως αποτέλεσμα, τον Ιανουάριο του 2014 ανακοινώθηκε η οριστική απόφαση της Fiat να μειώσει σταδιακά την παραγωγή της Lancia. Τον Μάρτιο του 2015, η διοίκηση της εταιρείας ανακοίνωσε ότι η Lancia αποσύρεται στην εγχώρια αγορά της Ιταλίας, και οι εξαγωγές σταμάτησαν τελικά στα τέλη Απριλίου του 2017. Το μοναδικό μοντέλο που της απέμεινε, είναι ηYpsilon, που για αρκετά χρόνια μάλιστα διατέθηκε αποκλειστικά στην αγορά τηςΙταλίας.[4] Μάλιστα το 2018 η ετήσια παραγωγή της εταιρείας έπεσε στα μόλις 48.555 αντίτυπα.
Η κατάσταση, ωστόσο, στη συνέχεια αντιστράφηκε, καθώς από τον Ιανουάριο του 2021, η Lancia ανήκει στον νέο όμιλοStellantis, ο οποίος τον ίδιο μήνα ανακοίνωσε ότι θα εξελίξει μια νέα γενιά μοντέλων για την εταιρεία. Ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου του 2021 ξεκίνησε την κοινή ανάπτυξη των μοντέλων τηςAlfa Romeo, τηςDS Automobiles και της Lancia, που θα φτάσουν στην αγορά το 2024, με την Stellantis να χαρακτηρίζει τα τρία αυτά brands ως premium εταιρείες. Από το ίδιο έτος, όπως ανακοίνωσε οΔιευθύνων Σύμβουλος της Lancia, Luca Napolitano, στις αρχές Νοεμβρίου 2021, η εταιρεία θα ξεκινήσει να πουλάει εκ νέου αυτοκίνητα και σε άλλες αγορές τηςΕυρώπης.
Το πρωτότυπο Lancia Pu+Ra HPE Concept του 2023.
Η νέα στιλιστική κατεύθυνση της μάρκας, βασίζεται στο πρωτότυπο Lancia Pu+Ra HPE Concept του 2023. Για την ακρίβεια, η Lancia άρχισε τότε να ετοιμάζει 3 εντελώς νέα μοντέλα, τη νέα Ypsilon (η τέταρτη γενιά της), ένα συμπαγέςσεντάν που θα αναβιώσει το ιστορικό όνομα Delta (και θα είναι η τέταρτη γενιά της), και ένα συμπαγές crossover που θα έχει μήκος 4,70 μέτρα και θα ονομάζεται Gamma. Η νέα Ypsilon εισήχθη το 2024, βασίζεται σε μια πλατφόρμα της Stellantis και θα είναι το πρώτο αυτοκίνητο της μάρκας που θα είναι επίσης διαθέσιμο με ηλεκτρική πρόωση και, ταυτόχρονα, το τελευταίο μοντέλο της Lancia που θα προσφέρεται (μόνο τα πρώτα χρόνια παραγωγής του) μεμηχανή εσωτερικής καύσης. Η νέα Delta και η νέα Gamma θα είναι εξ αρχήςαμιγώς ηλεκτρικά και θα κυκλοφορήσουν το 2026. Η ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία έχει ανακοινώσει ότι από το 2028 θα πουλά μόνο αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα και θα απευθύνεται σε πελάτες με υψηλότερο μέσο όρο ηλικίας.
Οι πρώτες εξαγωγικές αγορές που θα εμπλακούν, στα μέσα του 2024, θα είναι τοΒέλγιο και ηΟλλανδία, ακολουθούμενες από τηΓαλλία και τηνΙσπανία. ΣτηΓερμανία θα επανέλθει εμπορικά στα μέσα του 2025 και για τον σκοπό αυτό, αρχικά σχεδιάζεται μια αμιγώς ηλεκτρική έκδοση του νέου μοντέλου Ypsilon, η οποία θα είναι διαθέσιμη σε 25 αντιπροσώπους σε πρώτη φάση.
Lancia D50A της Formula 1 του 1954.Lancia Aurelia-B24-Spider, χαρακτηριστικό αυτοκίνητο της υψηλής κοινωνίας στονιταλικό και στονγαλλικό κινηματογράφο στη δεκαετία του 1960.
Μέχρι τηδεκαετία του 1960 και ειδικά στην μεσοπολεμική περίοδο, τα αυτοκίνητα της Lancia οδηγήθηκαν από αρκετούς διάσημους. Ιδίως το Lancia Aurelia B24 Spider και το Lancia Stratos αποτελούν δυο από τα ακριβότερα συλλεκτικά αυτοκίνητα σήμερα.
Delta HF Ιntegrale, η ενισχυμένη έκδοση τουLancia Delta.
Από πλευράς αριθμού νικών στοΠαγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ, η Lancia παραμένει η εταιρεία με τις περισσότερες και μάλιστα παρά το γεγονός ότι μετά το 1992, τη χρονιά του τελευταίου τίτλου της στο παγκόσμιο πρωτάθλημα κατασκευαστών, δεν έχει συμμετάσχει από τότε. Το αποκορύφωμα των επιτυχιών της σημειώθηκε κυρίως στηδεκαετία του 1980 και στις αρχές τηςδεκαετίας του 1990, με την ιστορικήLancia Delta πρώτης γενιάς του 1979 - 1993, η οποία μάλιστα κατέκτησε 6 συνεχόμενα πρωταθλήματα, στο διάστημα μεταξύ του 1987 και του 1992.
Γενικότερα στο παρελθόν, η Lancia είχε εμφανείς σπορ προσανατολισμούς και αυτό δημιούργησε για ένα διάστημα, στον Όμιλο Fiat, εσωτερικό ανταγωνισμό με την επίσης σπορ αδελφή τηςAlfa Romeo, που το 1986 εξαγοράστηκε και αυτή από τον Όμιλο Fiat. Από το 1992 - 1993, η μητρική Fiat επαναπροσδιόρισε το ρόλο της Lancia μέσα στον Όμιλο Fiat. Αποφάσισε τότε ότι η Lancia θα διαθέτει μια παλέτα από μοντέλα που το κύριο χαρακτηριστικό τους θα είναι η πολυτέλεια, η κομψότητα και η άνεση, ενώ παράλληλα δεν θα υστερούν σε επιδόσεις.
Παραδοσιακά, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της εταιρείας είναι η χρήση ελληνικών λέξεων και γραμμάτων τηςελληνικής αλφαβήτου για την ονομασία των μοντέλων της, όπως για παράδειγμα ηLancia Ypsilon (από το ελληνικό γράμμαύψιλον) και ηLancia Thesis (από την ελληνική λέξη «θέσις»). Όμως, το μόνο γράμμα που δεν χρησιμοποιεί η εταιρεία είναι το «Άλφα», για να μην συγχέεται με την αδερφή εταιρείαAlfa Romeo.
Η τρίτη γενιά του Lancia Delta.Lancia Ypsilon στο Σαλόνι Αυτοκινήτου τηςΓενεύης τον Φεβρουάριο του 2011.
Στηδεκαετία του 1970, η Lancia υπέφερε από προβλήματα που έπλητταν το κύρος και την αξιοπιστία της, κυρίως λόγω της τάσης σύντομης εμφάνισηςσκουριάς στηLancia Beta, ένα ζήτημα που είχε λάβει έντονα αρνητική δημοσιότητα και ιδίως στοΗνωμένο Βασίλειο, όπου το ζήτημα έλαβε μεγάλη δημοσιότητα από το 1980 (το σκάνδαλο ξεκίνησε από ένα σχετικό δημοσίευμα τηςDaily Mirror στις 9 Απριλίου 1980 και στη συνέχεια υπήρξαν ακόμα και σχετικά τηλεοπτικά ρεπορτάζ σε εκπομπές τουBBC) και μετά. Μάλιστα είχε κυκλοφορήσει τότε σε αρκετές χώρες μια έντονη φήμη ότι αυτό συνέβη λόγω χρήσης, από την μητρική Fiat, χαμηλότερης ποιότηταςατσαλιού από τηΡωσία, επειδή ήταν φθηνότερο, που υποτίθεται ότι τους προσέφερε τότε σε χαμηλή τιμή ηΣοβιετική Ένωση ως αντάλλαγμα για τηνκοινοπραξία της Fiat που οδήγησε στην ίδρυση τηςAvtoVAZ /Lada. Ωστόσο, δεν αποδείχτηκε ποτέ ιστορικά ότι συνέβη κάτι τέτοιο.
Η εταιρεία σταμάτησε να παράγειδεξιοτίμονες εκδοχές των μοντέλων της το 1994, όταν και αποσύρθηκε από τη βρετανική αγορά, λόγω της μεγάλης ζημιάς στο πρεστίζ της και της πτώσης των πωλήσεων, που μετά προκάλεσαν μια μεγάλη τιμολογιακή απαξίωση των μοντέλων της ως μεταχειρισμένα, με αποτέλεσμα να γίνουν αντιεμπορικά και ως καινούρια. Επίσης αποσύρθηκε και γενικότερα από όλα τα δεξιοτίμονα κράτη τον Φεβρουάριο του 1994.
Ειδικότερα στιςΗνωμένες Πολιτείες, τα οχήματα της εταιρείας ήταν διαθέσιμα μέχρι τηδεκαετία του 1960, ως μοντέλα πολυτελείας, καθώς και από το 1975 έως το 1984, όταν και διακόπηκαν οριστικά. Από τα τέλη του 2011 και για λίγα χρόνια, τα αυτοκίνητά της διατέθηκαν στοΗνωμένο Βασίλειο (έως το 2017), στηνΙρλανδία (έως το 2017) και στηνΙαπωνία (σε περιορισμένα αντίτυπα και έως το 2014) με το σήμα τηςChrysler.
Cole, Lance (2017). «Chapter 2: Lancia Lamentation». The Classic Car Adventure: Driving Through History on the Road to Nostalgia. Barnsley, England: Pen & Sword.ISBN 9781473896413.
Lancia Personenwagen nach 1945. Typenkompass. Motorbuch Verlag, Stuttgart 2006,ISBN 3-613-02593-0.
Un secolo di auto italiana. Lancia. Tutti i modelli del Novecento. Quattroruote ruoteclassiche, Milan, Editoriale Domus Libri, 2012, 597 p., broché,ISBN 978-88-7212-742-1.
Buckley, Martin; Rees, Chris (1998). World Encyclopedia of Cars. Londres, Inglaterra: Anness Publishing.ISBN 1-84038-083-7.