Το όνομά του προέρχεται από τηνελληνική λέξη «χρῶμα»[4], επειδή έχει πολλές έντονα έγχρωμες ενώσεις.
Το οξείδιο του χρωμίου χρησιμοποιήθηκε από τουςΚινέζους, τουλάχιστον από την εποχή τηςΔυναστείας Τσιν, δηλαδή πάνω από 2.000 πριν από την εποχή μας, για να επικαλύπτει μεταλλικά μέρη όπλων που βρέθηκαν στον περίφημοΣτρατό από τερακότα.[5]
Το χρώμιο (ως στοιχείο) ανακαλύφθηκε το1761 στοΔυτικό Κόσμο, όταν κέρδισε τοεπιστημονικό ενδιαφέρον το κόκκινοκρυσταλλικόορυκτό που ονομάζεταικροκοΐτης (δηλαδή κυρίωςχρωμικός μόλυβδος, PbCrO4), που αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως χρωστική ουσία. ΟΛουί Νικολά Βοκιά (Louis Nicolas Vauquelin) το1797 απομόνωσε για πρώτη φορά μεταλλικό (δηλαδή στοιχειακό) χρώμιο. Μετά την πρώτη παραγωγή μεταλλικού χρωμίου από το Βοκιά βρέθηκαν μικρές ποσότητες φυσικού μεταλλικού χρωμίου σε σπάνιαορυκτά, αλλά αυτά τα κοιτάσματα ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν γιαεμπορική εκμετάλλευση. Αντί για αυτό, σχεδόν όλο το χρώμιο που αξιοποιείται εμπορικάεξορύσσεται από το μοναδικό εμπορικά βιώσιμο ορυκτό του χρωμίου, που είναι οχρωμίτης (δηλαδή κυρίως τετροξείδιο διχρωμοσιδήρου, FeCr2O4).
Το μεταλλικό χρώμιο και τοκράμασιδηροχρώμιο παράγονται εμπορικά από το χρωμίτη μεπυριτοθερμικές ήαργιλιοθερμικές αντιδράσεις, ή με διεργασίεςφρύξης καιέκπλυσης. Το μεταλλικό χρώμιο αποδείχθηκε ότι έχει υψηλή αξία, χάρη στην υψηλή του αντίσταση στηδιάβρωση και σκληρότητα. Μια μεγάλης σημασίας εξέλιξη ήταν η ανακάλυψη ότι οχάλυβας μπορούσε να αποκτήσει υψηλή αντοχή στη διάβρωση και στην αποχρωμάτωση με την προσθήκη μεταλλικού χρωμίου, οπότε σχηματίζεταιανοξείδωτος χάλυβας. Αυτή η εφαρμογή, μαζί με τηνεπιχρωμίωση (ηλεκτροεπιχρωμίωση, για την ακρίβεια) προς το παρόν καταναλώνει το 85% της εμπορικής κατανάλωσης χρωμίου, με τις εφαρμογές τωνενώσεων του χρωμίου να αφορούν το υπόλοιπο 15%.
Όμως, το2014 ηΕυρωπαϊκή Ένωση κατέληξε στο ότι υπάρχουν ανεπαρκείς ενδείξεις για να χαρακτηριστεί το χρώμιο ως απαραίτητο.[7][8]
Ενώ το μεταλλικό χρώμιο και τα ιόντα Cr3+ θεωρούνται μητοξικά, οι ενώσεις του εξασθενούς χρωμίου (CrVI), και ιδιαίτερα τοτριοξείδιο του χρωμίου (CrO3), είναι εξαιρετικά τοξικές καικαρκινογόνες.[9] Οι εγκαταλελειμμένες (ιδίως) τοποθεσίες παραγωγής (ή και επεξεργασίας) χρωμίου συχνά απαιτούν (ειδικό) «περιβαλλοντικό» καθαρισμό.[10]
Παρόλο που είναι σπάνια, κοιτάσματα φυσικού (μεταλλικού) χρωμίου υπάρχουν.[16][17] ΤοUdachnaya Pipe στη Ρωσία παράγει δείγματα φυσικού μετάλλου. Το ορυχείο αυτό είναι πλούσιο σεδιαμάντια και το αναγωγικό περιβάλλον του βοηθά στην παραγωγή στοιχειακού χρωμίου και διαμαντιών.[18]
Η σχέση μεταξύ του CrIII και του CrVI εξαρτάται πολύ από τοpH και την παρουσία οξειδωτικών στοιχείων στην περιβάλλουσα περιοχή, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις το CrIII υπερισχύει[12], παρόλο που σε μερικές περιοχές τα υπόγεια ύδατα μπορεί να περιέχουν ως και 39 μg/lit χρωμίου συνολικά, και τα 30 μg/lit από αυτά να είναι CrVI.[19]
Το χρώμιο που προκύπτει φυσιολογικά αποτελείται από 3 σταθεράισότοπα: το52Cr, το53Cr και το54Cr με το πρώτο από τα τρία να υπερισχύει σε ποσοστό ύπαρξης από τα άλλα δύο (83,789%). Δεκαεννιά ισότοπα του χρωμίου έχουν βρεθεί με πιο σταθερά από αυτά τα50Cr (διάρκειαημιζωής: παραπάνω από 1,8 · 1017 χρόνια) και51Cr (διάρκεια ημιζωής: 27,7 μέρες). Όλα τα υπόλοιπα ισότοπα έχουν διάρκεια ημιζωής μικρότερη από 24 ώρες και η πλειοψηφία αυτών έχει διάρκεια ημιζωής μικρότερη του ενός λεπτού.
Το χρώμιο είναι λαμπερό, σκληρό μέταλλο που, όταν γυαλίζεται, δίνει μια όμορφη μεταλλική λάμψη. Γι' αυτό η βιομηχανία το χρησιμοποιεί για την παρασκευή εντυπωσιακών μεταλλικών αντικειμένων. Οιενώσεις του είναι συνήθωςτοξικές. Το χρώμιο ανακαλύφθηκε από τον Louis-Nicholas Vauquelin το 1797.
Το χρώμιο, επίσης, είναι αξιοσημείωτο για τις μαγνητικές του ιδιότητες: είναι το μόνο στερεό στοιχείο που μπορεί, όταν βρίσκεται στη φύση σαν στοιχείο και όχι σε ενώσεις, να μην έλκεται μαγνητικά σε θερμοκρασία δωματίου (ή χαμηλότερη). Πάνω από τους 38οC έρχεται σε παραμαγνητική κατάσταση.
Το τρισθενές χρώμιο (Cr(III) ή Cr3+) απαιτείται σε ελάχιστες ποσότητες για τη ζάχαρη και το μεταβολισμό τωνλιπιδίων στους ανθρώπους και η απώλειά του μπορεί να προκαλέσει αρρώστια ονομαζόμενη “απώλεια χρωμίου”. Αντίθετα το εξασθενές χρώμιο (Cr(VI) ή Cr6+) είναι πολύ τοξικό και μπορεί να προκαλέσει μεταλλάξεις, όταν καταπίνεται. Το Cr(VI) δεν έχει αποδειχθεί ωςκαρκινογόνο σε διάλυμα, παρόλο που μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα εξαιτίας κάποιας αλλεργίας.
Η χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων με χρώμιο είναι αμφιλεγόμενη εξαιτίας των περίπλοκων αποτελεσμάτων των συγκεκριμένων συμπληρωμάτων. Κάποιες περίπλοκεςοργανικές ενώσεις του χρωμίου προκαλούν ζημιά στα χρωμοσώματα τωνκυττάρων τωνχάμστερ. ΣτιςΗνωμένες Πολιτείες οι διατροφικές οδηγίες για την ημερήσια κατανάλωση χρωμίου μειώθηκαν από τα 50-200 μg για έναν ενήλικα στα 35 μg (για τους άντρες) και 25 μg (για τις γυναίκες).
Το χρώμιο χρησιμοποιείται στα οδοντοτεχνικά κράματα όπως: CoCr και NiCr. Σημαντική εφαρμογή βρίσκει, επίσης, στην κατασκευή χρωμιοχαλύβων, οι οποίοι είναι ανοξείδωτοι, αλλά και στην επιχρωμίωση μετάλλων που επιθυμείτε η προστασία τους από τη διάβρωση. Κράμα χρωμίου-βαναδίου χρησιμοποιείται στην κατασκευή κλειδιών.
↑ Brandes, E. A.; Greenaway, H. T.; Stone, H. E. N. (1956). "Ductility in Chromium". Nature 178 (587): 587. Bibcode:1956Natur.178..587B. doi:10.1038/178587a0.
↑Emsley, John (2001). "Chromium".Nature's Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements. Oxford, England, UK: Oxford University Press. pp. 495–498.ISBN 0-19-850340-7.
12Kotaś, J.; Stasicka, Z (2000). "Chromium occurrence in the environment and methods of its speciation".Environmental Pollution107 (3): 263–283. doi:10.1016/S0269-7491(99)00168-2.PMID 15092973.
↑National Research Council (U.S.). Committee on Biologic Effects of Atmospheric Pollutants (1974).Chromium. National Academy of Sciences. p. 155.ISBN 978-0-309-02217-0.
↑Gonzalez, A. R.; Ndung'u, K; Flegal, AR (2005). "Natural Occurrence of Hexavalent Chromium in the Aromas Red Sands Aquifer, California".Environmental Science and Technology39 (15): 5505–5511. Bibcode:2005EnST...39.5505G. doi:10.1021/es048835n.PMID 16124280.
-chloride-purple-anhydrous-sunlight.jpg)
-oxid.jpg)
