ΟΠάπας Πίος Η΄ ήΦραντσέσκο Σαβερίο Μαρία Φελίτσε Καστιλιόνι (20 Νοεμβρίου1761 -30 Νοεμβρίου1830) ήταν αρχηγός στηνΡωμαιοκαθολική Εκκλησία και κυβερνήτης σταΠαπικά Κράτη (31 Μαρτίου1829 -30 Νοεμβρίου1830). Η Παποσύνη του Πίου Η΄ ήταν η συντομότερη σε όλο τον 19ο αιώνα. Στην εποχή του αναδείχθηκε τοΗνωμένο Βασίλειο σαν Παγκόσμια ναυτική δύναμη κάτι που δέχτηκε ευχάριστα (1829) και έγινε ηΙουλιανή Επανάσταση στηνΓαλλία (1830), κάτι που τον ενόχλησε έντονα.[1] Ο Πίος Η΄ μνημονεύεται για τις έντονες προσπάθειες που έκανε για να ρυθμιστεί το ζήτημα των γάμων ανάμεσα στους Καθολικούς και τουςΠροτεστάντες. Το σχέδιο του ήταν η ομαλή διεξαγωγή των μεικτών γάμων υπό την προυπόθεση τα παιδιά που θα προκύψουν να ασπαστούν την Καθολική θρησκεία της Ρώμης. Το σύντομο χρονικό διάστημα που πέθανε μετά την εκλογή του δημιούργησε πολλές υποψίες ότι δηλητηριάστηκε.
Ο Καστιλιόνι γεννήθηκε τοΤσίνγκολι του Μάρκε, γιος του Κόμητα Οττάβιο Καστιλιόνι και της συζύγου του Σάντσια Γκισλιέρι, ένας από τους προγόνους του ήταν οΠάπας Κελεστίνος Δ΄. Σπούδασε το Κολλέγιο Καμπάνα το οποίο είχε υπό την διοίκηση της ηΕταιρεία του Ιησού και στοΠανεπιστήμιο της Μπολόνια όπου πήρε διδακτορικό στοΚανονικό δίκαιο (1785). Την ίδια χρονιά εισήλθε στον εκκλησιαστικό κλάδο ως ιερέας (17 Δεκεμβρίου 1785).[2] Τα επόμενα χρόνια διετέλεσε Γενικός Βικάριος της Αναγκνί (1788-1790), τουΦάνο (1790-1797), τουΆσκολι Πιτσένο (1797-1800) και έγινε επίσκοπος Μοντάλτο (1800).[2]
Ο Καστιλιόνι αρνήθηκε να δηλώσει την υποταγή του στονΜέγα Ναπολέων και να αναγνωρίσει το υποτελές σε αυτόνΒασίλειο της Ιταλίας (1805-1814). Μετά την σύλληψη του μεταφέρθηκε στοΜιλάνο (29 Ιουλίου 1808), από εκεί πήγε στηνΠαβία, τηνΜάντοβα και τελικά κατέληξε στοΤορίνο (10 Νοεμβρίου 1813). Σε λίγες μέρες πήγε ξανά στο Μιλάνο (18 Νοεμβρίου 1813) και με την πτώση του Ναπολέοντα επέστρεψε στην επισκοπή του (16 Ιουνίου 1814).[2] ΟΠάπας Πίος Ζ΄ με στόχο να τον ανταμείψει για την αντίσταση τους στους Γάλλους τον έχρισεκαρδινάλιος-ιερέας τηςΣάντα Μαρία στην Τρανσπορτίνα. Ανέλαβε διάφορα υψηλά αξιώματα έκτοτε, περιλαμβανομένου αυτού του Αποστολικού Σωφρονιστή. Σύντομα έγινε καρδινάλιος-επίσκοπος της εικονικής έδρας του Φρασκάτι. Ως καρδινάλιος, ο Καστιλιόνε συνέχισε να ζει ταπεινά, δεν δημιούργησε εχθρούς και παρότι η ιδιωτική του ζωή ήταν πάντα άμεμπτη, δεν είχε δείξει σημάδια επίκρισης εκεί που άλλοι ήθελαν. Ο Κοστιλιόνι ήταν ένας από τους βασικούς υποψήφιους στοΚονκλάβιο από τοΚολλέγιο των Καρδιναλίων (1823) που συνεστήθη μετά τον θάνατο του Πίου Ζ΄, ήταν τόσο στενά συνδεδεμόνος μαζί του που είχε από τότε το προσωνύμιο"Πίος Η΄".[3] Η συμμαχία του ωστόσο με τον αντιπαθή Καρδινάλιο Έρκολε Κονσάλβι απέτρεψε την εκλογή του αν και την θεωρούσαν σίγουρη. Ο ετοιμοθάνατος Καρδινάλιος Ανίμπαλε-Φραντσέσκο-Κλεμέντε-Μελχιόρε-Τζιρόλαμο-Νικόλα Σερματέι ντελα Τζένγκα εξελέγη ως συμβιβαστική λύση με το όνομαΠάπας Λέων ΙΒ΄, κατόρθωσε να ζήσει άλλα 6 χρόνια παρά το ότι η υγεία του είχε καταρρεύσει πλήρως. Με τον θάνατο του Λέων ΙΒ΄ ήταν πάλι ο βασικός υποψήφιος για την εκλογή του, οι Καρδινάλιοι τον επέλεξαν παρά το ότι είχαν πολλές αμφιβολίες επειδή είχε και ο ίδιος άσχημη υγεία (1829). Το όνομα που επέλεξε όπως ήταν αναμενόμενο από την εποχή του Πίου Ζ΄ ήταν Πίος Η΄ με στόχο να τον τιμήσει. Η στέψη του έγινε από τον Καρδινάλιο Τζουζέπε Αλμπάνι (5 Απριλίου 1829).[2]
Το Κονκλάβιο που συνεστήθη για την εκλογή του Πάπα Πίου Η΄ περιείχε μεγάλο αριθμό από ψηφοφορίες, ο Καστιλιόνι ήταν από την αρχή υποψήφιος επειδή βρισκόταν στην λίστα που είχε προτείνει οΚάρολος Ι΄ της Γαλλίας. Ο Καρδινάλιος Αλμπάνι γνώριζε την ανικανότητα του λόγω της άσχημης κατάστασης της υγείας του και επιθυμούσε την εκλογή του ώστε να τον έχει πιόνι του και να τον διορίσει Καρδινάλιο - Υποργό Εξωτερικών. Ο Αλμπάνι πέτυχε τελικά τον στόχο του και με την τρόπο αυτό απέκτησε το σύντομο χρονικό διάστημα της Παποσύνης του Πίου Η΄ την πραγματική εξουσία.[4] Ο Πάπας Πίος ΣΤ΄ ξεκίνησε τις μεταρρυθμίσεις στα Παπικά Κράτη, αντιτάχθηκε σκληρά στην προσπάθεια των Σοφιστών της εποχής του να εξισώσουν την Καθολική Εκκλησία με τις υπόλοιπες θρησκείες. Οι περισσότεροι σοφιστές έκαναν μετάφραση της Βίβλου στην Δημοτική με τον δικό τους τρόπο κάτι που ο Πάπας το αναγνώριζε σαν διαστροφή. Ο Πίος Η΄ εξέδωσε μια εγκύκλιο , την"Traditi humilitati" (24 Μαΐου 1829), σε αυτήν τόνισε ότι το δηλητήριο της διαστροφής με τα"ανόητα τεχνάσματα των σοφιστών της εποχής" θα αναγνωστεί δωρεάν από εκατομμύρια αμόρφωτους ανθρώπους οι οποίοι θα τα πιστέψουν και θα πέσουν στην παγίδα.
Με νέα εγκύκλιο του (25 Μαρτίου 1830) καταδίκασε την Μασονία και τόνισε την επιστροφή στις παραδοσιακές αρχές της Καθολικής Εκκλησίας. Οι μεικτοί γάμοι θα έπρεπε σύμφωνα με τον Πίο ΣΤ΄ να επιτρέπονται με εξαίρεση περιοχές με αμιγή Καθολικό πληθυσμό όπως ηΙρλανδία, οι απόγονοι ωστόσο θα έπρεπε να βαπτιστούν Καθολικοί. Ο διάδοχος τουΠάπας Γρηγόριος ΙΣΤ΄ αναφέρει τρία χρόνια αργότερα (1833) ένα διάταγμα που είχε γράψει ο ίδιος ο Πίος Η΄ τον Ιούνιο του 1830, τονίζει ότι δεν είχε ακόμα εφαρμοστεί επειδή οι επίσκοποι τον αγνόησαν.[5] Η κατάσταση της υγείας του ήταν πολύ άσχημη από πριν ανέβει στον Παπικό θρόνο όπως ο προκάτοχος του, αρρώσταινε συνεχώς, η τελευταία σοβαρή ασθένεια στις αρχές Νοεμβρίου του 1830 τον οδήγησε στον θάνατο σε ηλικία 68 ετών (28 Νοεμβρίου 1830).[6][7] Πολλές φήμες κυκλοφόρησαν ότι δηλητηριάστηκε αλλά δεν αποδείχτηκε τίποτα.[6]