Συντεταγμένες:67°16′57.612″N14°22′30.468″E /67.28267000°N 14.37513000°E /67.28267000; 14.37513000
| Μπούντε | |
|---|---|
| 67°16′58″N 14°22′30″E | |
| Χώρα | Νορβηγία[1] |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος του Μπόντε[2] |
| Ίδρυση | 1816[3] |
| Έκταση | 14,16 km² |
| Υψόμετρο | 5 μέτρα |
| Πληθυσμός | 43.322 (1 Ιανουαρίου 2024)[4] |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 |
| δεδομένα (π • σ • ε) | |
ΤοΜπούντε (νορβηγικά:Bodø[5][6]σααμική γλώσσα Λούλε:Bådåddjo) είναι πόλη και δήμος της περιφέρειας Νόρντλαντ τηςΝορβηγίας. Η πόλη είναι το διοικητικό κέντρο του ομώνυμου δήμου και της περιφέρειας. Βρίσκεται στη χερσόνησο Μπούντε μεταξύ τωνφιόρδ Βεστφιόρδεν και Σαλτφιόρδεν, μόλις βόρεια τουΑρκτικού Κύκλου. Είναι η μεγαλύτερηαστική περιοχή και πόλη της περιφέρειας Νόρντλαντ και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βόρειας Νορβηγίας.
Η πόλη έχει έκταση 14,16 τετραγωνικών χιλιομέτρων, πληθυσμό (2018) 41.215 και πυκνότητα πληθυσμού 2.911 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
Ο δήμος έχει έκταση 1.395 τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι ο 66ος μεγαλύτερος από τους 356 δήμους της Νορβηγίας και ο 19ος πολυπληθέστερος δήμος στη Νορβηγία με πληθυσμό 52.357. Η πληθυσμιακή πυκνότητα του δήμου είναι 39,9 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο και ο πληθυσμός του έχει αυξηθεί κατά 10,7% σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.[7][8]
Στο Μπούντε βρίσκεται ο βορειότερος σιδηροδρομικός σταθμός της σιδηροδρομικής γραμμής του Νόρντλαντ που λειτουργεί από το 1961. Το Διεθνές Αεροδρόμιό του βρίσκεται σε απόσταση 2 χλμ. από το κέντρο της πόλης και λειτουργεί από το 1952. Το Μπούντε έχει οριστεί ως μία από τιςΠολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης για το 2024.[9]



Στο χωριό Μπούντε παραχωρήθηκε καθεστώς πόλης το 1816 και λίγο αργότερα, το 1818, ήταν γνωστό για τηνυπόθεση Μπούντε, λαθρεμπόριο από Βρετανούς εμπόρους που αργότερα αποζημιώθηκαν από τη Νορβηγία. Η πόλη του Μπούντε καθιερώθηκε ως δήμος την 1η Ιανουαρίου 1838. Την 1η Ιανουαρίου 1938 ένα τμήμα του γειτονικού δήμου Μπόντιν (πληθυσμός: 559) προσαρτήθηκε στην πόλη Μπούντε, όπως και άλλο ένα τμήμα του (πληθυσμός: 1.303) την 1η Ιανουαρίου 1959.
Τη δεκαετία του 1960 έγιναν πολλές δημοτικές συγχωνεύσεις σε όλη τη Νορβηγία στα πλαίσια του έργου της επιτροπήςΣέι. Την 1η Ιανουαρίου 1968 η πόλη Μπούντε (πληθυσμός: 14.252) συγχωνεύτηκε με το δήμο Μπόντιν (πληθυσμός: 13.323) και έτσι δημιουργήθηκε ο πολύ μεγαλύτερος δήμος του Μπούντε. Την 1η Ιανουαρίου 1984 προσαρτήθηκαν στο Μπούντε οι περιοχές Τόρνβικα και Εϊγκόρντεν (πληθυσμός: 22) βορειοανατολικά του χωριού Κγερινγκέι του Δήμου Σέρφολντ. Την 1η Ιανουαρίου 2005 ολόκληρος ο δήμος Σκγέρσταντ συγχωνεύτηκε με το δήμο Μπούντε.[10]
Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης του Μπούντε καταστράφηκε κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης της Λουφτβάφε στις 27 Μαΐου 1940. Από τους έξι χιλιάδες κατοίκους του Μπούντε οι 3500 έχασαν τα σπίτια τους κατά την επίθεση και 15 έχασαν τη ζωή τους (δύο Βρετανοί στρατιώτες και 13 Νορβηγοί).
Λόγω της οξείας έλλειψης στέγης η Σουηδική κυβέρνηση βοήθησε στην κατασκευή 107 διαμερισμάτων το χειμώνα του 1941. Αυτά τα σπίτια χτίστηκαν πυκνοδομημένα λίγο έξω από την πόλη. Αυτή η μικρή περιοχή, σήμερα στην καρδιά του Μπούντε, εξακολουθεί να ονομάζεταιSvenskebyen («Σουηδική Πόλη»). Η πόλη στη συνέχεια ανοικοδομήθηκε μετά τον πόλεμο. Η ανοικοδόμηση ολοκληρώθηκε το 1959 με την ολοκλήρωση του νέου δημαρχείου. Ο Γερμανικός στόλος στο Μπούντε και γύρω από αυτό δέχτηκε επίθεση τον Οκτώβριο του 1943 κατά τηνOperation Leader.[11]
Ο δήμος πήρε το όνομά του από το παλιό αγρόκτημαΜπόντεγκορντ (Αρχαία Νορδική:Boðvin), καθώς η πόλη χτίστηκε στη θέση του. Το πρώτο στοιχείο μπορεί να είναιboði που σημαίνει "βυθισμένος βράχος" και το δεύτερο είναιvin, που σημαίνει "λιβάδι" ή "βοσκότοπος". Το τελευταίο στοιχείο μπορεί να έχει παρεξηγηθεί ωςøy που σημαίνει "νησί" (και γραμμένο με τη δανική γλώσσαø).[12]
Ο θυρεός καθιερώθηκε στις 24 Ιουλίου 1959. Αποτελείται από έναν κίτρινο ήλιο σε κόκκινο φόντο. Είναι μια αναπαράσταση τουήλιου του μεσονυχτίου και είναι μια απλοποιημένη εκδοχή του παλαιού θυρεού από το 1889 που έδειχνε έναν ήλιο πάνω από μια βάρκα με βουνά στο βάθος.[13]


Ο δήμος βρίσκεται μόλις βόρεια του Αρκτικού Κύκλου όπου οήλιος του μεσονυχτίου είναι ορατός από την 1η Ιουνίου ως τις 13 Ιουλίου. Λόγω της ατμοσφαιρικής διάθλασης, δεν υπάρχει πραγματική πολική νύχτα στο Μπούντε, αλλά λόγω των βουνών νότια της πόλης ο ήλιος δεν είναι ορατός σε τμήματα του δήμου από τις αρχές Δεκεμβρίου ως τις αρχές Ιανουαρίου. Ο μέσος αριθμός ωρών ηλιοφάνειας στο Μπούντε είναι υψηλότερος τον Ιούνιο με 221 ώρες.[14]
Μεταξύ των ισχυρότερων παλιρροιακών ρευμάτων στον κόσμο, με ταχύτητες νερού που φτάνουν τους 22 κόμβους (41 χιλιόμετρα ανά ώρα), είναι τοΣαλτστράουμεν, περίπου 30 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Μπούντε. Το χωριό Κγερινγκέι είναι ένας καλά διατηρημένος παλιός εμπορικός οικισμός στην ακτή περίπου 40 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης Μπούντε. Με τη γραφική τοποθεσία και τα αυθεντικά κτίριά του, γυρίστηκαν αρκετές ταινίες σε αυτό το μικρό λιμάνι, όπως οιΜπενόνι και Ρόζα (βασισμένη στο μυθιστόρημα τουΚνουτ Χάμσουν),Είμαι η Ντίνα καιΟ Τηλεγραφητής.
Το Σκγέρσταντ Φιόρδ στο ανατολικό τμήμα του Μπόντε περνά μέσω τουΣαλτστράουμεν στο Σαλτφιόρδεν, που στη συνέχεια ρέει δυτικά στο Βεστφιόρδεν. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετές λίμνες, όπως οι Φγέρβατνετ, Γκγέμερβάτνετ, Χεγκμοβάτνετ, Σολεϊβάτνετ, Βαλνεσβάτνετ και Βάτνβατνετ.
Υπάρχουν επίσης στο Μπούντε πολλά νησιά και ομάδες νησιών. Τα νησιά Στράουμεγια και Κνάπλουντσγια βρίσκονται στο Σαλτφιόρδεν. Αρκετές γέφυρες συνδέουν αυτά τα νησιά με την ηπειρωτική χώρα: Ωσελιστράουμεν, Ίντρε Σούναν και Σαλστράουμεν. Τα νησιά Λαντέγκοντε, Χέλιγκβερ, Μπλίκσβερ και Κάρλσεϊβερ βρίσκονται όλα στο Βεστφιόρδεν. Αρκετοί φάροι βρίσκονται επίσης στο Βεστφιόρδεν: Μπγέρνεϊ, Γκρίτεϊ, Λαντέγκοντε, Νίχολμεν και Τένχολμεν.
Ευρισκόμενο σε μια χερσόνησο τηςΝορβηγικής Θάλασσας η πόλη Μπούντε είναι μια από τις πιο ανεμώδεις πόλεις της Νορβηγίας. Παρά τη θέση του μόλις βόρεια του Αρκτικού Κύκλου το Μπούντε διαθέτει υποπολικόωκεάνιο κλίμα (Cfc), με ψυχρούς (αλλά όχι πολύ) χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια. Η χιονοκάλυψη το χειμώνα ποικίλλει και είναι συχνά σποραδική στο κέντρο της πόλης, αλλά και στην ενδοχώρα είναι λίγο περισσότερη. Ο "ήλιος του μεσονυχτίου" βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα από την 1η Ιουνίου ως τις 14 Ιουλίου (44 ημέρες) και η περίοδος με συνεχές φως ημέρας διαρκεί λίγο περισσότερο.
Το χαμηλό όλων των εποχών καταγράφηκε το Φεβρουάριο του 1966, που ήταν ο πιο κρύος καταγεγραμμένος μήνας με μέση θερμοκρασία −8,9 ° C. Το υψηλό όλων των εποχών καταγράφηκε τον Ιούλιο του 2019 ενώ ο Ιούλιος του 2014 ήταν ο θερμότερος καταγεγραμμένος μήνας στο ρεκόρ με μέση θερμοκρασία 17,3 ° C. Τις τελευταίες δεκαετίες η θερμοκρασία αυξάνεται και δεν έχει σημειωθεί ολονύκτια θερμοκρασία του αέρα υπό το μηδέν τον Ιούνιο από το 1981. Ωστόσο, παρόλα αυτά, τα καλοκαιρινά απογεύματα εξακολουθούν να είναι πιο δροσερά από ό, τι σε χαμηλότερες περιοχές της ενδοχώρα στα σουηδικά σύνορα, όπως η κοντινότερη πόλη της ενδοχώρας Γκελίβαρε. Το χειμώνα, αντιθέτως, στο Μπούντε η θερμοκρασία είναι κατά μέσο όρο πάνω από 12 ° C μεγαλύτερη από τις εν λόγω περιοχές. Σύμφωνα με τηνΚλιματική ταξινόμηση Κέππεν το Μπόντε βρίσκεται στο όριο μεταξύ "Cfb" (Ωκεάνιου) και "Cfc" (Υποπολικού Ωκεάνιου Κλίματος). Με τη θέση της στον Αρκτικό Κύκλο η πόλη παρουσιάζει μια από τις μεγαλύτερες θερμοκρασιακές ανωμαλίες στη Γη. Τα δεδομένα στον παρακάτω πίνακα προέρχονται από το Αεροδρόμιο Μπόντε, ενώ τα καλοκαιρινά καθημερινάυ ψηλά είναι συχνά πιο ζεστά στο κέντρο της πόλης.
| Κλιματικά δεδομένα Μπούντε (11 μ; θερμοκρασίες 1981-2010, ηλιοφάνεια 2000-2009; ακρότατα 1953 - σήμερα) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 11.8 | 9.6 | 11.6 | 18.2 | 24.5 | 28.8 | 30.7 | 28.2 | 24.3 | 18.8 | 16.2 | 10.1 | 30,7 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 1.2 | 0.9 | 2.2 | 5.7 | 10.2 | 13.4 | 16.2 | 15.7 | 12.2 | 7.6 | 3.9 | 2.0 | 7,60 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | −1.1 | −1.3 | −0.1 | 3.2 | 7.4 | 10.6 | 13.3 | 12.9 | 9.7 | 5.6 | 1.8 | −0.2 | 5,2 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −3.4 | −3.6 | −2.4 | 0.6 | 4.5 | 7.7 | 10.3 | 10.0 | 7.2 | 3.4 | −0.3 | −2.5 | 2,63 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −17.1 | −18.5 | −15.6 | −10.3 | −3.9 | −1.2 | 2.8 | 1.7 | −2.8 | −8.2 | −12 (10) | −16.7 | −18,5 |
| Υετός mm (ίντσες) | 99,3 | 72,7 | 66,8 | 62 | 62,7 | 59,3 | 77,7 | 88,8 | 127,6 | 136,8 | 107 | 110,8 | 1,070,9 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 15.6 | 13.7 | 11.7 | 11.5 | 11.4 | 10.8 | 11.8 | 12.5 | 15.4 | 17.6 | 14.8 | 16.5 | 163,3 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 8.1 | 43.0 | 114.0 | 158.7 | 218.8 | 220.7 | 172.0 | 166.5 | 98.4 | 54.3 | 16.3 | 0.4 | 1.271,2 |
| Πηγή#1:[15][16] | |||||||||||||
| Πηγή#2:[17] | |||||||||||||

Εκτός από το Σαλτστράουμεν ο δήμος του Μπόντοε έχει πολλές εξοχές για πεζοπόρους. Περίπου 10 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης βρίσκεται η δημοφιλής περιοχή αναψυχής Γκεϊτβόγκεν. Στην περιοχή ζει μεγάλος αριθμόςθαλασσαετών. Το Εθνικό Πάρκο Σγιουνκχάτεν βρίσκεται εν μέρει στον δήμο Μπόντε και υπάρχουν επίσης 17 φυσικά καταφύγια. Το φυσικό καταφύγιο Σουντστράουμλιαν έχει ένα παρθένο ανάμεικτο δάσος με μαρμάρινα πετρώματα,[18] το Σκόνλαντ με παράκτιο πευκοδάσος,[19] τη λίμνη Μπέρβατνετ, που προστατεύει ένα δάσος σημύδας με πολλές ορχιδέες[20] και το φυσικό καταφύγιο Μπλίκσβερ με καλά διατηρημένη παράκτια φύση πολλών ειδών και πλούσια ζωή πτηνών, που το καθιστούν επίσηςΥγροβιότοπο Ραμσάρ.[21]
Ως το βόρειο άκρο της ΓραμμήςNordland η πόλη Nordlandsbanen είναι το βόρειο άκρο του δικτύουVy (των Νορβηγικών Σιδηροδρόμων). Ωστόσο οι ταξιδιώτες που πηγαίνουν βορειότερα συχνά παίρνουν ένα λεωφορείο που συνδέει την κοντινή πόλη Φάουσκε με προορισμό την πόληΝάρβικ. Υπάρχει επίσης σιδηροδρομική γραμμή από το Νάρβικ προς τοΚίρουνα της Σουηδίας και περαιτέρω στο σουηδικό σιδηροδρομικό δίκτυο. Ο Σταθμός του Μπούντε ολοκληρώθηκε το 1961. Το Αεροδρόμιο βρίσκεται ακριβώς νότια του κέντρου της πόλης και άνοιξε το 1952. Το αεροδρόμιο εξυπηρέτησε 1.733.330 επιβάτες το 2015. Η αεροπορική εταιρείαWiderøe έχει την έδρα της στο Μπούντε.[22] Πορθμεία εκτελούν δρομολόγια μεταξύ Μπούντε καιΝησιών Λοφότεν στα δυτικά.

Η κύρια πανεπιστημιούπολη του ΠανεπιστημίουΝορντ βρίσκεται 10 χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της πόλης. Δώδεκα χιλιάδες προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο.[23]
Το Μπούντε είναι η τοποθεσία της μόνης αστυνομικής ακαδημίας της Νορβηγίας εκτός του Όσλο. Η Νορβηγική Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας βρίσκεται στο Μπούντε, όπως και το Κοινό Κέντρο Συντονισμού Διάσωσης της Βόρειας Νορβηγίας. Η έδρα των Νορβηγικών Ενόπλων Δυνάμεων για τη Βόρεια Νορβηγία βρίσκεται στο Ρέιταν, ανατολικά της πόλης. ΗSB Nordlandsbuss έχει την έδρα της στο Μπούντε, όπως και ηBodø Energi και ηNordlandsbanken.
Το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Νόρντλαντ, τοCity Nord, βρίσκεται στο Μπούντε.[24]

Το Μπούντε έχει μακρά ιστορία με τις Νορβηγικές Ένοπλες Δυνάμεις και ειδικά με τη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία της Νορβηγίας. Το Ενιαίο Επιχειρησιακό Κέντρο των Νορβηγικών Ενόπλων Δυνάμεων βρίσκονται στο Ρέιταν, ανατολικά του Μπούντε. Αεροπορικές δυνάμεις τουΝΑΤΟ που συμμετέχουν στην ετήσια άσκησηΨυχρή Απάντηση εδρεύουν στην Κύρια Αεροπορική Βάση του Μπούντε, σημαντική στρατιωτική αεροπορική βάση της Νορβηγίας, που φιλοξενεί τα δύο τρίτα των αεροσκαφώνF-16 της Νορβηγίας και δύο από τα ελικόπτεραSea Kings της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Νορβηγίας. Το Μπούντε είναι με το Ερλαντ και το Εβενες υποψήφια για τη Βόρεια Αεροπορική Βάση στο νέο σύστημα της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Νορβηγίας.
Το Μπόντιν Λέιρ, κοντά στην αεροπορική βάση ήταν μια σχολή νεοσυλλέκτων της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Νορβηγίας, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού του Νορβηγικού Αντιπυραυλικού Συστήματος και μιας εθνικής μονάδας απόκρισης. Η βάση ήταν μεγάλης σημασίας κατά τονΨυχρό Πόλεμο λόγω της στρατηγικής της θέσης και της εγγύτητας με τηΣοβιετική Ένωση. Θα ήταν ζωτικής σημασίας για τη συγκέντρωση αεροπορικών και χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ για την υπεράσπιση της Νορβηγίας, και έτσι ολόκληρης της βόρειας πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σε έναν πόλεμο με τοΣύμφωνο της Βαρσοβίας. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως βάση για αμερικανικά βομβαρδιστικά για να πλήξουν στόχους στη Σοβιετική Ένωση. Σήμερα το Μπόντιν Λέιρ είναι ένα στρατόπεδο που στεγάζει στρατιωτικό προσωπικό του Ενιαίου Κέντρου της Νορβηγίας και της Κεντρικής Αεροπορικής Βάσης του Μπόντε.
Το Μπούντε έγινε διεθνώς γνωστό κατά τηνΚρίση του U-2 το Μάιο του 1960, όταν έγινε γνωστό ότι ο αμερικανός πιλότος ενόςU-2 Γκάρι Πάουερς είχε καταρριφθεί πάνω από τη Σοβιετική Ένωση καθ' οδόν από από τοΠακιστάν προς το Μπούντε.



Η τοπική εφημερίδα του Μπούντε είναι ηAvisa Nordland, που ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 2002 μέσω μιας αμφιλεγόμενης συγχώνευσης των δύο ανταγωνιστικών εφημερίδων της πόληςNordlandsposten καιΝordlands Framtid.[25] Το 2013 η εφημερίδα μετακόμισε σε ένα νέο κτίριο γραφείων που ονομάζεται Central Atrium.[26]
Στο Μπούντε βρίσκονται το Νορβηγικό Μουσείο Αεροπορίας και το Μουσείο Νόρντλαντ . Το Μουσείο Νόρντλαντ έχει τέσσερις εκθέσεις: Τους ψαρότοπους τωνΛοφότεν, ένα έκθεμα τωνΣαάμι, ένα θησαυρό τωνΒίκινγκ και μια έκθεση για την ιστορία του Μπούντε από το 1816 ως το 2000.
Ο Καθεδρικός Ναός του Μπούντε κατασκευάσθηκε το 1956 και είναι έργο μεταπολεμικήςαρχιτεκτονικής, ενώ η Εκκλησία του Μπόντιν, λίγο έξω από το κέντρο της πόλης, χρονολογείται από το 13ο αιώνα και είναι τυπική μεσαιωνική πέτρινη εκκλησία. Αλλες εκκλησίες της πόλης είναι οι Χούνσταντ και Ρέβνικ.
Το νέο πολιτιστικό κέντρο Στόρμεν (καταιγίδα) άνοιξε το 2014 και περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, αίθουσα συναυλιών και θέατρο. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τους Ντάνιελ Ρόσμποτομ και Ντέιβιντ Χάουαρθ. Το Μπόντε διοργανώνει κάθε καλοκαίρι τα πολιτιστικά φεστιβάλNordland Musikkfestuke καιParkenfestivalen, καθώς και το ελεύθερο και το βασιζόμενο σε εθελοντέςBodø Hardcore Festival στις αρχές του χειμώνα.
Στο Μπούντε βρίσκεται τοFram Kino, ο πρώτος κινηματογράφος της Νορβηγίας, που άνοιξε το 1908.
Η κύρια επαγγελματική ομάδα του Μπούντε είναι ο ποδοσφαιρικός σύλλογοςΦΚ Μπόντε/Γκλιμτ, που παίζει στηνEliteserien, το κορυφαίο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Νορβηγίας.
Εκτός από τη ΦΚ Μπόντε/Γκλιμτ η Μπούντε είχε αρκετές ομάδες εθνικού επιπέδου, όπως οιΓκραντ Μπέντε (γυναικείο ποδόσφαιρο),Γιούνκερεν (γυναικείο χάντμπολ) καιΜπούντε ΧΚ (ανδρικό χάντμπολ).
Ο πιο γνωστός αθλητικός χώρος στο Μπόντε είναι το Στάδιο Απσμυρα, που εκτός από έδρα της ΦΚ Μπόντε/Γκλιμτ έχει φιλοξενήσει έναδιεθνή αγώνα. Επίσης το κλειστό πολλαπλών χρήσεωνΜπόντε Σπέκτρουμ περιλαμβάνει γήπεδα ποδοσφαίρου και χάντμπολ κανονικών διαστάσεων, καθώς και πολλές εγκαταστάσεις κολύμβησης.
Η πόλη έχει επίσης τουςΜπούντε Μπαρμπάριανς, μια κορυφαία ομάδαράγκμπι.[27]
| ΤοΒικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα: Μπούντε |
| ΤαWikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα Μπούντε |