Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίςπαραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγέςχρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναιεπαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε:{{χωρίς παραπομπές|18|07|2025}}
Αυτό το λήμμα αφορά το μυθικό πρόσωπο. Για άλλες χρήσεις, δείτε:Ιάσονας (αποσαφήνιση).
ΟΑίσονας, νόμιμος βασιλιάς τηςΙωλκού, εκδιώχθηκε από τον ετεροθαλή αδελφό του, τονΠελία, ενώ άλλη εκδοχή, αναφέρει πως ο Αίσονας εμπιστεύθηκε την εξουσία στον Πελία ως την ενηλικίωση του Ιάσονα. Ο μικρός Ιάσονας ανατράφηκε στοΠήλιο από τον κένταυροΧείρωνα, που του δίδαξε και τηνΙατρική.
Αφού ενηλικιώθηκε, ο Ιάσονας πήρε τον δρόμο για τηνΙωλκό. Στον δρόμο, καθώς επεχείρησε να περάσει τον ποταμό Άναυρο, έχασε το ένα τουσανδάλι, με αποτέλεσμα να εμφανισθεί στη γενέτειρά του μονοσάνδαλος. Φορούσε το τομάρι ενόςπάνθηρα και κρατούσε από μίαλόγχη στο κάθε του χέρι. Φθάνοντας στο κέντρο της Ιωλκού τον είδε ο Πελίας, που εκείνη τη στιγμή τελούσε μίαθυσία. Ο Πελίας τότε τρομοκρατήθηκε, επειδή έναςχρησμός τού είχε πει να «φυλαχθεί από τον μονοσάνδαλο». Ο Ιάσονας έμεινε πέντε ημέρες στην οικία του πατέρα του κι εν συνεχεία πήγε στον Πελία και του ζήτησε την εξουσία. Μόλις ο Πελίας συνήλθε από τον φόβο του, ρώτησε τον Ιάσονα ποια τιμωρία θα επέβαλλε σε ένα σφετεριστή του θρόνου, οπότε ο Ιάσονας του αποκρίθηκε ότι θα τον έστελνε να φέρει το «χρυσόμαλλο δέρας», την προβιά, δηλαδή, του φτερωτούκριού που είχε φυγαδεύσει τονΦρίξο και την Έλλη. Τότε, ο Πελίας πρόσταξε τον Ιάσονα να εκτελέσει αυτή την αποστολή. Μια άλλη, εν τούτοις, παράδοση αναφέρει ότι ο Ιάσονας πήρε μόνος του την απόφαση να πάει να φέρει το δέρας: κατά τους ποιητές, η θεάΉρα του ενέβαλε αυτή την ιδέα, με απώτερο στόχο να τιμωρήσει τον Πελία επειδή δεν την τιμούσε όπως εκείνη θα ήθελε.
Μόλις πήρε την απόφαση ο Ιάσονας βρήκε τονΆργο, τον υιό τουΦρίξου και τηςΧαλκιόπης, και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άργος τότε, μετά από συμβουλή της θεάςΑθηνάς, ναυπήγησε τηνΑργώ. Ακολούθως, ο Ιάσονας έβαλεκήρυκα να γυρίσει σε όλη τηνΕλλάδα και να αναγγείλει την επικείμενη εκστρατεία ώστε να έρθει να συμμετάσχει όποιος επιθυμούσε. Αυτή η εκστρατεία έγινε γνωστή, από το όνομα του πλοίου, ως «Αργοναυτική», και το πλήρωμά του, ως «Αργοναύτες».
Αφού πέρασαν από τηΛήμνο, τηΣαμοθράκη, τηνΚύζικο (όπου από τραγική παρεξήγηση ο Ιάσων σκότωσε τονομώνυμο βασιλιά), τηΜυσία, τις χώρες των Βεβρύκων και τωνΜαριανδυνών και αφού απάλλαξαν τονΦινέα από τιςΆρπυιες, οι Αργοναύτες έφθασαν στηνΚολχίδα. Εκεί ο Ιάσονας παρουσιάστηκε μπροστά στον βασιλέαΑιήτη, στον οποίο ο Φρίξος είχε δωρήσει τοΧρυσόμαλλο Δέρας, και του εξήγησε τον σκοπό της αποστολής του. Ο Αιήτης, που είχε αφιερώσει το δέρας στον θεόΆρη, είπε ότι δεν είχε αντίρρηση, αρκεί ο Ιάσονας να έζευε δύοταύρους με χάλκινα πόδια που έβγαζαν φλόγες από τα ρουθούνια τους (οι δύο αυτοί ταύροι, δώρο τουΗφαίστου στον Αιήτη, δεν είχαν ζευτεί ποτέ προηγουμένως), να οργώσει με αυτούς ένα χωράφι και να το σπείρει με τα δόντια ενός δράκου.
Ο Ιάσονας άρχισε να σχεδιάζει το πώς θα επιτελέσει αυτούς τους άθλους, όταν μπήκε στη ζωή του ηΜήδεια, η μάγισσα κόρη του Αιήτη. Η Μήδεια ερωτεύθηκε τον Ιάσονα μόλις τον είδε, και γνωρίζοντας το πρόβλημα θέλησε να τον βοηθήσει. Του ζήτησε όμως να της υποσχεθεί ότι θα την έπαιρνε μαζί του στην Ελλάδα και θα την παντρευόταν. Ο Ιάσων της το υποσχέθηκε και η Μήδεια του έδωσε ένα υγρό, με το οποίο άλειψε το σώμα του αλλά και τηνασπίδα του. Από τη στιγμή εκείνη δεν μπορούσε να τον βλάψει ούτε όπλο, ούτε φλόγα. Μόνο που η ισχύς του μαγικού υγρού έπαυε μετά από 24 ώρες. Η Μήδεια αποκάλυψε, επίσης, στον Ιάσονα ότι, καθώς θα έσπερνε τα δόντια του δράκου, από εκείνα θα φύτρωναν αυθωρεί οπλισμένοι πολεμιστές, που θα επεδίωκαν να τον σκοτώσουν. Ο Ιάσονας μπόρεσε έτσι να ζέψει τους ταύρους χωρίς να καεί από τις φλόγες τους και έριξε μια πέτρα ανάμεσα στους πολεμιστές που «έσπειρε», όπως τον είχε, επίσης, συμβουλέψει η Μήδεια. Ετούτοι, νόμισαν ότι κάποιος από τους ίδιους την έριξε και αλληλοεξοντώθηκαν μεταξύ τους.
Αφού ο Ιάσονας επιτέλεσε τους δύο άθλους, ο Αιήτης αθέτησε την υπόσχεσή του. Προσπάθησε μάλιστα να κάψει το πλοίο και να εξοντώσει τους Αργοναύτες. Δεν απέμενε παρά να κατορθώσει να πάρει ο Ιάσονας το Δέρας μόνος του. όμως, το δέρας το φύλαγε έναςδράκος που δεν κοιμόταν ποτέ. Και πάλι έδρασε η Μήδεια και με τα μάγια της αποκοίμισε το θηρίο, οπότε ο Ιάσονας πλησίασε, ξεκρέμασε το Χρυσόμαλλο Δέρας από το δένδρο όπου ήταν κρεμασμένο και το πήρε μαζί του. Ο Αιήτης ήταν τόσο σίγουρος για τον δράκοντα αυτό, ώστε δεν έδειξε την απαιτούμενη προσοχή. Οι Αργοναύτες, λοιπόν, κατάφεραν να αποπλεύσουν μαζί με το Χρυσόμαλλο Δέρας, τη Μήδεια, καθώς και με τον αδελφό της,Άψυρτο. Ο Αιήτης τους κατεδίωξε με ένα πλοίο, αλλά η Μήδεια έσφαξε τον Άψυρτο, τον κομμάτιασε και πετούσε ένα-ένα τα κομμάτια στη θάλασσα, οπότε ο Αιήτης έχασε πολύ χρόνο για να περισυλλέξει τα κομμάτια του γιου του και οι Αργοναύτες διέφυγαν.
Μετά από πρόσθετες περιπέτειες (καθώς οΔίας ήταν οργισμένος για το έγκλημα και τους έστελνε, πλέον, διαρκώς τρικυμίες), αφού αντιμετώπισαν τονΤάλω στηνΚρήτη, κινδύνευσαν στοΚρητικό Πέλαγος. Τότε, ο Ιάσονας ικέτευσε τονΑπόλλωνα να τους δείξει τον δρόμο. Πραγματικά, ο θεός του φωτός άκουσε τη δέηση του ήρωα και τους έστειλε μια φωτεινή δέσμη η οποία τους οδήγησε σε μία από τιςΣποράδες, από όπου στη συνέχεια βρήκαν τον δρόμο τους για τηνΙωλκό.
Ο Ιάσονας, έχοντας πάρει ως σύζυγό του τηΜήδεια, παρέδωσε στονΠελία τοΧρυσόμαλλο Δέρας. Από το σημείο αυτό και πέρα δημιουργήθηκαν διάφορες παραδόσεις και εκδοχές. Σύμφωνα με μία από αυτές, ο Ιάσονας πήρε τη βασιλεία, αλλά σύμφωνα με άλλη ήταν τόσο εξαντλημένος, ώστε, απλώς, ήθελε να ζήσει ήσυχα στην πόλη του, αποκτώντας με τη Μήδεια έναν υιό, τονΜήδειο. Μετά από λίγο καιρό, όμως, θέλησε να εκδικηθεί τον θείο του, Πελία, για τα όσα αυτός είχε κάνει στον πατέρα του (τον είχε σκοτώσει αναγκάζοντάς τον να πιει αίματαύρου). Τότε η Μήδεια, αναλαμβάνοντας να ικανοποιήσει την εκδικητική μανία του Ιάσονα, συνέλαβε, ως μάγισσα, το εξής σατανικό σχέδιο: μπροστά στις κόρες του Πελία έσφαξε ένανκριό και αφού το έκοψε κομμάτια το μετέβαλε, ύστερα, με μάγια σε ζωντανό αρνί, δείχνοντας έτσι ότι μπορεί να επανέλθει με τον ίδιο τρόπο σε νεανική ηλικία κάθε γεροντικός οργανισμός, ακόμα και άνθρωπος. Οι ανόητες θυγατέρες τότε κατάσφαξαν τον γέροντα Πελία προσδοκώντας τη μετατροπή του σε νέο, κάτι το οποίο δε συνέβη. Μετά από αυτά ο υιός του Πελία, οΆκαστος, έδρασε αμέσως, διαδεχόμενος τον Πελία στον θρόνο τηςΙωλκού, και έδιωξε από την πόλη τη Μήδεια με τον Ιάσονα. Το ζευγάρι βρήκε καταφύγιο στηνΚόρινθο.
Στην Κόρινθο, ο Ιάσονας και η Μήδεια έζησαν ήσυχα για τουλάχιστον 10 έτη. Με την πάροδο του χρόνου, όμως, ο Ιάσονας άρχισε να συνδέεται με την όμορφη και πολύ νεότερη θυγατέρα του Κορίνθιου βασιλιάΚρέοντα, τηΓλαύκη ή Κρέουσα. Τελικώς, τη μνηστεύθηκε. Η Μήδεια κατάλαβε τότε ότι ήταν σε δύσκολη θέση, καθώς έμενε μετέωρη σε ένα τόπο ξένο, και με κλειστό τον δρόμο της επιστροφής, καθώς το έγκλημά της με τονΆψυρτο θα πληρωνόταν σκληρά στηνΚολχίδα. Προσπάθησε, λοιπόν, να πείσει τον Ιάσονα να της μείνει πιστός, θυμίζοντάς του τους όρκους πίστεως που της είχε δώσει και επικαλούμενη ως μάρτυρες τους ίδιους τους θεούς. Αυτά, όμως, αποδείχθηκαν μάταια, κάνοντας τη Μήδεια να ενεργήσει και πάλι ως μάγισσα: Απέστειλε ως γαμήλιο δώρο στη Γλαύκη έναν νυφικόχιτώνα, που μόλις τον φόρεσε πήρεφωτιά και την έκαψε ζωντανή. Το ίδιο έπαθε και ο πατέρας της, ο Κρέων, προσπαθώντας να τη βοηθήσει. Για τον Ιάσονα, η Μήδεια επιφύλαξε τη σκληρότερη εκδίκηση: Σκότωσε τα δύο παιδιά τους. Από τότε το όνομά της έγινε συνώνυμο της παιδοκτόνου μητέρας. Πιθανώς, στον Ιάσονα να συνέβαιναν τα ίδια αν, αυτός, δεν εξακολουθούσε να αποτελεί για τη Μήδεια μια ελπίδα. Ο Ιάσονας την αντιμετώπισε οργισμένος, οπότε η Μήδεια ανέβηκε ψηλά στους αιθέρες πάνω σε ένα μαγικό άρμα που της έστειλε ο θεόςΉλιος και εξαφανίσθηκε από προσώπου γης.
Ο Ιάσονας άρχισε μετά από αυτά να θέλει να ξεχάσει την Κόρινθο και ό,τι του θύμιζε, και να ξανασκέπτεται την Ιωλκό, όπου ακόμα βασίλευε ο υιός του σφετεριστή, ο Άκαστος. Κατά μία εκδοχή, με τη βοήθεια τουΠηλέως, που είχε προηγούμενα με τον Άκαστο και τη σύζυγό του, και τωνΔιοσκούρων, ο Ιάσονας κυρίευσε την Ιωλκό. Τότε, ο Πηλέας σκότωσε τον Άκαστο και τη γυναίκα του,Αστυδάμεια. Ο Ιάσονας αναφέρεται, επίσης, πως έλαβε μέρος στο κυνήγι τουΚαλυδωνίου Κάπρου.
Το έργοThe Golden Fleece (έκδοση του 1944 στοΗνωμένο Βασίλειο, με εναλλακτικό τίτλοHercules, my Shipmate) που γράφτηκε από τονΡόμπερτ Γκρέιβς, είναι μια κάπως χιουμοριστική αφήγηση του μύθους του Ιάσονα. Μεταφράστηκε από τονΜάριο Βερέττα με τίτλοΗρακλής, ο συνταξιδιώτης μου και εκδόθηκε σο 1995 από τις εκδόσεις Alien.[5]
ΟΕυριπίδης έγραψε την τραγωδίαΜήδεια, που απεικονίζει τηΜήδεια να σκοτώνει τη νύφη του Ιάσονα και τα δύο παιδιά τους. Αυτό το έργο έχει εννέα χαρακτήρες καιχορό.[6]
HΜήδεια (Medea) είναι μια τραγωδία 1.027 στίχων τουΣενέκα του Νεότερου που γράφτηκε περίπου το 50 μ.Χ.[7]
ΗΜήδεια (Médée) είναι μια τραγωδία σε πέντε πράξεις που εξέδωσε οΠιερ Κορνέιγ το 1635.[8]
Τη σεζόν 1993-1994, ανέβηκε το θεατρικό έργοΜήδεια τουΜποστ από τη Θεατρική Εταιρεία Στοά σε σκηνοθεσίαΘανάση Παπαγεωργίου.[9]
Ο Τοντ Άρμστροντ στην ταινίαΟ Ιάσονας και οι Αργοναύτες (1963)
Η ιταλική ταινίαΟι άθλοι του Ηρακλή (Le fatiche di Ercole) του 1958 με πρωταγωνιστή τονΣτιβ Ριβς,[11] περιλάμβανε τους χαρακτήρες του Ιάσονα (Φαμπρίτσιο Μιόνι) και τωνΑργοναυτών, καθώς και τουΟδυσσέα.
Η ιταλογαλλική ταινία του 1960Οι γίγαντες της Θεσσαλίας (I giganti della Tessaglia), βασίζεται χαλαρά στο επικό ποίημαΑργοναυτικά τουΑπολλώνιου του Ροδίου.[12] Τον Ιάσονα υποδύεται ο Ρόλαντ Κάρεϊ.
Έχουν γυριστεί δύο ταινίες με τίτλοJason and the Argonauts:Ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες (1963), σε σκηνοθεσία Ντον Τσάφεϊ,[13] καιΙάσων και οι Αργοναύτες (2000), μια τηλεταινία της Hallmark.[14] Τον ρόλο του Ιάσονα ερμήνευσαν οι Τοντ Άρμστρονγκ και Τζέισον Λόντον, αντίστοιχα.
Το "Jason and the Golden Fleece", 40 επεισόδιο τουντοκιμαντέρ του 2005,Αναζητώντας μύθους και ήρωες του Μάικλ Γουντ, αναφέρεται στον μύθο του Ιάσονα.[16]
_Todd_Armstrong_2.png)
