Συντεταγμένες:38°30′35.856″N22°43′50.876″E / 38.50996000°N 22.73079889°E /38.50996000; 22.73079889
| Δαυλίς | |
|---|---|
| Δαυλίς | |
| Είδος | αρχαία πόλη,αρχαιολογική θέση,πόλις[1] καιπρώην οικισμός |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 38°30′36″N 22°43′51″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Λεβαδέων |
| Τοποθεσία | Δαύλεια Βοιωτίας |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα |
| δεδομένα(π) | |
ΗΔαυλίς ήταν αρχαία ελληνική πόλη τηςΦωκίδας, πλησίον των συνόρων με τηνΒοιωτία, επί της οδού από τονΟρχομενό και τηνΧαιρώνεια προς τουςΔελφούς, καθώς και επί των ανατολικών προπόδων τουΠαρνασσού. Κατέστη, στα τέλη της Αρχαιότητας, έδρα επισκοπής, η οποία στην συνέχεια μετατράπηκε σετιμητική επισκοπήin partibus τηςΚαθολικής Εκκλησίας. Ορισμένα ερείπια της αρχαίας Δαυλίδας είναι ορατά πλησίον της σύγχρονης πόλης τηςΔαύλειας.
Η Δαυλίς Φωκίδος δεν θα πρέπει να συγχέεται με ομώνυμη πόλη ευρισκόμενη στηνΉπειρο[2].
Στην ελληνική μυθολογία, η Δαυλίς ήταν η πόλη τουΤηρέα, υιού τουΆρη. Το όνομα της πόλης φαίνεται να προήλθε από εκείνο τηςναϊάδας Δαυλίδας, κόρης τουΚηφισού,βοιωτικού θεού-ποταμού[3]. Η πόλη αναφέρεται από τονΌμηρο[4]. Είναι, επίσης, γνωστή η ιστορία ενός εκ των βασιλέων της, τουΠυρηνέα, ο οποίος επιχείρησε να βιάσει τιςΜούσες, αναφορικά με τον οποίον οΟβίδιος αναφέρει πως είχε καταλάβει την Δαυλίδα ως επικεφαλής Θράκων στρατιωτών και πως η διακυβέρνησή του ήταν παράνομη (iniusta regna)[5].
Σε κοντινή απόσταση της Δαυλίδας, επί της οδού που οδηγούσε στουςΔελφούς, ευρισκόταν ησχιστή οδός, τοποθεσία στην οποία οΟιδίποδας φόνευσε τον πατέρα του,Λάιο[6].

Η πόλη καταστράφηκε το480 π.Χ., στην διάρκεια τουΒ΄ Περσικού Πολέμου. Το346 π.Χ., καταστράφηκε εκ νέου, στην διάρκεια τουΓ΄ Ιερού Πολέμου, από τονΦίλιππο Β΄ της Μακεδονίας. Οι Ρωμαίοι, υπό την ηγεσία τουΤίτου Κουίνκτιου Φλαμινίνου, την κατέλαβαν το198 π.Χ., ενώ οΤίτος Λίβιος αναφέρει σχετικά πως λόγω της γεωγραφικής της θέσης επί υψώματος, η κατάληψή της δια της βίας ήταν αδύνατη, με αποτέλεσμα οι Ρωμαίοι να καταφύγουν σε στρατήγημα προκειμένου να πετύχουν τον σκοπό τους[7].
Στην Δαυλίδα υπήρχε, σύμφωνα με τον Παυσανία[8], ναός αφιερωμένος στηνΑθηνά. Πλησίον τηςσχιστής οδού ευρισκόταν η τοποθεσία όπου συγκεντρωνόταν η συνέλευση των εκπροσώπων των πόλεων τηςΦωκίδας[9].
Η Δαυλίς κατέστη, στα τέλη της Αρχαιότητας, έδρα επισκοπής. Ιδρύθηκε σε αρκετά προχωρημένη ημερομηνία, πιθανώς ως αντικατάσταση τηςΕλάτειας, σε μια περίοδο κατά την οποία οι Έλληνες υποχωρούσαν προς τα νότια, λόγω της σλαβικής εισβολής[10]. Η συγκεκριμένη επισκοπή αποτελούσεχωρεπισκοπή των Αθηνών.
Ο επισκοπικός τίτλος της Δαυλίδας παρέμεινε σε χρήση εντός της Καθολικής Εκκλησίας ως επισκοπήin partibus ήτιμητική επισκοπή από τον 16ο έως και τον 20ό αιώνα[11]. Μεταξύ των τιμητικών επισκόπων, περιλαμβανόταν ο Σκωτσέζος θεολόγοςΤζορτζ Χέι.
Ο αρχαιολογικός τόπος της Δαυλίδας ευρίσκεται επί λόγου ο οποίος επιβλέπει την σύγχρονη πόλη, σε υψόμετρο περίπου 468 μέτρων. Τα τείχη της πόλης,πολυγωνικής τειχοποιίας, διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση. Εντός του αρχαιολογικού τόπου ευρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Θεόδωρο, ανεγερθείσα με λίθους προερχόμενους από την αρχαία πόλη[12].