Συντεταγμένες:35°27′00″N44°23′00″E / 35.4500°N 44.3833°E /35.4500; 44.3833
ΗΆρ(ρ)αφα (ακκαδικά:Arrapḫa,αραβικά:أررابخا ,عرفة) ήταν μια αρχαία πόλη στο σημερινό βορειοανατολικόΙράκ, στην τοποθεσία της σύγχρονης πόλης τουΚιρκούκ.[1]
Το 1948, ηΆρραφα έγινε το όνομα της κατοικήσιμης περιοχής στο Κιρκούκ, όπου χτίστηκε από τη North Oil Company ως οικισμός για τους εργαζομένους της.
Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για την Άρραφα μαρτυρείται από τηΝεο-Σουμεριανή Αυτοκρατορία (περίπου 22ος έως 21ος αιώνας π.Χ.). Η αρχαία Άρραφα ήταν μέρος τηςακκαδικής αυτοκρατορίας τουΣαργών (2335-2154 π.Χ.)[2] και η πόλη εκτέθηκε στις επιδρομές τωνΛουλούμπι κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ναράμ-Σιν.[2]
Η πόλη καταλήφθηκε το 2150 π.Χ. από τουςΓκούτες. Η Άρραφα ήταν η πρωτεύουσα του βραχύβιου Βασιλείου τους (Γούτιο), προτού καταστραφεί και διωχθούν εκ τηςΜεσοποταμίας από τηΝεο-Σουμεριανή Αυτοκρατορία (2090 π.Χ.).[3][4] Η Άρραφα έγινε μέρος της Παλαιάς Ασσυριακής Αυτοκρατορίας (2025 - 1750 π.Χ.), προτού οΧαμουραμπί εντάξει για λίγο την Ασσυρία στη βραχύβιαΒαβυλωνιακή Αυτοκρατορία, μετά την οποία έγινε και πάλι κομμάτι τηςΑσσυρίας (1725 π.Χ.).
Μετά από αυτό πέρασε στηΝεο-Σουμεριανή Αυτοκρατορία, τηνΠαλαιά Ασσυριακή Αυτοκρατορία και τηΒαβυλωνιακή Αυτοκρατορία και ήταν ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο τον 18ο αιώνα π.Χ. υπό την ασσυριακή και βαβυλωνιακή κυριαρχία[1]. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του 15ου και στις αρχές του 14ου π.Χ., ήταν και πάλι σε μεγάλο βαθμόχουρριτική πόλη, η πρωτεύουσα του μικρού χουρριανού βασιλείου της Αρράφα, μέχρι να ενσωματωθεί πλήρως στηνΑσσυρία κατά τη διάρκεια τηςΜέσης Ασσυριακής Αυτοκρατορίας (1365-1050 π.Χ.) μετά την ανατροπή των Ασσυρίων από την αυτοκρατορία Χουρί-Μιτάνι.[5][6]
Η πόλη έφτασε σε εξέχουσα θέση τον 11ο και 10ο αιώνα π.Χ. ως μέρος της Ασσυρίας. Το 615 π.Χ., βλέποντας ότι οι Ασσύριοι ήταν απασχολημένοι με τους Βαβυλώνιους και βίαιες εξεγέρσεις μεταξύ τους, οΜήδος βασιλιάςΚυαξάρης εισέβαλε επιτυχώς στην Άρραφα, ένα από τα τελευταία προπύργια της Νεο-Ασσυριακής Αυτοκρατορίας[7][8]. Η περιοχή αργότερα έγινε μέρος της περσικής επαρχίας Αθούρα (Ασσυρία των Αχαιμενιδών).
Στη συνέχεια, η Αράφα πέρασε στηνΜακεδονική Αυτοκρατορία, οπότε έγινε μέρος τηςΣελευκιδικής Συρίας μετά από τηναυτοκρατορία των Σελευκιδών. Με το ίδιο όνομα αναφέρεται ωςτην Ελληνιστική εποχή, οπότε ο οικισμός επανιδρύθηκε υπό τηνσυριακή ονομασίαΚάρκαܟܪܟܐ ).
Μεταξύ των μέσων του 2ου αιώνα π.Χ. και των μέσων του 3ου αιώνα μ.Χ., κατά τη διάρκεια τηςΠαρθικής Αυτοκρατορίας και της πρώιμηςΑυτοκρατορίας των Σασσανιδών, η τοποθεσία ήταν η πρωτεύουσα ενός μικρούασσυριακού βασιλείου ονόματιΜπετ Γκαρμάι, εκτός από ένα σύντομο διάλειμμα στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ., όταν έγινε μέρος της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασσυρίας.[9] Οι Σασσανίδες κατέκτησαν το συνονθύλευμα ανεξάρτητων ασσυριακών κρατών στα μέσα έως τα τέλη του 3ου αι. μ.Χ. και η Αράφα ενσωματώθηκε στοΑσουριστάν υπό σασσανιδική διακυβέρνηση μέχρι τηναραβική ισλαμική κατάκτηση στα μέσα του 7ου αιώνα μ.Χ., οπότε και τελικά έγινεΚιρκούκ.
Η Άρραφα δεν έχει ανασκαφεί ακόμη, λόγω της θέσης της κάτω από το σύγχρονο Κιρκούκ.[1]