Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS
Woordenboeken
- INT (500 AD - heden)
- Etymologiebank
- Woordenlijst.org
Corpora en lexica
- Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
- GrETEL (CGN, Lassy)
- SoNarClarin login
- Delpher
- CelexClarin login
Overige bronnen
- Taalportaal
- DBNL
- Taaladvies.net
- Wikipedia
12.4.3.8 Samenstellende samenstellingen
De volgende typen samenstellingen zijn steeds combinaties van drie woorden:
Tabel 1. Samenstellingen uit drie woorden
| Type | voorbeelden |
| (a) telwoord + substantief + substantief | tweerichtingsverkeer,tweetrapsraket,eenpersoonsbed,drieletterwoord |
| (b) adjectief + substantief + substantief | blauwbuiksalamander,breedlipneushoorn,kleinbeeldcamera |
| (c) substantief + werkwoord + substantief | aardappelschrapmachine,brandblusinstallatie,lensverdeelkast |
Het is de vraag hoe zulke complexe samenstellingen moeten worden geanalyseerd. Eén manier is te zeggen dat hier een samenstelling wordt gevormd als deel van een grotere samenstelling. Dan zoudrieletterwoord worden opgevat als de combinatie vandrieletter (een samenstelling) enwoord. Dit klopt met de betekenis ‘woord van drie letters’. Het eerste deel kan niet als een woordgroep worden beschouwd, want dan zou het de vormdrieletters moeten hebben. Bij de woorden in (b) is dit een goed denkbare analyse omdat samenstellingen als van het typeadjectief + substantief niet ongewoon zijn. De termsamenstellende samenstelling drukt uit dat het proces van samenstelling ook nog eens samenstelling van een deel ervan in gang zet.
Bij de woorden in (a) kan ook gedacht worden aan een analyse waarbij de drie woorden zonder verdere interne structurering zijn gecombineerd.
Ze zouden dan een ternaire structuur hebben.
Bij de woorden in (c) vormen de eerste twee delen naar betekenis een eenheid. Zo is eenaardappelschrapmachine een machine om aardappels te schrappen. Om die reden zou dit woord kunnen worden opgevat als een combinatie van eenwerkwoordelijke samenstelling,aardappelschrappen, en het substantiefmachine.
Verder lezen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 3.0 | Geert Booij | juni 2022 | |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html; |
Interessante links


