Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS
Woordenboeken
- INT (500 AD - heden)
- Etymologiebank
- Woordenlijst.org
Corpora en lexica
- Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
- GrETEL (CGN, Lassy)
- SoNarClarin login
- Delpher
- CelexClarin login
Overige bronnen
- Taalportaal
- DBNL
- Taaladvies.net
- Wikipedia
12.5.3 Samenstelling
Adjectieven kunnen fungeren als het hoofd van een samenstelling. Ze vormen dan het rechterdeel van die samenstelling, en komen voor in combinatie met substantieven, werkwoorden, adjectieven en bijwoorden. Voorbeelden worden gegeven in Tabel 1:
Tabel 1. Adjectivische samenstellingen
| 1e woord | 2e woord | samenstelling | |
| substantief | ijzer | sterk | ijzersterk |
| werkwoord | drijf | nat | drijfnat |
| adjectief | dol | blij | dolblij |
| bijwoord | wel | bekend | welbekend |
Adjectivische samenstellingen zijn doorgaans niet recursief. Dat wil zeggen dat de samenstellende delen doorgaans niet zelf weer een samenstelling vormen. Een tweede beperking op de vorming van zulke samenstellingen is dat als het linkerdeel een werkwoord of adjectief is, het meestal ongeleed en inheems is.
Als een of beide delen van een adjectivische samenstelling een aan het Grieks of Latijn ontleend morfeem is dat niet als zelfstandig woord voorkomt, spreken we van eenneoklassieke samenstelling. De op die manier gebruikte uitheemse morfemen wordenconfixen genoemd. Voorbeelden hiervan zijn:
1met twee confixen: auto-noom, hetero-geen, mono-maan, schizo-freen
met een beginconfix: bio-medisch, hetero-sexueel, mono-syllabisch
Sommige adjectivische samenstellingen zijn qua betekenis maar deels doorzichtig, doordat een van de delen ervanniet als apart woord voorkomt. Voorbeelden hiervan zijntjokvol enkrankjorum, waarvan respectievelijk de delentjok enjorum geen aparte woorden zijn.
Verder lezen
In de hieronder getoonde subparagrafen behandelen we de verschillende typen adjectivische samenstelling:
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 3.0 | Geert Booij | juni 2022 | |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html; |
Interessante links