Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNarClarin login
  • Delpher
  • CelexClarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
1.6.4.3 Woorden met klemtoonverschuivende suffixen
Een aantal adjectivische suffixen draagt niet zelf de hoofdklemtoon, maar brengt deze op de voorafgaande syllabe, de laatste syllabe van het basiswoord.
Zie Schultink (1980) voor gedetailleerde observaties over deze klemtoonpatronen.
Tabel 1. Woorden met klemtoonverschuivende suffixen
suffixgrondwoordafgeleid woord
-baaróverdraagoverdráág-baar
-elijkvríéndschapvriendschápp-elijk
-endúitmuntuitmúnt-end
-igdríéhoekdriehóék-ig
-ischáfgodafgód-isch
-lijkáánzienaanzíén-lijk
-zaammédedeelmededéél-zaam
De suffixen-baar en-end brengen alleen accentverschuiving van het grondwoord teweeg, als dat grondwoord eenscheidbaar samengesteld werkwoord is, zoalsóverdragen ofúitmunten. Vergelijk de volgende woorden met deze suffixen, maar dan afgeleid van een niet scheidbaar werkwoord:
1beínvloed - beínvloed-baar
árbeid - árbeid-end
Tabel 2. Woordparen met klemtoonverschil
tegenwoordig deelwoordbijvoeglijk naamwoord
méégaandmeegáánd
nádenkendnadénkend
óplettendopléttend
úitdagenduitdágend
De tegenwoordige deelwoorden hebben dezelfde lexicale betekenis als hun grondwoorden, maar de bijvoeglijke naamwoorden kunnen speciale betekenissen hebben, en duiden dan in plaats van een gebeurtenis een eigenschap aan. Zo betekentmeegáánd dat iemand de eigenschap heeft zich soepel te schikken,nadénkend betekent ‘peinzend’, enopléttend heeft de betekenis ‘aandachtig’.
Verder lezen
Literatuur
    Interessante links
    ANS
      Taaladvies
        Dagenta
          Taalportaal
            Versiegeschiedenis
            versieredacteur(en)datumopmerkingen
            3.0Geert Booijseptember 2020
            2.1januari 2019Automatische conversie van ANS 2.0
            2.0W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn1997hoofdstuk 1,../../data/archief/ans2/e-ans/01/body.html;
            Interessante links