Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNarClarin login
  • Delpher
  • CelexClarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
12.4.2.2.2.2 De achtervoegsels-erij,-arij en-derij
Met het suffix, of achtervoegsel,-erij (met klemtoon op de laatste lettergreep) kunnen namen voor gebeurtenissen gevormd worden op basis van een werkwoordstam. Het achtervoegsel heeft de vorm-erij, maar als het basiswoord op-el of-en (met een sjwa) eindigt, is de vorm-arij. Als de stam van het werkwoord op eenr eindigt, treedt de allomorf-derij op:
1adraverij, knoeierij, (woorden)kramerij, kuiperij, pocherij, poetserij, (krom)praterij
bbedelarij, metselarij, rekenarij, twijfelarij
cbelazerderij, leuterderij, systematiseerderij, versierderij
Dezeallomorfie vinden we ook bij hetsuffix-er dat de allomorfen-aar en-der kent in dezelfde fonologische contexten.
Veel afleidingen op-erij/-arij/-derij van werkwoorden zoalsbrouwerij endrukkerij zijn echterzaaknamen, namen voor locaties waar men beroepsmatig handelingen verricht.
Sommige van deze nominalisaties komen alleen voor als deel van een samenstelling. Dat geldt bijvoorbeeld voor substantieven alsdoenerij,houderij,makerij enzoekerij die voorkomen als deel van een woord:
Bron: Hüning (1999).
2interessantdoenerij, lolligdoenerij, stoerdoenerij, zieligdoenerij
varkenshouderij, veehouderij, voor-de-gekhouderij
ruziemakerij, stemmingmakerij, verzenmakerij, windmakerij
aandachtzoekerij, ruziezoekerij
In dit opzicht is er overeenkomst met nominalisatie met hetsuffix-ing. Immers, ook sommige substantieven op-ing, zoalsgeving, treden alleen op in gelede woorden.
De deverbale afleidingen op-erij hebben doorgaans een licht negatief evaluerende betekenis. Daarin komen ze overeen met de concurrerende afleidingen met hetprefixge-, zoalsgepraat.
Zie Hüning (1992) over de concurrentie tussenge- en-erij.
Zulke licht pejoratieve substantieven op-erij die een bepaald type gedrag benoemen kunnen ook worden afgeleid van substantieven zoals:
3draaikonterij, smeerlapperij, waaghalzerij
Literatuur
Hüning (1992, 1999)
Verder lezen
Literatuur
    Interessante links
    ANS
      Taaladvies
        Dagenta
          Taalportaal
            Versiegeschiedenis
            versieredacteur(en)datumopmerkingen
            3.0Geert Booijjuni 2022
            2.1januari 2019Automatische conversie van ANS 2.0
            2.0W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn1997hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html;
            Interessante links