Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS
Woordenboeken
- INT (500 AD - heden)
- Etymologiebank
- Woordenlijst.org
Corpora en lexica
- Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
- GrETEL (CGN, Lassy)
- SoNarClarin login
- Delpher
- CelexClarin login
Overige bronnen
- Taalportaal
- DBNL
- Taaladvies.net
- Wikipedia
26.1.1.1 Conditionele aaneenschakeling
Verder lezen
Zoals in deals-zin van voorbeeld1a de voorwaarde wordt omschreven voor wat in de rompzin wordt uitgedrukt, zo noemt ook het eerste lid van de volgende aaneenschakelingen de conditie voor de situatie genoemd in het tweede lid (1b en1c):
1aAls je dat nog eens zegt, krijg je een pak slaag.
bZeg dat nog eens en je krijgt een pak slaag.
cJe zegt dat nog eens en je krijgt een pak slaag.
In het eerste lid wordt een hypothetische situatie omschreven, in de vorm van eenadvies of bevel; de situatie van het tweede lid moet als een gevolg daarvan beschouwd worden. Is dat gevolg voor de aangesprokene op een of andere manier nadelig (een pak slaag krijgen), dan is het advies of bevel ironisch bedoeld. De spreker wil duidelijk niet dat zijn advies wordt opgevolgd, want hij verbindt er een bedreiging mee. Andere voorbeelden:
2Ga één week niet naar de zaak en je zult zien hoe de boel verslonst.
3Je eet elke dag een slagroomgebakje en voor je het weet ben je dichtgegroeid.
Het gevolg hoeft echter niet nadelig te zijn, en het advies kan oprecht bedoeld zijn, blijkens de volgende zinnen:
4Studeer flink en je zult slagen.
5Lees de krant en je zal het allemaal begrijpen.
6Zoekt en gij zult vinden.
7Je hoeft maar te vragen en ik help je.
8Je trekt gewoon aan het touwtje en het deurtje gaat open.
De conditionele aaneenschakeling komt vooral voor in gesproken taal.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |
Interessante links