Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNarClarin login
  • Delpher
  • CelexClarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
20.10.6 Dekwantificerende bepaling
Verder lezen
1
Eenkwantificerende bepaling vertoont enige overeenkomst met de bepaling van graad. Ze geeft eveneens antwoord op de vraag 'in welke mate?'. Ze drukt echter niet de intensiteit van iets uit, maar geeft aan of iets (een bepaalde eigenschap, toestand of werking) al dan niet in zijn totaliteit geldt. Net als een bepaling van graad kan een kwantificerende bepaling zowel zinsdeel als zinsdeelstuk zijn. Vergelijk:
1Ik wasbijna gevallen.
2De fles isbijna leeg.
3aDie boom isbijna dood.
bDie boom iserg dood.uitgesloten
Zie voor andere voorbeelden [15.3.1.2] en [16.3.1.2].
In combinatie met een telwoord geeft een kwantificerende bepaling aan dat een bepaalde hoeveelheid slechts bij benadering bereikt wordt, bijv.:
4De bouwstaking duurt nu albijna vier weken.
2
Ter uitdrukking van een kwantificerende bepaling komen alleen bijwoordelijke constituenten, alsmede adjectivische constituenten in bijwoordelijke functie in aanmerking, bijv.:
nauwelijksgedeeltelijkhalfbijnahaastvrijwelpraktischnagenoeghelemaalvolledigvolstrektvolkomenwat
Voorbeelden:
5We zijn vandaagnauwelijks opgeschoten.
6Het werk is nupraktisch klaar.
7De opgaven zijn alsvolkomen verouderd te beschouwen.
8Hij was maarwát blij.
Tussen sommige kwantificerende bijwoorden bestaan heel subtiele betekenis- en gebruiksverschillen, die erg moeilijk exact aan te geven zijn. Zo lijkenbijna envrijwel synoniemen van elkaar, maar toch is het eerste niet altijd door het tweede te vervangen. Vergelijk bijv.:
9aWe waren de afspraakbijna vergeten. ('het scheelde niet veel of we waren de afspraak vergeten')
bWe waren de afspraakvrijwel vergeten.uitgesloten
Literatuur
    Interessante links
    ANS
      Taaladvies
        Dagenta
          Taalportaal
            Versiegeschiedenis
            versieredacteur(en)datumopmerkingen
            2.1januari 2019Automatische conversie van ANS 2.0
            2.0W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn1997
            Interessante links