Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS
Woordenboeken
- INT (500 AD - heden)
- Etymologiebank
- Woordenlijst.org
Corpora en lexica
- Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
- GrETEL (CGN, Lassy)
- SoNarClarin login
- Delpher
- CelexClarin login
Overige bronnen
- Taalportaal
- DBNL
- Taaladvies.net
- Wikipedia
14.8.1 Inleiding
Verder lezen
1
We noemen een naamwoordelijke constituent eennominalisatie wanneer de naamwoordelijke constituent gerelateerd kan worden aan een ermee corresponderende (actieve of passieve) zin. Enkele voorbeelden:
1nominalisatie
ade kroning van Karel de Grote door de paus
zin
bDe paus kroonde Karel de Grote.
2nominalisatie
ahet eten van fruit
zin
bEr wordt fruit gegeten.
3nominalisatie
aMarie koekjes toestoppen
zin
bMarie worden koekjes toegestopt.
In voorbeeld1a kan de kern van de naamwoordelijke constituentkroning (een afleiding op-ing) gerelateerd worden aan het werkwoordkronen uit de corresponderende zin1b. Zowel het onderwerp (de paus) als hetlijdend voorwerp (Karel de Grote) uit1b treden op als nabepaling (respectievelijkdoor de paus envan Karel de Grote) bij de kern in1a. De nominalisatie in2a correspondeert met de passieve zin2b. De kern van de naamwoordelijke constituent (eten) is een infinitief-afleiding. Hetlijdend voorwerp (fruit) uit2b treedt in2a op in de vorm van een nabepaling (van fruit) bij de kern van de naamwoordelijke consituent. Ook de nominalisatie in3a correspondeert met een passieve zin. Opnieuw wordt de kern van de nominalisatie (toestoppen) gevormd door een infinitief-afleiding. Deze wordt niet begeleid door een determinator. Het lijdend voorwerp (koekjes) uit de corresponderende zin3b, staat voor de kern in de nominalisatie.
2
Nominalisaties worden met behulp van afleidingen van het werkwoord gemaakt. We onderscheiden de volgende soorten nominalisaties:
- nominalisaties met behulp van een afleiding op-ing;
- nominalisaties met behulp van een afleiding op-atie;
- nominalisaties met behulp van een afleiding met het voorvoegselge-
- nominalisaties met behulp van een afleiding van een werkwoordsstam;
- nominalisaties met behulp van een infinitief-afleiding en de determinatorhet;
- nominalisaties met behulp van een infinitief-afleiding zonder determinator.
- type 1: de nominalisaties[a] t/m[d] (zie [14.8.2]);
- type 2: de nominalisatie[e] (zie [14.8.3]);
- type 3: de nominalisatie[f] (zie [14.8.4]).
4de Karel de Grote kroninguitgesloten
5het fruit eten
6Marie toestoppen van koekjesuitgesloten
De bedoelde omkering van kern en 'lijdend voorwerp' is alleen mogelijk bij de nominalisatie in2. Dit is een nominalisatie van het type 2. Bij dit type kan het 'lijdend voorwerp' zowel voor als achter de kern staan. Bij type 1 kan het 'lijdend voorwerp' alleen achter de kern staan en bij type 3 kan het er alleen voor staan. In de volgende subparagrafen komen we hierop terug.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |
Interessante links


