Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNarClarin login
  • Delpher
  • CelexClarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
5.5.4 Vormovereenkomst
Verder lezen
Afgezien vanons/onze [5.5.5.1] bestaat er geen vormovereenkomst tussen het bezittelijk voornaamwoord en het substantief waarbij het determinator is. Het getal van de voornaamwoorden van de eerste en de tweede persoon wordt bepaald door het aantal personen waarnaar ze verwijzen. Vergelijk:
jouw schrift (= het schrift van de toegesprokene)
jouw schriften (= de schriften van de toegesprokene)
jullie schrift (= het schrift van de toegesprokenen)
jullie schriften (= de schriften van de toegesprokenen)
Het getal van de bezittelijke voornaamwoorden van de derde persoon wordt bepaald door het getal van het antecedent. Bij een enkelvoudig antecedent wordenzijn (z' n) ofhaar ('r/d'r) gebruikt; bij een meervoudighun en'r/d'r (ook welhaar). Zie verder [5.5.7.2/ii].
Als hetantecedent een verzamelnaam is kan er ook buitentekstelijk worden verwezen naar de 'meervoudige' referent (dat wil zeggen de leden van de verzameling in kwestie: een bestuur, delegatie, bevolking, enz. bestaat uit meerdere personen), in plaats van binnentekstelijk naar het enkelvoudige antecedent (het substantiefbestuur,delegatie,bevolking, enz.). In zin1 hieronder is dat niet het geval, omdat daar 'het bestuur' als een eenheid wordt gevoeld, die een 'bestuursbesluit' neemt. In zinnen als2 t/m5 heefthun echter duidelijk de voorkeur:
1Het bestuur heeftzijn besluit genomen.
2Het was niet zo leuk voorhet bestuur, maar uw correspondent zat te ver weg omhun gezichten te zien.
3In Bonn iseen delegatie van het Poolse parlement gearriveerd, voor besprekingen methun Duitse collega' s.
4De bevolking kwam in opstand toenhun loon werd gehalveerd.
5Het prinselijk paar enhun kinderen brachten een bezoek aan de dierentuin.
Het genus van de bezittelijke voornaamwoorden van de derde persoon wordt in het algemeen bepaald door het genus van het antecedent. Als het antecedent een levend wezen aanduidt, kan of moet het genus van het bezittelijk voornaamwoord bepaald worden door het natuurlijk geslacht van de referent [5.1.2/1b]).
6De boom heeft nuzijn laatste blad verloren.
7Het bestuur schrok vanzijn eigen kordaatheid.
8Je kunt wel verwachten datde regering haar/z' n doel hoe dan ook wil bereiken.
9Janus houdt vanzijn dochter.
10Dat meisje speelt haast nooit methaar poppen.
11De burgemeester is bevallen van een tweeling.Haar toestand is uitstekend.
Zie voor meer bijzonderheden [5.5.7.2/ii].
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Vooral in geschreven taal wordt vaak het bezittelijk voornaamwoordhaar gebruikt om te verwijzen naar verzamelnamen diehet-woorden of mannelijkede-woorden zijn. Voorbeelden:
iHet bestuur heefthaar besluit genomen.
iiHet instituut moethaar personeelsbestand inkrimpen.
iiiDe raad zalhaar advies binnenkort publiceren.
Deze manier van verwijzen wordt echter nog niet algemeen als correct beschouwd. Wie op dit punt geen problemen wil, kan dit gebruik daarom het beste vermijden.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Aardrijkskundige namen diehet-woorden zijn (namen van steden en landen:het Parijs van nu,het België van voor de oorlog, enz.) krijgen in overeenstemming met dat genus een verwijzing door middel van het bezittelijk voornaamwoordzijn, dus:Parijs en zijn boulevards,België en zijn nieuwe regering. In strijd met deze regel wordt in zulke gevallen veelvuldighaar gebruikt.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
      Taaladvies
        Dagenta
          Taalportaal
            Versiegeschiedenis
            versieredacteur(en)datumopmerkingen
            2.1januari 2019Automatische conversie van ANS 2.0
            2.0W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn1997
            Interessante links