Voorbeeldzoekerx
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS
Woordenboeken
- INT (500 AD - heden)
- Etymologiebank
- Woordenlijst.org
Corpora en lexica
- Corpus Hedendaags NederlandsClarin login
- GrETEL (CGN, Lassy)
- SoNarClarin login
- Delpher
- CelexClarin login
Overige bronnen
- Taalportaal
- DBNL
- Taaladvies.net
- Wikipedia
5.2.3.2 Het gebruik
Verder lezen
1
De vormikke behoort tot het informele taalgebruik. Hij komt vooral in de taal van kinderen voor, maar ook wel daarbuiten, met name om emotionele nadruk aan te geven. Voorbeelden:
1(Moeder: ) Wie wil er een gebakje?informeel
1(Kind: )Ikke!informeel
2A: Dat moet jij maar eens even doen.informeel
2B:Ikke?!informeel
2
In afwijking van het algemene gebruik [5.2.2] kunnen demeervoudige vormen ook naaréén enkele spreker verwijzen. Dit gebeurt in de volgende gevallen:
- in bijzonder taalgebruik van hoogwaardigheidsbekleders bijv. koningen, pausen);Men noemt deze stijlfiguurmajesteitsmeervoud (pluralis majestatis). In dit geval wordt altijd de volle vorm gebruikt. Een voorbeeld is:3Wij , Beatrix, koningin der Nederlanden...formeel
- in formeel taalgebruik ter vermijding van deik-vorm;Men noemt dit gebruik, dat vroeger meer voorkwam dan tegenwoordig, welbescheidenheidsmeervoud (pluralis modestiae). Een voorbeeld is:4Zoalswe hierboven reeds aantoonden, is dit criterium onbruikbaar.formeelDoordat de schrijver of spreker zich identificeert met de lezer of toegesprokene - om een als minder discreet aangevoelde directe aanspreking te vermijden - kan het voornaamwoord van de eerste persoon in feite defunctie van een voornaamwoord van de tweede persoon gaan vervullen, bijv.:5Zoalswij in[3] zagen...formeel6We hebben zojuist gehoord dat...formeel
- in situaties met een paternalistisch (of maternalistisch) karakter;Ook hier komt het gebruik vanwe (eerder dan het beklemtoondewij) met de functie van een voornaamwoord van de tweede persoon voor, bijv.:7(moeder tot een klein kind: ) Nu gaanwe lekker slapen.8(verpleegster tot een patiënt: ) Wat hebbenwe nou gedaan? Al het eten laten staan?
- in informeel taalgebruik;In dit geval kanwe (geenwij) voorik gebruikt worden, bijv.:9Kom,we zullen maar weer eens opstappen. (we = 'ik')informeel
Voorwe met een algemene, vage referentie (= 'men'): [5.2.9].
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |
Interessante links


