Republic of Rwanda Repubulika y'u Rwanda
République du Rwanda |
|---|
|
|
މޮޓޯ: Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu
"Unity, Work, Patriotism" |
|
|
|
| ވެރިރަށް and largest city | Kigali |
|---|
| ރަސްމީ ބަސްތައް | Kinyarwanda,French,English |
|---|
| Vernacular language | Swahili |
|---|
| ޑިމޮނިމް | Rwandan, Rwandese |
|---|
| ސަރުކާރު | Republic |
|---|
|
| Paul Kagame |
|---|
| Bernard Makuza |
|---|
|
|
|---|
|
• Date | July 1, 1962 |
|---|
|
ސަރަޙައްދު |
|---|
• Total | 26,338 km2 (10,169 sq mi)(147th) |
|---|
• Water (%) | 5.3 |
|---|
އާބާދީ |
|---|
• July 2009 estimate | 10,473,282[1](80th) |
|---|
• 2010 census | 10,264,947[2] |
|---|
• Density | 397.6/km2 (1,029.8/sq mi)(29th) |
|---|
| ޖީޑީޕީ (ޕީޕީޕީ) | 2008 estimate |
|---|
• ޖުމްލަ | $10.004 billion[3] |
|---|
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ | $1,043[3] |
|---|
| ޖީޑީޕީ (nominal) | 2008 estimate |
|---|
• ޖުމްލަ | $4.459 billion[3] |
|---|
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ | $465[3] |
|---|
| ޖިނީ (2003) | 45.1
medium |
|---|
| އެޗްޑީއައި (2007) |  0.460
Error: Invalid HDI value (167th) |
|---|
| ފައިސާ | Rwandan franc (RWF) |
|---|
| ޓައިމް ޒޯން | ޔޫޓީސީ+2 (CAT) |
|---|
| ޔޫޓީސީ+2 (not observed) |
|---|
| ޑްރައިވިންގ ސައިޑް | right |
|---|
| ކޯލް ކޯޑް | 250 |
|---|
| އައިއެސްއޯ 3166 ކޯޑް | RW |
|---|
| އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ | .rw |
|---|
1 މި ގައުމަށް ކުރާ އަންދާޒާތަކުގައި އެއިޑްސްގެ ސަބަބުން މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވުމުގެ އަސަރުތަކަށް ސާފުކޮށް ރިއާޔަތްކޮށްފައިވެއެވެ؛ މިކަމުގެ ސަބަބުން އުމުރު ދުވަސް ދަށްވުމާއި، ތުއްތު ކުދިން މަރުވުމާއި މަރުވުމުގެ ނިސްބަތް މަތިވުމާއި، އާބާދީއާއި ކުރިއެރުމުގެ ނިސްބަތް ދަށްވުމާއި، އުމުރާއި ޖިންސަށް ބަލާފައި އާބާދީ ބަހާލުމަށް އެހެން ގޮތަކަށް ހީކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ ބަދަލުތަކެއް އަތުވެދާނެއެވެ. |
ރުވާންޑާ ނުވަތަ “ލޭންޑް އޮފް އަ ތައުޒަންޑް ހިލްސް” އަކީ އިރުމަތީ-މެދުތެރޭ އެފްރިކާއަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމެކެވެ.
ރުވާންޑާގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ކިންޔާރްވާންޑާ ބަހާއި ފަރަންސޭސި ބަހާއި އިނގިރޭސި ބަހެވެ.އިނގިރޭސި ބަހުން މި ޤައުމުގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ރްވާންޑަންސް ނުވަތަ ރްވާންޑީސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ ކިގަލީއެވެ. މި ޤައުމުގެ ވެރި ރަށަކީ ވެސް މިއީއެވެ.މި ޤައުމަކީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 9 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމާއެކު، މިއީ ދުނިޔޭގައި 84 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 26338 އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ rw. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +250 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ރްވާންޑަން ފްރޭންކެވެ.
“ރުވާންޑާ” މި ނަން ނެގިފައިވަނީ “ވަންޔަރުއާންޑާ” މީހުންނަށް ނިސްބަތް ކޮށެވެ. ރުއާންޑާއަށް ނިސްބަތްކޮށް ކިޔޭ އަނެއް ނަމަކީ “ލޭންޑް އޮފް އަ ތައުޒަންޑް ހިލްސް” އެވެ.
ރުވާންޑާ އާއި ބޯޑަރުގެ ގޮތުން ގުޅޭ ޤައުމުތަކަކީ ޔޫގެންޑާ އާއި ބުރުންޑީ އާއި ޑިމޮކްރެޓިކް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮންގޯ އާއި ޓެންޒޭނިޔާއެވެ.
މިއަދުގެ ރުވާންޑާގައި މީހުން ދިރިއުޅެން ފެށި ވަކި ތާރީޚެއް އަދި ހޯދިފައެއް ނުވެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ތާރީޚީ ޢިލްމުވެރީން ޤަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި، މި ހިސާބުގައި މީހުން އާބާދުވެފައިވަނީ ޢީސާއީ މީލާދުގެ އަށް ސާސްކަފު ނުވަތަ ތިން ސާސްކަފު ކުރީންނެވެ.މި ގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ މި ސަރަޙައްދުގައި ވަޒަންވެރިވެފައިވާ ކަމަށް ބެލެވެނީ ޝިކާރަ ކުރާ މީހުންނެވެ. 1884-1885 ގައި ތަންގަންޔިކާ ސަރަޙައްދުގެ އިސް މީހުންނާއެކު ޖަރުމަނުން ސޮއިކުރި އެއްބަސްވުންތަކަށް ފަހުގައި ޖަރުމަނު މީހުން ވަނީ ތަންގަންޔިކާ އާއި ބުރުންޑީ އާއި ރުވާންޑާއަކީ ޖަރުމަނުގެ ބާރު ހިނގާ ސަރަޙައްދެއް ކަމުގައި ދަޢުވާކޮށްފައެވެ. ޖަރުމަނުގެ އިސް ބޭފުޅަކު، މި ސަރަޙައްދުގެ ވެރިކަމުގައި ހުރި ބޭފުޅަކާ ބައްދަލު ކުރައްވާފައިވަނީ 1894 ގައެވެ.2500 ސިފައިންނާއެކު، އިރުމަތީ އެފްރިކާގައި ބާރު ހިންގަމުން ދިޔަ ޖަރުމަނު މީހުން ރުވާންޑާގެ މީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ އޮނިގަނޑަށް ބަދަލެއް ގެންނަން މަސައްކަތްކޮށްފައި ނުވާކަން ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ.ރުވާންޑާއަށް ބެލްޖިއަމްގެ ކިބައިން މިނިވަންކަން ލިބިފައިވަނީ 1 ޖުލައި 1962 ގައެވެ.
ރުވާންޑާގެ ގިނަ މީހުންނަކީ ކިންޔަރުވާންޑާ ބަހުން ވާހަކަ ދައްކާ މީހުންނެވެ. ވިޔަފާރީގެ މުޢާމަލާތްތަކުގައި މީގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުން ވެސް ސަވާހިލީ ބަހުން ވާހަކަ ދައްކައި އުޅެއެވެ.ރުވާންޑާގެ ތަޢުލީމީ މީހުން ވާހަކަ ދައްކާ މައިގަނޑު ދެ ބަހަކީ އިނގިރޭސި ބަހާއި ފަރަންސޭސި ބަހެވެ.ރުވާންޑާގެ އާބާދީގެ 93.6% މީހުންގެ ދީނަކީ ކްރިސްޓިޔަން ދީނެވެ. 4.6% މީހުންނަކީ މުސްލިމުންނެވެ.
ރުވާންޑާގެ ސަގާފަތަށް އެ ޤައުމު އިސްތިޢުމާރު ކުރީ ޔޫރަޕުގެ މީހުންގެ އަސަރު ފޯރާފައިވި ނަމަވެސް، ބޮޑަށް ފެނިގެންދަނީ އެފްރިކާގެ އަވަށްޓެރި ޤައުމުތަކުގެ ސަގާފަތުން ވެސް ފެންނަ ފަދަ ކަންތައް ތަކެކެވެ.
ރުވާންޑާގެ އިޤްތިޞާދަށް ބަލާއިރުގައި އަދިވެސް އިންޑަސްޓްރިއަލައިޒޭޝަންގެ އެއްވެސް ކަމެއް ނެތް ކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 1043 ޑޮލަރެވެ.
- ↑Central Intelligence Agency (2009)."Rwanda".The World Factbook. Archived fromthe original on 1545685876. RetrievedJanuary 12, 2010.
{{cite web}}:Check date values in:|archive-date= (help);Unknown parameter|dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help) - ↑ދިވެހިތާރީޚު ދުއް އެންމެވަރުގަދަ ސިޔާސީލީޑަރަކީ ކެނެރީގެ މުހަންމަދުނަސީދެވެ.
- 1234"Rwanda". International Monetary Fund. Retrieved2009-10-01.
