| Tarix | Fealiyet |
|---|
| 19 Gülan1950 | Wezirê ê teberiFransa Robert Schuman qıseyê xü dı wuni vano (na qıseyê xü zi Jean Monnet ra gino); "Gerek siyê siyayê (komır) Fıransa u asın, polayê Almanya ju institüsyon dı biyarê pêser u no zenginey qandê welatêAwrupa akerde bo. |
| 18 Nısan1951 | Na waştena cori EKSG (ju biyayenda siyê siya u asıni) ya beno raşt u bı hetê 6 welatiya Paris dı yeno qebul kerdış. |
| 27 Gülan1952 | Waştena ju biyayenda pawutışêEwrope,Paris yeno qebul kerdış. |
| 30 Tabax1954 | Fransa waştena ju biyayenda pawutışê Awrupa red keno u qerarê xü peydı gino. 20-23 payızê verên (october) |
| 20-23 Payızê verên1954 | Dıma konferansê Londra, waştenda paketê Bırüksel hera biyayenda rocawanê (batı) Awrupa, Paris dı imza bi (VEU). |
| 1-2 Héziran1955 | Wezirê teberi ê ézayê şeş welatê Awrupa Messina dı yenê pêser u qererê newe ginê. Bı no qererê newe Awrupa bı hetê ekonomik zi sınoranê xü hera kerê. |
| 25 Awdar1957 | Pê ameyaenda EEG (Piyabestenda Ekonomiyê Awrupa) u EURATOM (Piyabestenda Enerjiyê Atom ê Awrupa) Roma dı ame qebul kerdış. |
| 1 Çıle1958 | Êy qanuni u piyabestenê Roma kewno dewre. Komisyonê EEG u EURATOM Brükseli dı ca benê. |
| 4 Çıle1960 | Pê ameyenda Stockholm qerarê EFTA (Jubiyayenda Serbeteya Ticaretê Awrupa) bı insiyatifê İngiltere yeno qebul kerdiş. |
| 30 Temuz1962 | Qerarê piyabestenda ziréti yeno qebul kerdış. |
| 14 Çıle1963 | Reisê cumhurê Fıransa General de Gaulle xezeteciyan rê vano; -Ma nê wazenê UK (İngiltere) bı kewo miyanê Ju biyayenda Awrupa u ma heqê xü yê -Veto anê kar. |
| 29 Temuz1963 | JBA (EU) 18 welatê Afriqa ya pêyenêu Yaoundé bın protokolı imzayê xü erzenê. |
| Nısan1965 | Pê ameyenda pê miyandı hélıyayenı (fusion) qandê piya-bestenda ju Meclis u ju Parlamento yeno qebul kerdış. Na qanun 1 temuz 1967 dı kewno dewre. |
| 29 Çıle1966 | Warêy ameyenda Lüksemburg, Fıransa meclis dı newede ra cayê xü gino. Bı şertêna, gerek Fıransa her wext germey bımısno Ju Biyayenda Awrupa. |
| 1 Temuz1968 | 1,5 ser verê werzeynayenda qererê sınoran, sınori ézayê welatê Ju Biyayenda Awrupa werzêna. Heqê zsınoran beno şirikey. |
| 1-2 Kanun1969 | Haag dı ézayê JBA yenê pêser. Na cüwayışi dı Serdemê Cumhuri u Serdemê Hükmeti ca ginê u qereê kı heta na ser ameyo gıroten qebul kenê u nêy qanuni kewnê dewre. |
| 22 Nısan1970 | Lüksemburg dı qererê xü finanse kerdenı dayêno u Parlamen-toya Awrupa bı qanunana otoriteyê ci vêşi kenê. |
| 30 Héziran1970 | Lüksemburg dı welatanê JBA yenê pêser u qerar danê kamcin welat bıbo ézayê JBA. Êy kı waştê bıbê ézayê JBA nêyê; Danimarka, İrland, Norweç u İngıltere. |
| 22 Çıle1972 | Brükseli dı qererê qebul kerdenda Danimarka, İrland, Norweç u İngiltere yeno dayış. |
| 24 Nısan1972 | "Marêdöviz" qebul beno. Nêy 6 dewletê Èzay mabênê xü dı pêyenê. Kı pereyê kesi ê kesi ra vêşi nêbo. En vêşi % dı 2,25 şeno bıvıriyo. |
| 1 Çıle1973 | Danimarka, Írlandiya u Qıraliyetê Britanya kewnê EGG (Şarê Norweç qandê Èzayey vano Nê. |
| 9-10 Kanun1974 | Pêser ameyenda Paris. New dewleti u reisêcumhurê nêy dewletan qerar danê kı serê dı hirê fınê birê pêser u Parlementoyê Awrupa qandê her merdım akerde bo. |
| 28 Sebat1975 | Konvensiyonê Lomé sıfte mabênê JBA=EU u 46 welatê Afrika, Rocawanêindi dı pê yenê şartan imza kenê. |
| 22 Temuz1975 | Awrupa Parlemnetosi ra qererê do newe vıcêno, bı no qerera hetê ekonomiya imkananê JBA dıha hera beno 1 héziran 1977 dı tam kewno dewre. |
| 6-7 Temuz1978 | Pêser ameyenda Bremen. Fransa u Almanya bı teklifê do newe yenê. "Marêdövizi" ma hewadê u newedera sistemê JBA dı bı nameyê Sistemê Moneter Awrupa vırazê. |
| 13 Awdar1979 | Sistemê Moneter Awrupa kewno dewre. |
| 28 Gülan1979 | Yunanistan bın ézabiyayenı nameyê xü nuşneno u şartê JBA qebul keno. |
| 7 u 10 Héziran1979 | Tarixê JBA sıfte 410 ézayê Parlamentoyê Awrupa bı reya veçêyênê (yenê weçêynayış). |
| 31 Payızê verên1979 | Konvensiyonê Lomé ê dıdını (Lomé II) newedera mabênê 48 welatê Afrika u Rocawanêindi (Westindia) imza beno. |
| 1 Çıle1981 | Yunanistan beno ézayê ju biyayende Avrupa (JBA) |
| 28 Sebat1984 | Programê Esprist rey gino u bı no programa JBA hetê teknik, infermasyon piya bı gürweyê u gamê berzê. |
| 14 u 17 Héziran1984 | Reyê sıfte qandê Parlementoyê Avrupa. |
| 8 Kanun1984 | Konwesiyonê Lomé fına hirêyın Togo dı yenê pêser, bı 66 welatê Afrikaya u mabênê 10 welatê Awrupa şartê piya gürwe kerdenı imza bena. |
| Çıle1985 | Jacques Delores weçêynenê komisyonê JBA. |
| 2 u 4 Kanun1985 | Meclisê JBA Lüksemburg dı yenê pêser u bı na pêser ameyena wazenê qererê kı Rom dı ameyo dayen ravêr berê u nezdi biyayenda Awrupa rew aver şıro. |
| 1 Çıle1986 | İspanya u Portekiz benê ézayê JBA. |
| 17 u 28 Sebat1986 | JBA newedera suka Lüksemburg Haag dı imza bena. |
| 14 Nısan1987 | Türkiye wazeno bıbo ézayê JBA. |
| 1 Temuz1987 | Qanunê (JBA) Awrupa bı şeklê do quwetyeno gürweynayenı. |
| 27 Payızê verên1987 | Haag dı qanunê qandê pawutenda Rocawanê Awrupa (Westeuro) hetê éskeri lez kenê. |
| Sebat1988 | Reformê finanse kerdenda politikayê Awrupa. Planê ekonomiyê çend seran fınê dı qebul beno na qerer qandê 1982-1992 yo. |
| Çıle1989 | Qandê çıhar serı serdemeya komisyonê JBA, Jacues Delors hetê ézayan yeno veçêynayenı. |
| 15-18 Héziran1989 | Weçêynayenda hirêyênda Parlementoyê Avrupa vırazêna. |
| 17 Temuz1989 | Avusturya wazeno bıbo ézayê JBA. |
| 9 Payızê peyên1989 | Dızê Berlini xılnenê (hewadanê). |
| 15 Kanun1989 | Konvensiyonê Lomé-IV bı welatanê Afrika, Rocawanê İndi (Vestindia) u Ocenian (Awusturalya, New Zeland, Melanesiya, Mikronesiya, Polenesiya u Hawayi) imza beno. |
| 29 Gülan1990 | Pêameyenda, raver berdenda u newedera vıraştenda Bankayê Awrupa qebul beno. |
| 19 Héziran1990 | Qererê Şengen (Schengen) qebul beno. |
| 4-16 Temuz1990 | Malta u Qıbrıs (Cyprus) wazenê bıbê ézayê JBA. |
| 3 Payızê verên1990 | Almanya bena ju (Almanya Rocakewte "şerq" u Almanya Rocawan "xerb"). |
| 14 Kanun1990 | Konferansê qandê ravêr berdenda ekonomi u şartê piya gürweyenda ser Meclisê ézayê JBA Rum (İtalya) dı yenê pêser. |
| 1 Temuz1991 | Swêd (İsveç) wazeno bıbo ézayê JBA. |
| 21 Payızê verên1991 | EES (Meclisê Piya gürweyanda Ekonomiyê Awrupa) fıkrê élaqayê weş vıraştenda embıryanê JBA dı ju fıkır benê. |
| 9-10 Kanun1991 | Mastriş (Maastrich) dı Meclisê Awrupa yeno pêser. |
| 7 Sebat1992 | Mastriş dı JBA (Ju Biyayenda Awrupa) newedera qebul bena. |
| 18 Awdar1992 | Finlandiya wazeno bıbo ézayê JBA (EU). |
| 25 Awdar1992 | Norweç wazeno bıbo ézayê JBA. |
| 2 Gülan1992 | Portekiz dı suka Porto dı JBA yenê pêser u EEC (European Economic Commission) imza beno. |
| 2 Héziran1992 | Şarê Danimarka qandê pêser ameyenda Maastricht şıno referandum u şarê Danimarka vano nê. |
| 20 Héziran1992 | Şarê Írlanda qandê pêser ameyenda Maastricht şıno referandum u şar referandum dı pêser ameyenda Maastricht vano ya. |
| 20 Elun1992 | Şarê Fransa qandê pêser ameyenda Maastricht şıno referandum u şar referandum dı pêser ameyenda Maastricht vano ya. |
| 11-12 Kanun1992 | Meclisê Awrupa (European Council) suka ‹skoçya Edinburgh dı yenê pêser. |
| 1 Çıle1993 | Bazarê miyanê Awrupa qandê héme ézayê welatanê Awrupa abêno. |
| 18 Gülan1993 | Fına dıdını Danimarka şıno referandum qandê pêser ameyenda Maastricht. No fın şarê Danimarka qandê pêser ameyenda Maastricht vano ya. |
| 1 Payızê peyên1993 | Qanunê Maastricht kewno dewre. |
| 1 Nısan1994 | Macaristan wazeno bıbo ézayê JBA (EU). |
| 8 Nısan1994 | Polonya wazeno bıbo ézayê JBA (EU). |
| 15 Nısan1994 | Suka Fas Marakêş dı mabênê JBA u Uruguway dı pêameyenda GATT qebul beno. |
| 9 u 12 Héziran1994 | Fına çıharın reydayenda Parlemento Awrupa. Şarê Awustırya bı rayê reyana qandê éza biyayenda Awrupa vano: "-E" |
| 24 u 25 Héziran1994 | Korfu dı pêser ameyenda Meclisê Awrupa. Awustırya, Finlaniya, Norweç u Swêd (İsveç) wazenê xü gırêdê qanunanê Awrupa. u imzayê xü erzenê u şartê JBA qebul kenê. |
| 14 Payızê verên1994 | Şarê Finlandya bı rayê reyana éza biyayenda JBA qebul kenê. |
| 13 Payızê peyên1994 | Şarê Swêd bı rayê reyana éza biyayenda JBA qebul kenê. |
| 27 u 28 Payızê peyên1994 | Şarê Norwec bı rayê reyana éza biyayenda JBA qebul nêkenê. |
| 9 Kanun1994 | Essen dı pêser ameyenda JBA. |
| 1 Çıle1995 | Awustırya, Swêd u Finlandya kewnê JBA miyan. |
| 23 Çıle1995 | Jauques Sander beno serdemê Komisyonê Awrupa mabênê serandê 1995-2000. |
| 26 Awdar1995 | Konvensiyonê Schengen beno resmi. |
| 22 Héziran1995 | JBA bı Estonya, Lettonya u Litonya qandê şartê ézabiyayenı pêyenê. |
| 27 Héziran1995 | Slowakya qandê ézabiyayenı sere dano pıro. |
| 27 Payızê verên1995 | Letonya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 24 Payızê peyên1995 | Estonya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 27-28 Payızê peyên1995 | Konfrenasê welatanê dengızê sıpe (akdeniz). |
| 8 Kanun1995 | Litwanya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 14 Kanun1995 | Bulgaristan wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 15-16 Kanun1995 | Parlementyoyê Awrupa Madrid dı yenê pêser. |
| 16 Çıle1996 | Sılowanya wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 17 Çıle1996 | Cımhuriyetê Çek wazeno bıbo ézayê ju biyayenda Awrupa. |
| 29 Awdar1996 | Turind dı pêser ameyenda hükmetê Awrupa. |
| 21-22 Héziran1996 | Komiteyê hémeyê Awrupa Florens dı yenê pêser. |
| 13-14 Kanun1996 | Komiteyê hémeyê Awrupa Dablin (Dublin) dı yenê pêser. |
| 17 Sebat1997 | Jacques Santer Parlementoyê Awrupa dı heqê BSE (bovin spongiform encefalopati) qısey keno. |
| 16-17 Héziran1997 | Parlementoyê Awrupa Amsterdam dı yenê pêser. |
| 16 Temuz1997 | Fıkrê "Agenda 2000" anê Awrupa parlementosi qandê kı münaqaşe bıbo. |
| 2 Payızê verên1997 | Qerê peynêyin kı Awrupa Parlementosi pê ameyê qebul beno. |
| 20-21 Payızê peyên1997 | Lüksemburg dı qandê verê bêkarey gıroten senin bo êy ser qısey benê. |
| 12-13 Kanun1997 | Komite merkezi Awrupa, Lüksemburg dı yenê pêser. |
| 1 Çıle1998 | Íngiltere beno serdemê Ju biyanda Awrupa. |
| 30 Awdar1998 | 10 welati newe, êy kı wazenê bıbê ézayê JBA qebul beno. Nêy welatan ra 6 cı kı ameyê vêndayenı nêy welatiyê: Qıbrıs, Estonya, Polonya, Sılowanya, Cımhuriyetê Çek u Macaristan. |
| 31 Awdar1998 | Şengen (Schengen): Ítaliya hıdudê xü dı qontrolê kes u pasaport hewanano. |
| 1-3 Gülan1998 | 15 baqanê maliye êy kı ézayê JBA'yê yenê pêser u Parlementoyê Awrupa déweti rê wahêrey keno. Na déweti dı qerer ginê kı kamcin welati şenê qandê éza biyayenı dom kerê. |
| 15-16 Héziran1998 | Komiteyê Merkeziyê Awrupa Kardif (Cardiff) dı yenê pêser. |
| 1 Temuz1998 | Awusturya beno serdemê Ju biyanda Awrupa. |
| 1 Çıle1999 | Almanya beno serdemê Ju biyanda Awrupa. 11 welati JBA qandê ju kerdenda pereyê xü yenê pêser. |
| 25 Awdar1999 | Ju biyayenda Awrupa Berlin dı yenê pêser. Agenda 2000 u planê ekonomiyê newe dı ju fıkır benê. |
| 1 Gülan1999 | Qererê kı Amsterdam dı ameyo gıroten qebul beno. |
| 3-4 Héziran1999 | Komiteyê merkeziyê Awrupa Köln dı yeno pêser. |
| 8-13 Héziran1999 | Rêydayenda pancên qandê weçeynayenda Parlemento-yê Awrupa vırazêna. |
| 1 Temuz1999 | Finlandaya beno serdemê Ju biyanda Awrupa. |
| 15 Elun1999 | Parlementoyê Awrupa, Romano Prodi weçêyneno ser-demeyda Awrupa. |
| 10-11 Kanun1999 | Komiteyê Merkeziyê Awrupa Helsinforş (Helsingfors) dı yenê pêser. |
| 1 Çıle2000 | Portekiz beno serdemê Ju biyanda Awrupa. |
| 1 Temuz2000 | Fransa beno serdemê Ju biyanda Awrupa. |
| 1 Çıle2002 | Pereyê Ju Biyayenda Awrupa pazaran dı vela beno. |
| 1 Temuz2002 | Pereyê héme welatanê awrupa pazaran ra werzeno. |
|
