TarixêAnatoliye de zaf medeniyeti biyê. Ninan ra medeniyetê zeyHitit,Lidya,İyonya,Sumer,Asur uParsi erdê Anatoliye sero dewran ramıto. Seserranê 1ıne u 10ıne deİmperatoriya Roma uİmperatoriya Bizansi Anatoliye de hukım kerdo. Dıma zi Anatoliye kewte ra be Tırkan dest. Seserra 10ıne be heta 21ıneİmperatoriya Usmanıcan tiya welatê xo nê ro. Çı esto ke İmperatoriya Usmanıcan Herbê Dınyao Yewıne kerd vindi. Wextê nê herbi de Anatoliye hetêİngılızan,Fransızan,İtalyanan uYunanan ra işğal biye. LabelêAtatürki erdê Anatoliye û rocvetışêTrakya reyna ra û serra 1923yıne de dewleta Cumhuriyetê Tırkiya ame ronayene.
Nıfusê Tırkiya 75,627,384 (hewtay u panc milyon)o.[1] Şarê Tırkiya %78 sûkan de, %22 dewan de cıwiyeno. Gırbiyayışê nıfusi rêx niyo. Sıxletiya nıfusi km² sera 92.6o. Nıfus rocawanê Tırkiya de zaf sıxleto. Rocvetışê Tırkiya de nıfus zaf sıx niyo. Zımey Tırkiya de zi nıfus sıx niyo. Rocvetışê Tırkiya ra rocawanê Tırkiya rê zaf goçi biyê u rocvetışê Tırkiya de nıfus zaf biyo kemi u rocawan de zaf biyo berz.
Erdê Tırkiya zaf koyıno. Gorey erdê xo Tırkiya dewletanê binan ra kohınêra. KoyêAraratiTırkiya de koyo de tewr berzo. %98ê erdê Tırkiya erdıno, %2ê erdê Tırkiya awıno. Rocawanê Tırkiya zaf koyın niyo u gorey erdê bini ra zaf berz niyo, tiya zaf dari estê. Zımey Tırkiya u verocê Tırkiya hem koyıno hem zi zaf dari estê. Miyanê erdê Tırkiya u rocvetışê erdê Tırkiya zaf koyıno u zaf dari çıniyê. Miyanê Tırkiya de zaf plato esto. Rocvetışê Tırkiya de zaf koy estê u dergiyê. Nê koyi zaf berzê. Gorey cayê xo Tırkiya iklımo nerm dero. Tırkiya deamnani zaf beno germ,zımıstani zaf beno serd. Amnani de Tırkiya devartış zaf nêbeno, hewa her cayê Tırkiya de zaf beno germ. Zımıstani de hewa zaf beno serd u vartışêvewre beno. Verocê Tırkiya de hewa zaf serd nêbeno u vewre nêbena. Tırkiya de çol çıniyo, ema erdêQonya (Miyanê Anatoliya) de dari çıniyê u tiya heni heni beno çolın. Tırkiya de zaf goli çıniyê. ÇhemêRoyê Fırati (beTırki:Fırat),Royê Dicley (beTırki:Dicle) uQızılırmaqi (beTırki:Kızılırmak) zerrey Tırkiya ra şonê. ZeyGolê Wani (beTırki:Van Gölü) uGolê Sole (beTırki:Tuz Gölü) tede golê gırdi estê. Erdê rocvetışê Anatoliya de zaf dari u nebat çıniyê.
Tırkiya yew dewleta de sekulera u dinê dewlete çıniyo. Ema şarê Tırkiya pêro mısılmano. 96.1%ê şarê Tırkiya mısılmano. %1ê şarê TırkiyaXıristiyan uCıhudo. %3ê nıfusê Tırkiya dinan rê bawer nêkenê. Tırki, Zazay, Erebi, Kurdi, Lazi mısılmanê, Ermeniy, Yunani u bini xıristiyanê.
↑Icduygu, A., Toktas, S., & Soner, B. A. (2008). The politics of population in a nation-building process: Emigration of non-muslims from turkey. Ethnic and Racial Studies, 31(2), 358-389.