Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Ravêr zerreki
Wikipedia
Cıgeyrayış

Koyê Torosi

36°59′47″N33°00′07″E / 36.9964°N 33.0019°E /36.9964; 33.0019
Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Koyê Torosi
Rêza koyan
Letey obceyiKemerbendê Alpini Bıvurne
QıtaAsya Bıvurne
DewleteTırkiya Bıvurne
Koordinatê Herun36°59′47″N 33°0′7″E Bıvurne
SersıqDemirkazık Bıvurne
Çıçi ra vıraziyenoKerrey tortulıni Bıvurne
Ninan ra yenê pêserTorosê rocawani,Torosê merkezi,Torosê rocvetışê veroci Bıvurne
Map
Koyê Torosi,Niğda.

Koyê Torosi ya zi tek teynaTorosi (pê zıwanêTırki: Toros Dağları ya zi Toroslar)koyê keNêmadey Teke ra dergiyenê heta zerreySuriya,Deryay Miyanêni ra paralel vırazenê u yew ra vêşêr koyê qıteki gênê xo miyan, êyê. Koyanê Torosi ra tewr koyo berzQızılkayao ke hirê sey u şeşti u hewt (3767) metrey berzo.

Tarix

[bıvurne |çımeyi bıvurne]
Koyê Alpini.

Koyê Torosi zemano cêolociko hirêyın de pê Orojenezê Alpini veciy miyan. Coka ê zey Koyê Zımey Anadoliyê hemdemê. Zemano cêolociko dıyın de herrê ke bınê Okyanusê Tetisi de ca gırewtê pê maddê tortuli biyê pırr. Bınê Okyanusê Tetisi de zi malzemê ke cayanê binan ra amey be quwetanê teberi zeyro,va,cemed,phêl u şiyayış-ameyışêderyay pırr biyê. Malzemê ke bınê deryay kerdê pırr, be tazyiko ke cor ra ameyo asayışê xo vırnao, biyê siy (kerre). Lewha Afrika u Lewha Erebi xo antê zımey u Anadoliye rê kışta veroci ra tazyik kerdê. Koyê zi asayışê xo hêdi hêdı gırewto. Hama tabakê ke dı kıştanê ra quwete vênenê, ya şıkıyenê (benê koyê şıkiyay, Horst-Graben) ya zi benê çewt. Bınê Koyanê Torosi nerm biyê, coka biyê çewt u Koyê Torosi veciyê miyan. Koyê Torosi hêdi hêdi berziyaê u halê xoyo ewroyên gırewto. Koyê Torosi yew parçey Koyanê Alpini vırazeno.

Şiyayış u ameyışê qıtan caê lewhanê Afrika u Erebi vırnaê. Lewhanê Afrika u Erebi zi be hereketê xo bınê Okyanusê Tetisi miyan ra wedarıto, Koyê Torosi vetê. Lewha Erebi ke leze şiyo u ameyo, Torosê Verocê Rocvetışi anto zımey, zımey sero çewt kerdo.

Letê Koyanê Torosi

[bıvurne |çımeyi bıvurne]
Parçê ganiyanê deryay ke Koyanê Torosi sero mendê. Nê parçê heywanan ra aseno ke Koyê Torosi zemanê veri de bınê deryay de bi.

Torosi hirê letan ra yenê pêra. Letê u koyê ke Torosan anê pêra, tede ca gênê ğerbi sera heta şerq wıni name benê;

  • Torosê Ğerbi
    • Akdağlar, Bey Dağları, Katrancık Dağı, Geyik Dağları
  • Torosê Miyani
    • Akçalı Dağları, Bolkar Dağları, Aladağlar, Tahtalı Dağları
  • Torosê Verocê Rocvetışi
    • Nurhak Dağları, Malatya Dağları, Maden Dağları, Genç Dağları, Bitlis Dağları

Torosê Ğerbi

[bıvurne |çımeyi bıvurne]

Torosê Ğerbi ya zi Koyê Torosê Antalya Nêmadey Teke ra veciyenê, dormeyKorfezê Antalya gênê xo miyan. Rocvetış de pêPlatê Taşeli uRoyê Göksu Torosê Miyani ra abırriyenê.

  • Sûka antike Termessos, Torosê Ğerbi sero yew cayê koyıni sero vıraziya.
    Sûka antikeTermessos, Torosê Ğerbi sero yew cayê koyıni sero vıraziya.
  • Antalya ra şan u koyê ke kışta ğerbi de ca gênê.
    Antalya ra şan u koyê ke kışta ğerbi de ca gênê.
  • Alanya u koyê ke çorşmey cı de ca gênê.
    Alanya u koyê ke çorşmey cı de ca gênê.

Torosê Miyani

[bıvurne |çımeyi bıvurne]

Torosê Miyani, sinorêMersin,Antalya ra veciyenê u zımey rocvetışi sero hetaKoyanê Binboğa ra dergiyenê.

Torosê Rocvetışê Veroci

[bıvurne |çımeyi bıvurne]

Torosê Rocvetışê Veroci sinorêMıntıqay Anadoliya Rocvetışê Veroci u zımeyMezopotamyao coğrafiyo zımey vırazenê.Royê Dicley çımey xo inca ra gêno.Sinorê ğerbê Torosê Rocvetışê Veroci dormeyRoyê Ceyhani ra,Koyê Axuri uKoyê Engizekira veciyeno. Koyê Torosê Rocvetışê Veroci pê Koyê Beyi, Koyê Hazarbaba, Koyê Madeni, Koyê Mastari, Akdağ, Koyê Akçakara, Koyê Muşgüneyi, Koyê İhtiyarşahapi resenê dormeyHekari. Dormey Hekari de tewr koyê berzi ê Tırkiya estê. Miyanê Şırnaq u Şemdinli de 3000-4000 metre ra berz koy estê ke rae nêdanê merdıman u wışkê. Karadağ, Koyê Sati,Koyê Ciloy Karadağ (zımey Hekari de), Koyê Sımbuli, Koyê Samuri, Koyê Altın, Koyê Serdolusuy, Koyê Tanitanini estê tiya. Enê koy yewbini ra parelelê.[1]

  • Qezay wılayetê Malatya Qale u Torosê Rocvetışê Veroci.
    Qezay wılayetê Malatya Qale u Torosê Rocvetışê Veroci.
  • Barajê Karakaya.
    BarajêKarakaya.

Çımeyi

[bıvurne |çımeyi bıvurne]
  1. Reşat İzbırak, 1996,Türkiye I-II, MEB Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi: 196, Cilt I, İstanbul, sf. 39.
Retrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Koyê_Torosi&oldid=526622"
Kategoriy:
Kategoriyê nımıteyi:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp