Dɔɔ bee pɔge bee dɔgebo | pɔge ![]() |
---|---|
Dɔgebo paaloŋ | Ghana ![]() |
Yo-ennaa bee yoporaa | Alima ![]() |
Family name | Mahama ![]() |
Dɔgebo bebiri | 17 Nyɔgevennebare 1957 ![]() |
Dɔgebo zie | Accra ![]() |
Kɔkɔyelii, sɛge ne bee goligoluu | Bɔrefɔ,Dagbani ![]() |
Tonnoɔre | barrister,Pɔleteesa ![]() |
Voaraa | Member of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana,Minister for Gender, Children and Social Protection,Member of the 4th Parliament of the 4th Republic of Ghana,Minister for Local Government,ambassador of Ghana to United States of America ![]() |
Toma vuo (piiluu) | 2001,2013 ![]() |
Politikal paati mɛmba | New Patriotic Party ![]() |
Ŋmene bee sagediibu | Islam ![]() |
Hajia Alima Mahama(Dɔgebo e la 17 Nyɔgevennebare, 1957[1] yuoni poɔ,Walewale North East irigyin). O e laGaana pɔge fɔra naŋ da are a paaloŋ gbɛbogriŋ a ko paaloŋ kaŋa ba naŋ boɔlaUnited States[2].O e labegemaala a da lɛ e gɔvemente kpambeɛ naŋ kaara pɔgeba aneŋ bibilee yɛlɛ a Gyɛnoɔre 2005 yuoni poɔ a te tɔ a Gyɛnoɔre 2009 yuoni aKufour naaŋ saga[3][4]. O da lɛ e la gɔvemente kpambeɛ naŋ kaara Local gɔvemente aneŋ korebilee baabu yɛlɛ, aNana Akufo Addo naaŋ poɔ a yi a 10 Gyɛnoɔre 2017 yuoni a te tɔ a 7 Gyɛnoɔre 2021 yuoni[5]. Hajia Alima meŋ da lɛ e la begemaala ako aNalerigu/Gambaga nu-neɛ lombori, o e la awɔɔ paati bie abegemaale die naŋ e ayɔpoi soba a fourth republic a ko a Gaana.
Ba da iri o la a Gaana paaloŋ gbɛbogi ara a ko paaloŋ ŋa ba naŋ boɔlaUnited States of America a 2021 yuoni poɔ[6].
Alima gaa la sakuu ŋa ba naŋ boɔla Wesley Girls Senior High School naŋ beCape Coast teŋa poɔ[7]. O leɛ gaa la nimitɔɔre a lɛ te gaa sakukpoŋ ŋa ba naŋ boɔla University of Ghana; be ka o nyɛ gama mine ba naŋ boɔla Bachelor degree in law aneŋ sociology[8]. O da la gaa a yuveniti ama: Rutgers university aneŋ University of Ottawa, a yi neŋ a gama ama ba naŋ boɔla Postgraduate degree a yi Public policy aneŋ baabo yelnyɔgree kaabo ane Master's degree in Development studies a yi a Netherlands paaloŋ poɔ[9].[10]
Hajia Mahama e la Gaana begi-ŋmaa sakuu bikuroo, ka ba da boɔloo a eŋ a begi-ŋmaareba kpaaroo a 1982 yuoni poɔ[11].
O toŋ la a John Kufour naa poɔ, a piilee o da e la gɔvemente kpambeɛ naŋ kaara pɔgeba aneŋ bibilee yɛlɛ zu, o da lɛ e la gɔvemente kpambeɛ potuuro naŋ kaara daa diibu aneŋ kpaaroo naŋ maŋ maala boma aneŋ gɔvemente kpambeɛ potuuro naŋ kaara Local gɔvemente aneŋ korebilee baabo yɛlɛ zu a 2001 aneŋ a 2008 yuoni poɔ[12]. Alima Mahama da are la a 2016 nu-neɛ kyaakyaa awɔɔ paati yuori eŋɛ, a da di a kogo aneŋ nuuri 53% kɔɔ poɔ a Nalerigu/Gambaga nu-neɛ paaloŋ[13].
Sēēmãã maaloo foriforéé lambo, o e la neɛ naŋ poɔ a wedereba kpaaroo lambo[14].