Yaɣ sheli | martial art,wrestling ![]() |
---|---|
McCune-Reischauer labi sabi Roman ni | ssirŭm ![]() |
Sabbu din labi sabi Roman sabbu ni | ssireum ![]() |
Tiŋa | South Korea ![]() |
Tingbani shɛli din yina | Goryeo ![]() |
Intangible cultural heritage status | National Intangible Cultural Heritage in South Korea,Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity ![]() |
Described at URL | https://ich.unesco.org/en/RL/01533,https://ich.unesco.org/fr/RL/01533,https://ich.unesco.org/es/RL/01533,https://english.cha.go.kr/chaen/search/selectGeneralSearchDetail.do?mn=EN_02_02&sCcebKdcd=17&ccebAsno=01310000&sCcebCtcd=ZZ&pageIndex=1&ccebKdcd=17&ccebCtcd=,https://www.heritage.go.kr/heri/cul/culSelectDetail.do?ccbaCpno=127ZZ01310000 ![]() |
Ssireum (Korean: 씨름)[1] beeKorean wrestling nyɛlafolk wrestling balli shɛli ni kalinational sport zaŋ n-tiKorea ka di daa piligi fourth century.
Saha ŋɔ, ŋun ka kpaɣiri m-bori nyɛla ŋun suri "belt "(satba) ka di gbubi b shee vinyɛla. Lala kompɛteesa ŋɔ nyɛla din wuhiri baŋsim yaɣa pam ka di che ka so bi nyari daŋ bee ka bɛ dansi nyabu bala.[2][3]
Vali ( "wrestling") balli shɛŋa gba nyɛla din be ni Korean ka bɛ niŋdi li pahirissireum, kamanigakjeo (각저:角抵),gakhui (각희:角戱),gakryeok (각력:角力),gakji (각지:角支),chiuhui (치우희:蚩尤戱),sangbak (상박:相撲),jaenggyo (쟁교:爭交).[4]Gak (각:角), nyɛla vali balli shɛli ka niriba mali dihitabili ni di nyɛla mɔɣuni binkɔbiri ban yila kamani "oxen" n-daa piligi li di daa yi niŋ ka wuhiri taba yaa.
Ninvuɣ shɛba ban vari Ssireum vali (wrestlers) nyɛla ban lɛbigiri bɛ va vali taba "torso" kamani 45 degrees zaŋ chaŋ 90 degrees di yi ti niŋ ka o labi o ".[5][6]
Tuuli taarihi zaŋ n-tissireum nyɛla din beGoguryeo saha. Bɛ daa na tumi niŋdi lisooja (military) shee,ssireum nyɛla din niriba pam ni daa yu shɛli, n-ti pahi Naa nim pam zaŋ n-ti Korean, Goryeo saha miniJoseon saha.[7]
Kali biɛhigu puuni,ssireum nyɛla tun shɛli din daa niŋ bayana pamKorean holiday ofDano, dabisili din pahiri anu zaŋ n-ti "fifth lunar month", ka kompɛteesa ŋɔ nyɛ din niŋ "summer" mini "autumn".Ssireum kompɛteesa gba nyɛla din daa lahi niŋdi dabisa kamani dabisili din pahiri ata gɔli so ŋun pahiri ata ni, dabisili din pahiri anii gɔli so ŋun pahiri anahi ni n-ti pahiBuddhist All Souls' Day.[citation needed]. Bɛn daa mali bɛn shɛli n-tiri ŋun niŋ kpaŋmaŋ pam nyɛ "ox", binshɛli din mali bukaata pam pukparilim ʒilɛli ni ka lahi wuhiri ŋun di li ŋɔ kpaŋmaŋ kompɛteesa maa ni.[citation needed].
20th century,ssireum daa lɛbi tiŋgbani zaa ni lihiri shɛli telivisa puuni South Korea.[7] Din daa tuui yina kompɛteesa shɛli ni nyɛ yuuni 1912 kompɛteesa din daa niŋ Dansongsa theater din be Seoul[citation needed].
Korean wrestling nyɛla bɛn booni shɛlissireum tum yuuni1920s[citation needed]. Pan Chosun Ssireum Federation nyɛla din daa piligi yuuni 1927. Tum yuuni 1947, ban niŋdi kompɛteesa ŋɔ nyɛ Ssireum Federation ka bɛ booni li National Ssireum Championship Contest. Ninvuɣ shɛba ban daa kpaɣiri kompɛteesa ŋɔ timsi nyɛla bɛn daa piligi shɛli lihibu 12th edition amaa ka daa lahi yihi li yuuni 1967[citation needed]. Ssireum nyɛla din mali balibu dibaa ayi: "right-sided" style predominant ka di be Gyeonggi Province yaɣili mini Honam region zaŋ n-ti southern Korea n-ti pahi "left-side" style favored din be Gyeongsang mini Chuncheong provinces. Di waligimsim nyɛla "satba" ni lo' shɛm[citation needed]. Yuuni 1994, Korean Ssireum Federation nyɛla ban daa yɛli ni laɣim dibaa ayi maa kassireum lee zaɣayini koŋko left-sided style.
South mini North Korea ni daa sabi lahabali shɛli wuhiya ni, Ssireum nyɛlaUNESCO Intangible Cultural Heritage Lists nim ni daa zaŋ shɛli pahi.[8] Di lahi nyɛla din be 131stIntangible Cultural Property.
Ssireum nyɛla bɛn niŋdi shɛli laɣim zaɣa' gbɛlli, ka zahim kamani 7 meter, ka zaŋ "mounded sand" gili li. Niriba ayi ban kpaɣiri kompɛteesa ŋɔ nyɛla ban piligiri ni tiŋ gbanibu tamkpaɣu maa ni grappling position (baro japki), ka bɛ zaɣa yino kam zaŋ "belt" shɛli bɛn boonisatba lo' o shee. (샅바)[9] Ninvuɣ so ŋun di kompɛteesa ŋɔ nyɛ ŋun niŋ kpaŋmaŋ che ka o kpee maa luɣ'shɛli paa tiŋgbani. Kamanisumo, di nyɛ a che ka a kpee yi zaɣa' gbɛlli, kompɛteesa ŋɔ din bi doli lala din wuhiri la labi piligi. Pɔi ka so ti di kompɛteesa ŋɔ o nyɛla ŋun kpaɣiri best-out-of-three style match.
Tuuli World Ssireum Championships nyɛla din daa niŋ silimin gɔli September yuuni 2008, Busan World TreX-Games saha,[10] amaa din bɔŋɔ daa nyɛla "unofficial competitions". " Official" tuuli championships nyɛla din daa niŋ Siauliai, Lithuania,[11] ka ninvuɣ shɛba ban daa kpaɣiri maa kalinli daa yiɣisi kɔbigi ni pishi ka bɛ tiŋgbana pihinahi ni n-ti kpaɣiri dabaa ayi kompɛteesa ŋɔ, lahabali din yina World Ssireum Federation (WSF). Tuuli Asia Ssireum Championship mini fifth World Ssireum Championship nyɛla din daa niŋ pa taba Thuwana National Indoor Stadium din be Yangon, Myanmar, bin din gbaai silimin gɔli September biɛɣ'pishi ayi ka dali hali ni biɛɣ'pishi ni ata dali yuuni 2015.[12][13]
Edition | Year | Host city | Men's champions | Women's champions | Ref. |
---|---|---|---|---|---|
1 | 2009 | Tɛmplet:Country data LTUŠiauliai | ![]() ![]() | Not held | [14] |
2 | 2011 | ![]() | ![]() ![]() | ![]() ![]() | [15] |
3 | 2012 | ![]() | ![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() | [16] |
4 | 2013 | ![]() | Tɛmplet:Country data Georgia Davit Karbelashivili (90 kg)![]() | ![]() ![]() | [17] |
5 | 2015 | Tɛmplet:Country data MYAYangon | ![]() ![]() Tɛmplet:Country data Mongolia Uuganbaatar Myagmarsuren (90 kg) ![]() Tɛmplet:Country data Mongolia Tamir Darmaa (120 kg) | ![]() ![]() Tɛmplet:Country data Mongolia Khulan Batbaatar (70 kg) | [18] |
Korean Ssireum Championships nyɛla din bi doli timsi. Ninvuɣ shɛba ban di kompɛteesa ŋɔ ka bɛ booni "Cheonhajangsa". (Hangul:천하장사;Hanja:天下壯士; ka di gbuni nyɛ ninvuɣ so ŋun mali yaa pam dunia ŋɔ ni)
Edition | Year | Champion |
---|---|---|
1 | 1983 | Lee Man-ki |
2 | Lee Man-ki (2) | |
3 | 1984 | Jang Ji-young |
4 | Lee Man-ki (3) | |
5 | Lee Jun-hee | |
6 | 1985 | Lee Man-ki (4) |
7 | Lee Man-ki (5) | |
8 | Lee Jun-hee (2) | |
9 | 1986 | Lee Man-ki (6) |
10 | Lee Bong-geol | |
11 | Lee Man-ki (7) | |
12 | 1987 | Lee Bong-geol (2) |
13 | Lee Jun-hee (3) | |
14 | 1988 | Lee Man-ki (8) |
15 | Lee Man-ki (9) | |
16 | 1989 | Lee Man-ki (10) |
17 | Kim Chil-gyu | |
18 | 1990 | Kang Ho-dong |
19 | Kang Ho-dong (2) | |
20 | Kang Ho-dong (3) |
Edition | Year | Champion |
---|---|---|
21 | 1991 | Hwang Dae-woong |
22 | Hwang Dae-woong (2) | |
23 | Kang Ho-dong (4) | |
24 | 1992 | Kang Ho-dong (5) |
25 | Lim Yong-je | |
26 | Kim Jung-pil | |
27 | 1993 | Kim Jung-pil (2) |
28 | Baek Seung-il | |
29 | Baek Seung-il (2) | |
30 | 1994 | Shin Bong-min |
31 | Baek Seung-il (3) | |
32 | Lee Tae-hyun | |
33 | 1995 | Kim Kyung-soo |
34 | 1996 | Kim Kyung-soo (2) |
35 | 1997 | Shin Bong-min (2) |
36 | 1998 | Kim Young-hyun |
37 | 1999 | Kim Young-hyun (2) |
38 | 2000 | Lee Tae-hyun (2) |
39 | 2001 | Hwang Kyu-hyun |
40 | 2002 | Lee Tae-hyun (3) |
Edition | Year | Champion |
---|---|---|
41 | 2003 | Choi Hong-man |
42 | 2004 | Kim Young-hyun (3) |
Lua bi niŋ dede:bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal')
![]() | Wikimedia Commons has media related toSsireum. |
Tɛmplet:Main world championships
Tɛmplet:Folk wrestlingTɛmplet:GrapplingTɛmplet:Korean martial artsTɛmplet:National symbols of North Korea