• yn y De: /tau̯/
  • ar lafar: /ta/, /tə/

Hen Gymraeg-tau o'r Gelteg *tā-je/o- o'r gwreiddyn Indo-Ewropeg *steh₂- ‘sefyll’ a welir hefyd yn y Lladinstāre, y Saesnegstand a'r Tsiecegstát. Cymharer â'r Gernyweg Canolotte,atta ‘dyna, dacw’, yr Hen Lydawegto ‘ydyw, ydi; mae o/e’ a'r Wyddelegtá ‘yn sefyll, wedi'i leoli’.

taw

1. (yn y De)Mai.

   O'n i'n meddwltaw fe wedodd 'ny.

   Credaftaw yr ehedydd a glywir.

• yn y Gogledd: /taːu̯/
• yn y De: /tau̯/

Celteg *tawsos,-ā ‘tawelwch’ o'r gwreiddyn Indo-Ewropeg *teh₂u̯s- a welir hefyd yn y Norwyegtyst ‘distaw’, y Lithwanegtausýtis ‘ymlonyddu, ymdawelu’ a'r Sansgrittūṣṇīm (तूष्णीम्) ‘yn ddistaw’. Cymharer â'r Gernywegtaw, y Llydawegtav a'r Hen Wyddelegtáue.

tawg

1. Cyflwr neu ansawdd bod neu aros yn llonydd neu'n dawel.