Polybius |
---|
 |
Ganwyd | c. 200CC  Megalopoli  |
---|
Bu farw | c. 120CC  o syrthio o geffyl  |
---|
Dinasyddiaeth | Cynghrair Achaea  |
---|
Galwedigaeth | hanesydd, person milwrol,llenor  |
---|
Adnabyddus am | The Histories  |
---|
Tad | Lycortas  |
---|
RoeddPolybiusΠολύβιος, tua203 -120 CC), yn hanesydd Groegaidd sy'n enwog am ei lyfrYr Hanesion neuTŵf yr Ymerodraeth Rufeinig, sy'n delio â'r cyfnod220 -146 CC.
Ganed Polybius yn Megalopolis ynAchaea. Roedd ei dad yn amlwg mewn gwleidyddiaeth ac yn un o brif gefnogwyr y polisi o niwtraliaeth yn ystod y rhyfel rhwng y Rhufeiniaid aPerseus, brenin Macedonia. Oherwydd hyn roedd y Rhufeiniaid yn amheus ohono, ac roedd ei fab Polybius yn un o'r mil o wystlon a Achaea a gymerwyd i Rufain yn168 CC, Bu Polybius yno am 17 mlynedd. Yn Rhufain daeth yn gyfaill i nifer o Rufeiniaid amlwg, yn enwedigAemilius Paulus, gorchfygwr Macedonia. Gwnaeth Paulus ef yn gyfrifol am addysg ei feibion, Fabius aScipio Aemilianus, a ddaeth yn gadfridog enwog. Rhyddhawyd y gwystlon yn150 CC a dychwelodd Polybius adref, ond y flwyddyn wedyn aeth gyda Scipio i Affrica, ac roedd yn bresennol pan gipwyd dinasCarthago a'i dinistrio yn146 CC.
Ni wyddir llawer am ei fywyd yn ddiweddarch; credir iddo dreulio'r rhan fwyaf o'i amser yn Rhufain yn gweithio ar ei hanes, ond teithiodd i nifer o wledydd o gwmpasMôr y Canoldir hefyd. Efallai iddo ddychwelyd iWlad Groeg tua diwedd ei oes, Yn ôl un ffynhonnell, bu farw wedi iddo syrthio oddi ar geffyl yn 118 CC.
Ysgrifennodd nifer o lyfrau, yn cynnwys bywgraffiad o'r gwleidydd GroegaiddPhilopoemen, a ddefnyddiwyd fel ffynhonnell ganPlutarch. Ysgrifennodd gyfrol ar dacteg filwrol hefyd. Collwyd y rhain, ond mae'r rhan fwyaf o'rHanesion wedo ei gadw.