Llanallgo

Math	pentref
Daearyddiaeth
Sir	Ynys Môn
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	53.3413°N 4.2557°W
Cod OS	SH503855
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Rhun ap Iorwerth (Plaid Cymru)
AS/au y DU	Llinos Medi (Plaid Cymru)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Pentref bychan yngnghymunedMoelfre, Ynys Môn,Ynys Môn, ywLlanallgo^[1][2] ( ynganiad ). Saif yng ngogledd-ddwyrain yr ynys gerllaw pentrefMoelfre, ar lôn yrA5025.

Mae Eglwys Sant Gallgo yng nghanol y pentref. Dywedir fodGallgo/Allgo yn un o feibionGildas, felly gall fod y safle yn dyddio i'r 6g. Nid oes unrhyw weddillion o'r cyfnod hwnnw i'w gweld; mae'r rhan fwyaf o'r eglwys bresennol yn ganlyniad ail-adeiladu yn y19g.

Daeth Llanallgo i sylw pan ddrylliwyd y llongRoyal Charter ar y creigiau gerllaw yn Hydref1859. Ym mynwent Llanallgo y claddwyd y rhan fwyaf o'r cyrff a gafodd eu darganfod, a gellir gweld y beddau a chofeb yn y fynwent. Daeth rheithor Llanallgo ar y pryd, y ParchedigStephen Roose Hughes, i amlygrwydd hefyd trwy ei ymdrechion yn gofalu am y cyrff, ceisio darganfod pwy oeddynt a chysuro'r teuluoedd. Credir i hyn achosi ei farwolaeth gynamserol ef ei hun yn fuan wedyn. Gellir gweld ei fedd yn y fynwent, ac mae pobl yr ardal yn parhau i ofalu amdano.

Mae nifer o hynafiaethau gerllaw, yn cynnwys siambr gladduLligwy, olion taiDin Lligwy, oedd yn drigfan pennaeth neu uchelwr brodorol yng nghyfnod yRhufeiniaid a gweddillionCapel Lligwy o'r12g.

• Moelfre, Ynys Môn
• Pentrefi Ynys Môn
• Llefydd o fewn Etholaeth Ynys Môn (y DU)

• Tudalennau gyda meysydd deublyg yn y Nodion
• Erthyglau sy'n defnyddio Nodyn Gwybodlen lle Wicidata
• Erthyglau microfformat hAudio
• Pages using the Kartographer extension