AnsoddairCymraeg ywhoyw sydd, yn draddodiadol, yn golygusionc neubywiog, ond sydd yn aml mewn defnydd cyfoes yn cael ei ddefnyddio fel y term anffurfiol amgyfunrywiol.
Yn wreiddiol mae'r gair yn golyguhapus,llon,sionc,bywiog neudiofal.[1] Mae ganhoyw yn ei ystyr traddodiadol nifer fawr odarddeiriau, yn cynnwyshoywad (addurniad neu daclusiad),hoywi (i wneud rhywbeth yn hoyw),hoywaidd (bron yn gyfystyr âhoyw),hoywder (y briodwedd o fod yn hoyw), a nifer ogyfansoddeiriau megishoywdon,hoywfro ahoyw-wyrdd.[2]
Cymuned hoyw yn yr Ariannin
Ynyr ugeinfed ganrif lledaenodd y defnydd ohoyw fel term i ddisgrifio cyfunrywioldeb. Datblygodd y synnwyr newydd hwn dan ddylanwad y gairSaesneggay, sef, yn ei ystyr traddodiadol, y cyfieithiad agosaf athoyw; oherwydd y newid yn ystyr y gair Saesneg, a oedd wedi cael ei gymhwyso at gyfunrywioldeb erbyn degawdau cynnar y ganrif, gweliwyd newid yn ystyr y gair Cymraeg hefyd. Heddiw maehoyw wedi ei safoni fel y term Cymraeg anffurfiol i ddisgrifio cyfunrywioldeb,[3] gydaghoywon fel gair lluosog am gyfunrywiolion. Ond er bodhoyw yn cyfeirio at holl bobl gyfunrywiol mewn rhai cyd-destunau, mae'r termlesbiad yn rhyw-benodol (mae'n disgrifio menywod cyfunrywiol yn unig), felly weithiau defnyddirhoyw ahoywon i ddisgrifio dynion yn unig (gwelerterminoleg cyfunrywioldeb).[4] Gall hefyd disgrifio pethau sy'n gyffredin i bobl gyfunrywiol, e.e. hanes hoyw, cerddoriaeth hoyw. Weithiau defnyddir y gairhoyw i gyfeirio at berthnasoedd rhwng pobl o'r un ryw, er enghraifftpriodas hoyw, er bod rhai cefnogwyrLHDT yn annog yn erbyn y defnydd hwn ar y sail ei fod yn eithrio poblddeurywiol athrawsryweddol ac yn annog defnyddiocyfunryw yn lle.
Yn y Saesneg, defnydd dadleuol o'r termgay yw i ddisgrifio rhywbeth annymunol, e.e.that's so gay ("mae hwnna mor hoyw"). Nid yw'r cymhwysiad hwn fel term dirmygus wedi'i drosglwyddo i Gymraeg gyffredin.[5]
.svg)
