Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Neidio i'r cynnwys
Wicipedia
Chwilio

Awr

Oddi ar Wicipedia
Awr
Enghraifft o:uned amser, SI-accepted non-SI unit, uned sy'n deillio o UCUM,Unedau ychwanegol at yr Unedau SI Edit this on Wikidata
Mathcyfnod o amser Edit this on Wikidata
Rhan odiwrnod Edit this on Wikidata
Yn cynnwysmunud Edit this on Wikidata
Tudalen CominFfeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Canol nos ar gloc 24-awr

Maeawr yn uned oamser sy'n hafal i 60eiliad; ceir 24 awr mewndiwrnod. Lluosog y gair ydy "oriau" a defnyddir y gair "orig" am awr sydd wedi mynd yn gyflym. Weithiau, gall olygu "cyfnod o amser" e.e. 'Ni wyddoch yr awr y daw Mab y Dyn' (Beibl).

Dydy awr ddim ynuned rhyngwladol safonol (yr SI) yn swyddogol, ond caiff ei derbyn ar y cyd â'r rhestr hon felUnedau ychwanegol at yr Unedau SI.[1] Gall awr, o fewn safonUTC (Universal Coordinated Time) gynnwys eiladau naid negyddol neu bositif (Saesneg:negative or positive leap second), ac felly, gall ei hyd gynnwys 3,599 neu 3,601 eiliad i bwrpas addasu.

Tarddiad y gair

[golygu |golygu cod]

Benthyciad o'rLladinHora ydyw, sydd, yn ei dro'n tarddu[2] o'r gairGroegὥρα ("tymor, amser y dydd, awr").

Mae'r enghraifft ysgrifenedig gyntaf o'r gair, yn Gymraeg, yn mynd yn ôl i'r 10g, sef oddi fewn yComputus Fragment.[3]

Hanes

[golygu |golygu cod]

Arferai trigolion yrhen Aifft ddefnyddiocloc haul a rannwyd yn ddiwrnod o haul (sef 10 awr) ac awr bob pen (y cyfnos). Gyda hyn, ychwanegasant 10 awr o nos; cyfanswm o 24 awr.[4]

Cynlluniodd yr henRoegwrAndronicws o Gyrrhws beirianthorologion o'r enw "Tŵr y Gwynt" yn y Ganrif Gyntaf B.C. a oedd yn cynnwys clociau haul a rhannau mecanyddol er mwyn dweud yr amser o fewn cyfnod o 24 awr.[4]

Cyfeiriadau

[golygu |golygu cod]
  1. "Gwefan BIPM; Adalwyd 02/10/2012". Archifwyd o'rgwreiddiol ar 2011-08-23. Cyrchwyd2012-10-02.
  2. τὰ δυώδεκα μέρεα τῆς ἡμέρης παρὰ Βαβυλωνίων ἔμαθον οἱ Ἕλληνες = and the twelve divisions of the day, came to Hellas from Babylonia and not from Egypt. Hdt. 2.109;
  3. [Geiriadur Prifysgol Cymru; Cyfrol 1; tudalen 242]
  4. 4.04.1"National Institute of Standards and Technology: A Walk Through Time - Early Clocks". Cyrchwyd21 Mawrth 2011.

Gweler hefyd

[golygu |golygu cod]
Chwiliwch amawr
ynWiciadur.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Awr&oldid=11769066"
Categorïau:
Chategori cudd:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp