| Amanita wylun Amanita ovoidea
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | Basidiomycota |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Amanitaceae |
| Genws: | Amanita[*] |
| Rhywogaeth: | Amanita ovoidea |
| Enw deuenwol | |
| Amanita ovoidea (Bull.) Link (1833) | |
Math arhywogaeth offwng ynnheulu'rAmanitaceae yw'rAmanita wylun (Lladin:Amanita ovoidea;Saesneg:Bearded Amanita).[1] 'Yr Amanitáu' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Tarddiad yr enw yma yw Amanus (Hen Roeg: Ἁμανός), mynydd yn Cilicia. Mae'r teuluAmanitaceae yn gorwedd o fewnurdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael ynEwrop.
Lliw sborau'r fadarchen hon ywgwyn. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un amgrwm. Gelwir y rhan oddi tan y capan ynhadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: tegyll. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir felmycorhisa.
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yranifeiliaid nag atblanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'rGroeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megisCarolus Linnaeus,Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, maetacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Mae ganAmanita wylun ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Amanita caesareoides | Amanita caesareoides |  |
| Amanita flavipes | Amanita flavipes |  |
| Amanita onusta | Amanita onusta |  |
| Amanita pelioma | Amanita pelioma |  |
| Amanita sinicoflava | Amanita sinicoflava |  |
| Amanita thiersii | Amanita thiersii | |
| Amanita velosa | Amanita velosa |  |
| Amanita wellsii | Amanita wellsii |  |
| Amanita xanthocephala | Amanita xanthocephala |  |
| Amanita zangii | Amanita zangii |
Safonwyd yr enwAmanita wylun gan un o brosiectau
. Mae cronfeydd dataLlên Natur (un o brosiectauCymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agoredCC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adranBywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
