| Ксенон / Xenon (Xe) |
|---|
| Атом номерĕ | 54 |
| Ансат япалалăхăн курăмĕ | Тĕссĕр, тутăсăр тата шăрсăрпархатарлă газ |
| Атом палăрăмĕсем |
|---|
Атом масси
(моль масси) | 131,29а. е. м. (г/моль) |
| Атом радиусĕ | ? (108)[1]пм |
Ионизаци энергийĕ
(пĕрремĕш электрон) | 1 170,0 (12,13)кДж/моль (эВ) |
| Электронсен конфигурацийĕ | [Kr] 4d10 5s2 5p6 |
| Химилле палăрăмсем |
|---|
| Ковалентла радиус | 140[1]пм |
| Ион радиусĕ | 190[1]пм |
Электронегативлăх
(Полинг шучĕпе) | 2,6 |
| Электрод потенциалĕ | 0 |
| Оксидлав капашĕсем | 0, +1, +2, +4, +6, +8 |
| Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем |
|---|
| Тачăлăх | 3,52 (при −109 °C)г/см³ |
| Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 20,79[2]Дж/(K·моль) |
| Ăшăяраслăх | 0,0057Вт/(м·K) |
| Шăрану температури | 161,3K |
| Шăраннин пайлавла ăшши | 2,27кДж/моль |
| Вĕрев температури | 166,1K |
| Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 12,65кДж/моль |
| Моль калăпăшĕ | 42,9см³/моль |
| Ансат япалалăхăнкристалл решетки |
|---|
| Решетке тытăмĕ | кубла енĕпе центьăрланă |
| Решетке периочĕ | 6,200Å |
| c/a танлашăнни | — |
| Дебай температури | n/aK |
Элемента1898 çулта акăлчан тĕпчевçисем — У. Рамзай тата М. Треверскриптон çумĕнчи пĕчĕк хутăш тесе (грек чĕлхипе ксенос - ют).
Ксенона металлурги завочĕсенче ксенон-криптон концентратне пуçтарса, ректификацилесе тупăçлаççĕ.
Хаклă пулин те, ксенона улăштарма май çук:
«Сӳрĕк газсенчен» çак газа пĕрремĕш хими элеменчĕсемпе çыхăнтарнă.
- Ксенон газĕ сиенсĕр, анчах танаркоза кĕртме пултарать, ытлашши концентрациллĕ чух (80 % ытла) сывлăш çитмесĕр пăвăну (асфикси) пулать.
- Ксенон фторичĕсем наркăмăшлă, сывлăшриПДК — 0,05 мг/м³.
Ксенонăн геохимийĕ
