Movatterモバイル変換

Przejdź do zawartości

Słuńce

Editëjë lënczi

Z Wikipedia

Słuńce

Słuńce (łacyńsczéSol,Helius,grecczéἭλιος, symbòl:) – centralnô gwiôzdaSłuńcowégò Ùstawù, wkół jaczi krążiZemia, jinszé planetë tegò ùkładu, karzełkòwi planetë, a téż môłi cała Słuńcowégò Ùstawù. Słuńce skłôdô sã z gòrący plazmë, jaką ùtrzëmiwô grawitacjô i jaką sztôłtëje magneticzné òkrãżé. Słuńce je zwiãksza jidealnie kùlësté^[1], mô strzédnicã kòl 1 392 684 km (kòl 109 razy wikszą jak Zemia). Masa słuńca (1,989 ×10³⁰ kg) je kòl 333 tësący razy wikszô niżlë masa Zemi i to je kòl 99,86% całowny masë Słuńcowégò Ùstawù. Kòle trzë czwiôrté masë Słuńca twòrzi wòdzëk, resztã zôs przede wszëtczim hél. Pòòstałi dzél (1,69%, co òdpòwiôdô kòl 5600 masóm Zemi) twòrzą cãższi pierwiôstczi, w tim m. jin.krziseń,wãdżel,néón iżelazło. Do Zemi dochôdô słuńcowô energiô baro wôżnô dlô żëcégò na ni.

Pòzwë Słuńca wsłowiańsczich jãzëkach, w tim wpòlsczim ikaszëbsczim, wëwòdzą sã òd prasłowiańsczégò słowa *slnъce^[2]. Słowa krewny kaszëbsczémù „słuńcu” to m. jin.biôłorusczéсонца (sonca),czesczéslunce,rusczéсолнце (sołnce),słowacczeslnko iùkrajińsczéсонце (sonce).

Astronomicznym symbòlã Słuńca jawi sã òkrąg z pùnktã we westrzódkù: ☉ (Unicode: 2609).

Przëpisë

[edicëjô |editëjë zdrój]

↑How Round is the Sun?
↑Izabela Malmor,Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa–Bielsko-Biała 2009, s. 376,ISBN 978-83-262-0146-2.

Słuńcowi Ùstôw Słuńcowi Ùstôw

Słuńce \|Merkùri \|Wenus \|Zemia \|Mars \|Ceres \|Jupiter \|Saturna \|Ùran \|Neptun \|Orkus \|Pluton \|Haùmea \|Quaoar \|Makemake \|Gonggong \|Eris \|Sedna
Miesądz ·pas planétoidów ·pas Kùiperô ·blón Oortô

Z "https://csb.wikipedia.org/w/index.php?title=Słuńce&oldid=190591"

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp