İslâm,İslâmiyet ya daMusulmanlıq (arapçaالإِسْلاَم – el-islām) – tek bir tañrını qabul etkensemaviy dinlerniñ soñkisi, üçcian dinleriniñ birisidir.Hristianlıqtan soñdünyanıñ eñ tarqalğan ekinci dinidir. İslâm dini bu dinniñ peyğamberi –Muhammed vastasınen VII asırda yayılmağa başladı. İslâm dinine inanğan adamlarğamümin, İslâm dininiñ emirlerine boysunmağa tırışqan adamlarğamusulman deyler. Musulmanlar, İslâmnıñ muqaddes kitabıQurannı teşkil etkensurelerCebrail adlı melek vastasınen, sözlü olaraq, Muhammed peyğambergevahiy etilgenine (endirilgenine) inana.
Musulmanlarnıñ eñ büyük eki aqımısünniylik veşiiyliktir. Bulardan ğayrı uquq, itiqat kibi çeşit kategoriyalarda bir çoq fikriy ceryan vemezhep bardır. İslâm dininiñ temelinde bütün büyük mezhepleriniñ qabul etkentevhit esası tura ki, bu añlam tek Allahnıñ barlığı ve birligine inanmaq manasına kele.
İslâm peyğamberi Muhammed İslâm dinini yayğan esnadaİslâm Devletini de qurdı, daa soñra bu İslâm Devleti mühtelif hanedanlar tarafından uzun bir vaqıt devamında idare etilgen. Bu devletlerniñ başlıqlarıhalife unvanını taşığan ediler. Çeşit bölgelerde yaşağan halqlar İslâmnı qabul etmege başlağandan soñ, mühtelif ve yañı musulman devletleri de peyda oldı.
İslâm sözü arap tilindeki "S-L-M" tamırından kele, bu tamır da "barışıqlıq", "sulh", "tınçlıq", "amanlıq", "bütünlik", "sağlamlıq", "sağlıq" manalarını ifade ete. Bunen beraber bu sade tamırdan yapılğan "esleme" fiili "teslim olmaq", "boysunmaq" manalarına kele. Bu fiilniñ masdarı (isimfiili) "islâm " olıp, "teslimiyet", "boysunuv" manalarını ifade ete. Musulman ise, "teslim olğan", "boysunğan" demektir. Musulman tek bir Tañrı olğanı qabul etilgen Allahqa teslim ola, Oña boysuna.İslâm dinine mensüp adamlarnı adlandırmaq içün qullanılğan "mümin" sözü "kesen-kes inanğan" manasına kele.
İslâm dininiñ emir etkeni, yapılmasını farz (kerekli) qılğanı qulluqlarnıñ bütünidir. İslâm dini muqaddes kitabı olğanQuran-ı Kerimde farz olaraq emir etilgen er ibadet ve areketniñ yapılması, inanğanlarğa şarttır.
