Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
WikipediaAng Gawasnong Ensayklopedya
Pangita

Pinulongang Persiyano

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
Ganghaan:Pinulongan
Ganghaan:Pinulongan

AngPinersyano (gikan saInitalyanongper·sia·no; Pinersyano: فارسی,FārsiKinatsila:persa) maoypinulongang Indo-Uropanhon. Opisyal kini nga pinulungan saIran,Apganistan sa ngalangDinari (دری,Dari), ugTayikistan sa ngalangTinayiko (Тоҷикӣ,Tājiki). AngAkademya sa Pinulongan ug Katitikang Persyano mao ang regulador niini.

Ang Pinersyano ug nga pinulongang nisubang gikan ini maoy mga opisyal nga mga pinulongan sa Iran, Apganistan, ug Tajikistan. Sumala saCIA World Factbook, nga gikan sa karaang kahibalo, naay mga mokabat og 72 ka milyon ka mga lumadnong manggamitay saIran,[1]Apganistan,[2]Tajikistan[3] ugUzbekistan[4] ug sa maong gidaghanon sa mga taw nga manggamitay sa tibuok kalibotan. AngUNESCO gisugyotan sa pagpili sa Persiyano isip usa sa mga pinulongan niini niadtong 2006.[5]

Ang Pinersyano dunay daghang pulong gikan saPrinanses ugInarabiko. Ang Pinersyano gigamit nga pinulongan alang sa dagang ug siyentipikong kontribusyon ngadto saKalibotang Islamiko ingon man usab sa Kasadpan. Naa kini mga impluwensya sa ubang mga silingang pinulongan, sama saPinulongang Turko saTunga-tungang Asya,Caucasus, ugAnatolya usab saUrdu. Naa usab kiniy mas gamay nga impluwensya saInarabo ug ubang pinulongan saMesopotamya.

Sa lima ka gatos ka tuig sa wa pa angkolonisasyon sa mgaBritish, ang Persiyano gigamit nga ikaduhang pinulongan saIndiyanong subkotinente; nahimo kining usa ka pinulongan sa kultura ug pang-edukasyon sa mga Muslim nga korte saHabagatang Asya ug nahimong "opisyal nga pinulongan" ilalom sa mgaMughal nga mga emperador. Sa tuig ra nga 1843 nagsugod na sa subkontinente nga Iningles ang gigamit nga pinulongan.[6] Ang mga pamatuod sa Persiyanong makasaysayanong impluwensya sa rehiyon makita sa mga impluwensya sa mga pinulongangHindustani, ug ubang mga pinulongan saIndiyanong subkontinente, ug usab sa kainila saPersiyanong literatura nga makita gihapon sa dapit. Labi na saUrdu nga resulta sa impluwensya sa Pinersyano uban sa ubang mga pinulongan sama saInarabo ugPinulongang Turko saHabagatang Asya ug usa ka pinulongang gigamit pagmaayo sa mga Muslim nga mga dapit saIndiyanongImperyong Mughal

Pananglitan

[usba |usba ang wikitext]
PinersyanoTransliterasyonSinugboanon[7]
همه‌ی افراد بشر آزاد به دنیا می‌آیند و از دید حیثیت و حقوق با هم برابرند، همه دارای اندیشه و وجدان می‌باشند و باید دربرابر یکدیگر با روح برادری رفتار کنندHameye afrād bashar āzād beh doniyā miyāyand o az dide ḩeysiyat o ḩoquq bā ham barābarand. Hameh dārāye andisheh o vejdān mibāshand o bāyad dar barābare yekdigar bā ruḩe barādari raftār konand.Ang tanang katawhan gipakatawo nga may kagawasan ug managsama sa kabililhon. Sila gigasahan sa salabutan ug tanlag og mag-ilhanay isip managsoon sa usa’g-usa diha sa diwa sa espiritu.

—Unang artikulo saMalukpanong Deklarasyon sa Tawhanong mga Katungod

Mga reperensya

[usba |usba ang wikitext]
  1. CIA Factbook: IranGi-arkibo 2012-02-03 at theWayback Machine
  2. CIA Factbook: AfghanistanGi-arkibo 2017-09-20 at theWayback Machine
  3. CIA Factbook: TajikistanGi-arkibo 2001-03-31 at theWayback Machine
  4. CIA Factbook: UzbekistanGi-arkibo 2016-07-09 at theWayback Machine
  5. BBC
  6. Clawson, Patrick (2004).Eternal Iran. Palgrave Macmillan. p. 6.ISBN 1403962766.
  7. http://www.unhchr.ch/udhr/lang/ceb.htm

Mga sumpay sa gawas

[usba |usba ang wikitext]
Hinubad sa Pinersyano saWikipedya, ang gawasnong ensiklopedya
Stub icon

Kinìng maong artikulo mao usa kaSaha.Makatábang ka sa Wikipedya pinaági sapag-uswág ug pag-punô niini.

Gikuha gikan sa "https://ceb.wikipedia.org/w/index.php?title=Pinulongang_Persiyano&oldid=35075487"
Mga kategoriya:
Mga nakatagong kategoriya:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp