Newcastle na Tajnu (eng. Newcastle upon Tyne) jest grad i luka uengleskoj regijiSjever. Pripada grofovijiTyne i Wear. Prostire se na površini od 114 km2. Leži na rijeciTajn. Nalazi se 398 kilometara sjeverno odLondona i 17 kilometara sjeverozapadno odSunderlanda[1] 2014. godine grad je brojao preko 289.000 stanovnika.
U2. vijeku na mjestu današnjeg Newcastla je bilo podignutorimsko naseljePons Aelius.[2] Preko rijeke Tajn rimljani su sagradili utvrdu koja je rimsku provinciju štitila od napadabarbara sa sjevera. Padom Rimskog carstva Newcastle postaje dio anglosaksonskog kraljevstvaNorthumbria. Tada je bio poznat pod nazivomMonkchester.[3] U sukobima sadancima 876. godine grad je razoren.[4] 1080. godine je obnovljen od straneRoberta Curthosa. Grad se od tada nazivaNovum Castellum iliNew Castle. Bio je na značajnom strateškom položaju i najsjevernija engleska tvrđava u blizini nemirne granice saŠkotskom. U13. vijeku Newcastle je utvrđen zidinama. Škoti su ga tokom14. vijeka tri puta neuspješno napadali.
1530. godine grad dobija monopol nad trgovinomugljem. To je dalo jak poticaj ekonomskom razvoju grada. 1636. godine trećina stanovnika je umrla od kuge. Tokom Engleskog građanskog rata je grad stao na stranu kralja.
U18. vijeku Newcastle je bio četvrti centar štamparstva u Engleskoj. Od 1793. godine u gradu djeluje literarno i filozofsko društvo, od tog vremena je Newcastle postao poznat i po proizvodnjistakla. Tokom industrijske revolucije u19. vijeku grad se razvio u značajan industrijski centar. Newcastle i njegova okolina ima tradiciju rudarstva, tu se ugalj kopa od srednjeg vijeka, a na bazi uglja podignuta su brojna industrijska poduzeća (brodogradnja, metalurgija). Newcastle je pretrpio bombardovanje za vrijemeDrugog svjetskog rata. Prvi Univerzitet osnovan je 1963. godine. 1978. godine izgrađena je prva linija metroa.
Newcastle se nalazi na sjeveroistoku Engleske. Smješten je u grofovijiTyne i Wear. Nalazi se na sjeverozapadnoj obali rijekeTajn. Udaljen je 74 kilometara odŠkotske granice.
Nalazi se u prostoru Engleske bogatom rudama uglja, te je grad poznat po rudarstvu još odsrednjeg vijeka. Prostor Engleske bogat rudama se obično naziva "Crna Engleska". Reljef oko grada je nizinski. Newcastle je s obližnjim gradomGatesheadom koji se nalazi nasuprot rijeke povezan u konurbaciju (sistem povezanih gradova).
