Ibn Rušd, poznat kaoAverroes (arapski:ابوالوليد محمد بن احمد بن محمد بن رشد Abū l-Walīd Muhammad ibn Ahmad ibn Muhammad ibn Rušd;1126.Kordoba -11. decembra1198.Marakeš), jeandaluzijsko-arapski mislilac i filozof. O njemu je također moguće naći podatke pod imenima:Averroès, Averroës ili Averrhoës, kojim se želi naglasiti da suo ie različiti slogovi. Osimfilozofije Ibn Rušd je pisao djela iz mnogih oblasti kao što su:teologija,medicina,astronomija,fizika,fikh ipravo ilingvistiku.Filozofska škola nastala pod njegovim uticajem poznata je kaoaverizam. Ibn Rušd je bio snažan zagovornikaristotelizma. Pokušao je da obnovi ono što je smatrao originalnim Aristotelovim učenjima i suprotstavio seneoplatonističkim tendencijama ranijih muslimanskih mislioca, kao što suAl-Farabi iAvicena. On je također branio težnju za filozofijom protiv kritika od straneašari teologa kao što jeEl-Gazali. Averroes je tvrdio da je filozofija uislamu dozvoljena, pa čak i obavezna među određenim elitnim krugovima. On je također tvrdio da bi se tekst pisma trebalo tumačitialegorijski, ako se čini da je u suprotnosti sa zaključcima do kojih je došaorazum i filozofija. Njegovo nasljeđe uislamskom svijetu bilo je skromno izgeografskih i intelektualnih razloga.
Na Zapadu je Averroes bio poznat po svojim opsežnim komentarima oAristotelu, od kojih su mnogi prevedeni nalatinski ihebrejski. Prevodi njegovog rada ponovo su probudili zapadnoevropski interes za Aristotelove i grčke mislioce, područje istraživanja koje je bilo široko napušteno nakon padaRimskog Carstva. Njegove misli izazvale su kontroverze ulatinskom hrišćanstvu i pokrenule su filozofski pokret poznat po imenu averroizam na osnovu njegovih spisa. Njegovo jedinstvo teze o intelektu, u kojoj predlaže da svi ljudi dijele isti intelekt, postalo je jedno od najpoznatijih i kontroverznih averroističkih doktrina na Zapadu. Njegova djela osudila jekatolička crkva 1270. i 1277. Iako oslabljen osudama i kritikomTome Akvinskog, latinski averroizam je nastavio da privlači sljedbenike sve do 16. vijeka.
Ibn Rušd je rođen 1126. u Córdobi.[1] Potiče iz familije malikijskih učenika, poznate po obavljanju javne službe, posebno u pravnim i religijskim oblastima.[1] Njegov djed Abu Al-Walid Muhammad (umro 1126. godine) bio je vrhovni sudija i imam uvelikoj džamiji u Córdobi za vrijeme vladavineAlmoravida.[1][2] Njegov otac, Ebu Al-Kasim Ahmed, bio je na istoj poziciji do dolaska dinastijeAlmohada 1146. godine.[1]
Prema tradicionalnim biografima, Ibn-Rušdovo obrazovanje je biloodlično,[2] počevši sa studijamahadisa,fikha (islamskog prava), medicine i teologije. Izučavao je malikijsko pravo kod al-Hafiza Abu Muhammeda ibn Rizka ihadis kod Ibn Bashkuwala, učenika njegovog dede.[2][3] Otac ga je također podučavao o sudskoj praksi, uključujući i glavnoMalikovo djeloMuvetu, koju je Averroes zapamtio.[4][5] Izučavao je medicinu kod Abu Jafara Jarima al-Tajaila, koji ga je vjerovatno poučavao i filozofiji. Također je poznavao i djela filozofaIbn Badždža (poznatog i kao Avempace) kojeg je vjerovatno lično poznavao ili kod kojeg se i podučavao.[1][3] Pridružio se redovnom sastanku filozofa, ljekara i pjesnika uSevilji, kojem su prisustvovali filozofi Ibn Tufayl i Ibn Zuhr, kao i budući halifaAbu Yusuf Yaqub.[5] Studirao je i kalamsku teologiju Ašari škole, koju je kasnije, tokom života i kritikovao. Njegov biograf iz 13. vijeka Ibn al-Abbar rekao je da je više zainteresovan za proučavanje prava i njegovih principa nego za hadis i posebno je bio kompetentan u oblasti hilafa (sporovi i kontroverze u islamskoj praksi). Ibn al-Abbar je također pomenuo i njegovo interesovanje zadrevne nauke, vjerovatno misleći nagrčku filozofiju i nauku.[6] Ibn Tufail (Abubacer Aben Tofail na zapadu), filozof almodoskoghalife Jusuf Al-Mensura, predstavio je Ibd Rušda na dvoru. Također ga je upoznao sa velikikislamskim fizičarom Avenzorom (Ibn Zuhr), s kojim su postao blizak prijatelj.1160. Za vrijeme njegovog života, Ibn Rušd je držao mjestokadije uSevilji, Kordobi i uMaroku. Međutim zpog svojih stavova u kojima je povezivao filozofiju sa religijom proglašen je nevjernikom i bio je prognan u Maroko (Marakeš) gdje je i umro.
Pisao je komentare oAristotelu, medicinskuenciklopediju i skupljene radove Galena, a njegovo glavnomedicinsko djelo bilo je "Kulliat" (Opća medicina) koje pored vlastitih stavova navodi i stavoveIbn Sina (980-1037) iznesene u djelu (Kanon medicine)Njegovi komentari Aristotela nisu bili bazirani na primarnim izvorima nego na arapskim prevodima tih djela. A njegova djela su podjeljena u dvije grupe, njegova vlastita djela, nazvana Tahafut at-Tahafut, Kitab al-Kashf, i Fasl al-Maqal, a drugu grupu su sačinjavali komentri Aristotela. Ibn Rušd napisao je Jami, Talkhš, iTefsir, koji su u suštini pojednostavljeni prikaz, komentar sa dosta kritike i napredna Aristotelsovska misao u muslimanskom kontekstu.Jakob Anatoli je1120. godine preveo njegova djela saarapskog nahebrejski. Njegovo najznačajnijefilozofsko djelo je "Nekoherentnost nekoherentnosti" (Tahafut al-tahafut), u kojem brani Aristotelovu filozofiju odal-Gazallijevih tvrdnji u "Nekoherentnost filozofa" (Tahafut al-falasifa), koji govori protiv ranih neo-aristotelovaca, Avicene, da je samokontradiknto i u suprotnosti sa islamskom doktrinom. Pred kraj12. vijeka, nakon što su Almohadi osvojiliAndaluziju, njegova politička karijera je došla do svog kraja. Averosovi čisto racionalitički pogledi koji su bili u suprotnosti sa striktnim islamskim doktirnama, su učinili da ga Jusuf el-Mensur smjeni, iako ga je prije toga imenovao za ličnog doktora. Avernos se nije oporavio do pred samu smrt. Ostatak svog života posvetio je pisanju filozofskih djela. Mnoga od njegovih djela ologici imetafizici su zauvijek izgubljena. Neka od njegovih djela su preživjela samo nalatnskom ili hebrejskom, ali ne i u orginalu, na arapskom.
Ibn Ružd (Averos) je pokušao da sjedini Aristotelovu filozofiju saislamom. Po njemu konflikt izmeđureligije ifilozofije ne postoji, prije postoje različiti načini da se dođe do istine. Vjerovao je da jesvemir vječan. Također je smatrao daduša ima dva dijela, jedan individualni i jedan uzvišeni; dok individualna duša nije vječna, svi ljudi na osnovnom nivou dijele jednu istu uzvišenu dušu. Averos poznaje dva načinaZnanja o Istini. Prvo je znanje istine o religiji koje je bazirano na vjeri ne može biti testirano, i za njegovo razumijevanje nije potreba obuka. Drugo je znanje o filozofiji koje je rezervisano za elitne pojedince koji posjeduju intelektualni kapacitet da se bave ovom studijom.
