Po površini je najveća zemlja Zapadne Evrope i Evropske unije, dok je treća zemlja po površini u Evropi. S gotovo 67.000.000 stanovnika, druga je najmnogoljudnija zemljaEvropske unije.Unitarna jepolupredsjedničkaustavna republika saglavnim gradomParizom, koji je najveći grad te kulturno i prometno središte zemlje. Aktuelni Ustav, usvojen 4. oktobra 1958. godine, definiše državu kao sekularnu i demokratsku, uz suverenitet koji proizlazi iz naroda. Nacionalni ideali izneseni su u slavnoj Deklaraciji o pravima čovjeka i građanina, jednom od najranijih dokumenata o ljudskim pravima, koja je donesena 26. augusta 1789. godine u jeku Francuske revolucije.
Francuska je bila dominantna svjetska i evropska sila još od kasnog srednjeg vijeka, a najveći utjecaj imala je u periodu od druge polovine 19. do sredine 20. stoljeća, kada je posjedovaladrugo najveće kolonijalno carstvo na svijetu, poslijeBritanskog. Tokom svoje duge i bogate historije, Francuska je izrodila cijeli niz uglednih i utjecajnih umjetnika, naučnika i mislioca tako da i danas ostaje jedan od globalnih kulturnih centara. Francuska je četvrta u svijetu po broju spomenika naUNESCO-ovoj listi svjetske baštine, a godišnje privlači oko 83.000.000 stranih turista - više nego ijedna druga zemlja u svijetu.
Francuska zadržava status globalne velesile, vršeći snažan kulturni, ekonomski, vojni i politički utjecaj kako u Evropi tako i u svijetu. Francuska ima peti najveći vojni budžet u svijetu, treća je po broju nuklearnog oružja i druga po broju diplomatskih misija. Zahvaljujući svojim prekomorskim posjedima, Francuska uživa drugi najveći privredni pojas u svijetu. Francuska je razvijena zemlja i peta svjetska ekonomija po nominalnom BDP-u, odnosno sedma po paritetu kupovne moći. Što se tiče situacije po pojedinim domaćinstvima, Francuska je najbogatija zemlja u Evropi i četvrta u svijetu.
Francuski građani uživaju visoki životni standard dok se zemlja nalazi na samom vrhu na poljima obrazovanja, zdravstvene skrbi, očekivanog trajanja života, građanskih sloboda i razvoja. Francuska je jedna od zemalja osnivačaUjedinjenih nacija te drži jedno od stalnih mjesta u Vijeću sigurnosti. Francuska je, također, članica brojnih međunarodnih organizacija, poputFrankofonije,G8,G20,NATO-a,OECD-a,WTO-a iLatinske unije. Francuska je i jedna od osnivača i vodećih zemaljaEvropske unije.
Prvi pisani podaci o historiji Francuske govore o dešavanjima još u željeznom dobu. Današnja Francuska je Rimljanima bila poznata kaoGalija. Rimski pisci su naglašavali prisustvo tri glavne etno-lingvističke skupine na tom području: Gali, Akvitanci i Belgi. Tokom 1. milenija p.n.e. Grci, Rimljani iKartaginjani su osnovali kolonije namediteranskoj obali i ostrvima. Nakon toga jeRimska republika anektirala južnu Galiju i uspostavila provinciju Gallia Narbonensis krajem 2. stoljeća p.n.e., a rimske snage na čelu saJulijem Cezarom su osvojile ostatak Galije u Galskim ratovima (58. - 51. p.n.e.). Nakon toga je nastala galsko-rimska kultura koja je Galiju sve više integrisala uRimsko carstvo.
U kasnim fazama Rimskog carstva, Galija je bila metabarbarskih napada i migracija, a najviše odgermanskihFranaka. Franački kraljKlovis I je ujedinio većinu Galije krajem 5. stoljeća, stvarajućiFranačku državu koja će biti dominantno carstvo u regiji stotinama godina. Franačka moć je dostigla svoj vrhunac tokom vladavineKarla Velikog. Srednjevjekovna Kraljevina Francuska je nastala od zapadnog dijela Karlovog Karolinškog carstva, koje je bilo poznato kao Zapadna Franačka. Ova Kraljevina Francuska povećava svoj ugled tokom vladavinedinastije Capet koju je osnovaoHugo Capet 987. godine. Nakon smrti posljednjeg francuskog kralja iz dinastije Capet 1328. godine, došlo je do nasljedne krize koja je dovela do niza sukoba poznatih kaoStogodišnji rat izmeđudinastije Valois idinastije Plantagenet. Rat je formalno započeo 1337. godine pokušajemFilipa VI da iskoristi vojvodstvo Akvitaniju protiv engleskog kraljaEdvarda III. Uprkos ranoj pobjedi dinastije Plantagenet i hvatanju francuskog kraljaIvana II, sreća se okrenula u korist dinastije Valois. među značajnim figurama ovog rata je bilaJovanka Orleanka, francuska djevojka koja je predvodila francuske snage protiv engleza uspostavljajući sebe kao nacionalnu heroinu. Rat je završen pobjedom dinastije Valois 1453. godine.
Pobjeda u Stogodišnjem ratu je imala učinka na jačanje francuskog nacionalizma i znatno povećanje moći i dometa Francuske monarhije. U periodu poznatom kao Ancien regime, Francuska je pretvorena u centralizovanuapsolutnu monarhiju. Tokom narednih stoljeća, Francuska je doživjela renesansnu iprotestantsku reformaciju. Na vrhuncu Hugenotskih ratova, Francuska je dospjela u još jednu nasljednu krizu nakon smrtiHenrika III posljednjeg francuskog kralja iz dinastije Valois , u kojoj su se borili rivali izdinastije Bourbon i dinastije Guise.Henrik, kralj Navare, kao potomak dinastije Bourbon je bio pobjednik u ovom sukobu uspostavivši dinastiju Bourbon. Nakon što je osnovala kolonijalno carstvo u 16. stoljeću, Francuska je doživjela svoj politički vrhunac tokom vladavineLuja XIV, graditeljaVersajske palate. Krajem 18. stoljeća, monarhija je svrgnuta uFrancuskoj revoluciji. Zemlja je proglašena republikom do proglašenja Francuskog carstva od straneNapoleona Bonaparte. Nakon poraza Napoleona u Napoleonovim ratovima, Francuska je prošla kroz nekoliko režima; prvo je bila monarhija, a onda kratko kao Druga republika, a zatim kao Drugo carstvo i na kraju je osnovana Treća Francuska republika 1870. godine.
Francuska se tokomPrvog svjetskog rata borila sa Velikom Britanijom, Rusijom, Italijom i drugim malih saveznicima protiv Njemačke iCentralnih sila. Francuska je bila i jedna odsavezničkih snaga uDrugom svjetskom ratu kada je zauzelanacistička Njemačka 1940. godine. Treća republika je demontirana i većine zemlje je bila pod direktnom kontrolom Njemačke, a na jugu je bila pod kontrolom kolaboracionistička Višijevska vlada. Tokom ovog perioda, životni uslovi su bili surovi a mnogijevreji ubijeni.Charles de Gaulle je predvodio slobodni francuski pokret koordinirajući ratnim otporom. Nakon oslobođenja u ljeto 1944. godine osnovana je Četvrta republika. Francuska se polako ekonomski oporavila čime je praćen bejbi-bum koji je promijenio vrlo nisku stopu nataliteta. Dugi ratovi u Indokini i Alžiru su ispraznili francuske resurse i završili političkim porazom Francuske. U jeku Alžirske krize 1958. godine, Charles de Gaulle uspostavio Petu Francusku republiku. Godine 1960. većina francuskih kolonija je postala nezavisna, a manji dijelovi su uključeni u Francusku državu kao prekomorski departmani i kolektiviteti. Od Drugog svjetskog rata, Francuska je stalni član Vijeća sigurnostiUjedinjenih nacija iNATO-a. Odigrala je centralnu ulogu u procesu evropskog ujedinjenja koji je doveo doEvropske unije. Uprkos sporom ekonomskom rastu posljednjih nekoliko godina i problema sa muslimanskom manjinom, ona je i dalje snažan ekonomski, kulturni, vojni i politički faktor u 21. stoljeću.
Reljef Francuske je u osnovi dosta jednostavan. Pretežan dio Francuske čine niski stari masivi. Najveći i najstariji jeCentralni masiv, koji zahvata veliki dio jugoistočne i centralne Francuske. On je izgrađen od veoma starih stijena. Na Centralnom masivu ima više starih vulkanskih kupa koje jedva dosežu 2.000 metara visine. Od mlađih planina na istoku Centralni masiv je odvojen dubokom dolinom rijekeRone. Starih pobrđa ima i na poluotokuBretenja. Druga oblast starih planina nalazi se na sjeveroistoku Francuske, na granici premaNjemačkoj. To je masivVogeza, starih, jako sniženih i raščlanjenih planina. Između Vogeza i Centralnog masiva nalaze se niska, prohodna i dobro naseljena pobrđa.
Na zapadu Francuske su nizine. Nizine su uz rijeke, u riječnim dolinama, uravnjene i zasute mnoštvom plodnih riječnih nanosa. Između riječnih dolina nizine su blago zatalasane. Najviše nizina ima okoPariza, u Pariskom bazenu, i u dolini rijekeGarone, na jugozapadu Francuske. Na jugu i jugoistoku nalaze se mlađe ulančane planinePirineji iAlpe. Pirineji su srednje visoke i dosta neprohodne planine na granici između Francuske iŠpanije. Alpe se nalaze na granici Francuske saItalijom iŠvicarskom. Francuske Alpe su visoko naborane planine. Mnogim vrhovima Alpe premašuju visinu od 4.000 metara. Na Alpe na sjeveru nastavlja masivJura. Planine Jure su mnogo niže od Alpa. Najviši vrh Jure ima visinu od samo 1.723 metra. Pirineji, Alpe i Jura izgrađene su od mezozojskih sedimentni stijena.
Francuska se klimatski dijeli na četiri oblasti: oblast okeanske (atlantske), umjereno kontinentalne, mediteranske i planinske klime. Izrazitu okeansku klimu ima sjeverozapadni i zapadni dio Francuske. Prostori okeanske klime odlikuju se veoma blagim zimama i umjereno toplim ljetima. Kiše su prilično ravnomjerno raspoređene prema mjesecima. Godišnja količina padavina je umjerena i iznosi od 800mm. Najveći dio istočne Francuske ima umjereno kontinentalnu klimu. U ovom klimatskom području ljeta su mnogo toplija nego na zapadu. Zime su umjereno hladne i pretežno sušne. Pjeskovite kiše naročito padaju u toplijem dijelu godine. Godišnja količina padavina ne prelazi 700mm. Jugoistočna Francuska, prostori uzSredozemno more odlikuje se izrazitom mediteranskom klimom. Mediteranskoj klimi obilježja daju duga, topa i sušna ljeta i blage i kišovite zime. Godišnje u ovim prostorima izluči se više od 1.000mm padavina.
Visoki predjeli Alpa, Pirineja i dijelom Jure imaju planinsku klimu s dugim i hladnim zimama i svježim ljetima. Planisnki prostori imaju veću količinu padavina. Neki dijelovi Alpa godišnje dobijaju do oko 3.000mm padavina.
Francuska ima dobro razvijenu riječnu mrežu. Najviše rijeka dotječe uAtlantski okean. Rijeke Atlantskog okeana imaju tokom godine prilično ujednačenu količinu vode. Sve one u srednjem i donjem dijelu toka imaju karakter mirnih ravničarskih rijeka. Ušća su im potopljena i tako proširena. Zahvaljujući tome, na ušćima su izgrađene velike morske luke. Najveće rijeke sliva Atlantskog okeana su:Garona,Loara iSena. Na krajnjem sjeveroistoku je najveća rijekaMozel. Ona iz Francuske otječe u Rajnu u Njemačku. Najveća rijeka Sredozemnog sliva jeRona. Ona prikuplja vode Alpa, pa je to plahovita rijeka, bogata vodom. Većina francuskih rijeka je međusobno povezana plovnim kanalima. U planinskim izvorištima mnogih rijeka, posebno onih koje nastaju u Alpama i masivu Jure, izgrađene su mnogobrojne elektrane.
Kao i inače u zapadnojEvropi, prirodni biljni pokrov je jako izmjenjen i u Francuskoj. Ranije su najveći dio zapadne Francuske prekrivale listopadne šume i prirodni pašnjaci. Šume su gotovo potpuno iskrčene. Ravnice su pretvorene u plodne oranice, livade i pašnjake. Na šumskim krčevinama zasađeni su vinogradi i voćnjaci. Samo se, tu i tamo, nalaze ostaci nekadašnjih šuma koje se posebnom brigom ljudi štiti od daljeg uništavanja. Nešto više, pretežno listopadnih, šuma ima na istoku. Crngorične šume prekrivaju dijelove mlađih nabornih planina. Na jugu Francuske, uz mediteransko primorje, prirodni i biljni pokrov čine makija i zimzelene šume.
Francuska jeunitarna polupredsjednička republika s dugogodišnjom demokratskom tradicijom.[4] Ustav Francuske je usvojen na referendumu28. septembra1958. godine.[5] Novi ustav značajno je ojačao izvršnu vlast u odnosu na onu legislativnu. Egzekutiva je bicefalna:Predsjednik Republike (trenutnoEmmanuel Macron), koji je šef države i bira se direktno na izborima na mandat od 5 godina (prethodno 7 godina),[6] i Vlada, na čijem je čelupremijer kojeg imenuje predsjednik. Aktuelna premijer jeSébastien Lecornu.[7]
Parlament je dvodoman i sastoji se odNarodne skupštine, koja ima 577 neposredno biranih zastupnika, i posredno izabranogSenata, koji ima 348 zastupnika.[8] Zastupnici Narodne skupštine predstavljaju jedinice lokalne samouprave te se biraju na mandat od 5 godina.[9] Skupština ima pravo raspustiti Vladu, što znači da sastav Vlade i osoba mandatara zavisi o tome koja stranka drži većinu u Narodnoj skupštini. Zastupnike u Senatu bira izborni kolegij na mandat od 6 godina (ranije 9 godina), s tim da se, od septembra2008., svake tri godine bira polovina zastupnika.[10] Zakonodavne ovlasti Senata uvelike su ograničene i u slučaju neslaganja među dva doma, prednost uvijek ima Narodna skupština.[11] Vlada ima velik utjecaj na određivanje dnevnog reda Parlamenta.
Francuska je podijeljena na 27 administrativnih regija (région), od kojih se 22 nalaze u Kontinentalnoj Francuskoj. Regije su podijeljene na 101 departman (département). Broj departmana se koristi, između ostalog, upoštanskim brojevima i registracijskim oznakama vozila.
Departmane čini 341 okrug (arrondissement), koji se sastoje od 4051 kantona (canton), a njih sačinjava 36697 komuna (commune). Komune biraju (gradska) vijeća, zbog čega je većina komuna član određene grupe koja se sastoji od dviju ili više komuna, sa zajedničkim vijećem.
Francuska proizvodi 75% električne energije u nuklearnim elektranama, po čemu je na prvom mjestu na svijetu.
Francuska privreda pripada skupini najrazvijenijih zemalja svijeta. U svim privrednim djelatnostima ostvaren je visok stepen razvijenosti.Francuska ekonomija se sastoji od razvijenog privatnog poduzetništva i znatnog ali opadajućeg državnog vlasništva. Velike površine obradive zemlje, primjena najnovije tehnologije i subvencije učinile su Francusku vodećom poljoprivrednom silom Zapadne Evrope. Vlada i dalje vrši znatan uticaj na ključne segmente infrastrukture. Ima većinsko vlasništvo u željezničkim, energetskim, zrakoplovnim i telekomunikacijskim tvrtkama. Od početka1990-ih država postupno prodaje svoje udjele uFrance Telecom,Air France i osiguravajućim, bankovnim i vojnim segmentima.
Industrija je visoko razvijena. Francuska ima dobro razvijenu metalurgiju i metalnu industriju, mašinogradnju, industriju saobraćajnih sredstava (automobilsku, avionsku, industriju vagona, lokomotiva i brodova), elektro i elektroničku industriju. Kozmetička i tekstilna (modna konfekcija) industrije su najrazvijenije u svijetu. Hemijska i prehrambena industrija dopunjavaju skladan industrijski razvoj Francuske. U svjetskoj proizvodnji i trgovini Francuska se nalazi odmah poslijeSAD-a,Njemačke iJapana.
Rudna bogatsva Francuske dosta su ograničena. Ona ima solidne zalihe željezne rude,kalija iboksita. Prema proizvodnji i preradi ovih ruda, Francuska zauzima visoko mjesto u svijetu.
Energetski potencijal ne zadovoljava potrebe visoko razvijene zemlje. Francuska, s obzirom na to da nema dovoljno vlastitoguglja inafte, uvozi naftu i zemni plin. Ona je dobro iskoristila svoj vodni potencijal, izgrađene su i mnoge nuklearne elektrane, a u novije vrijeme i elektrane koje koriste snaguplime ioseke za proizvodnju električne energije.
U ratarskoj proizvodnji najviše se proizvode žitarice, industrijsko bilje i povrće. Proizvodnja srednjoevropskog voća prevazilazi domaću potrošnju. Proizvodi od voća se izvoze. U proizvodnji grožđa i vina Francuska je na prvom mjestu na svijetu. Ona ostvaruje 25% ukupne svjetske proizvodnje vina.
Stočarstvo je također dobro razvijeno. U proizvodnji goveđeg, svinjskog i mesa od peradi, ona se nalazi na petom mjestu u svijetu. U središnjim i planinskim predjelima Francuske gaji se dosta sitne stoke. Proizvodnju mesa dopunjava okeanski ribolov.
Francuska je jedna od najvećih i najznačajnijih zemalja uEvropi. Ona izlazi na niz veoma važnih mora i proteže se kroz niz veoma važnih oblasti (Atlantik, La Manche, Sredozemlje, oblast Alpa, doline Rajne i Rone), pa je mnogi smatraju "ključnom zemljom zapadne Evrope". Francuska je također visokorazvijena zemlja, što sve zajedno čini njenu saobraćajnu mrežu gustom, visoko razvijenom i sigurnom. Francuska ima razvijen drumski, željeznički, vazdušni i vodni saobraćaj. Najveći saobraćajni čvor zemlje i jedna od najvećih u Evropi je glavni grad,Pariz.
Prema podacima iz1998. godine ukupna dužina željezničke mreže u Francuskoj je 31.939km, od čega je 31.840km pod nadležnošću SNCF-a. Ovo se odnosi na pruge standardnog kolosijeka. Pored toga u zemlji postoji i 99km pruga uskog kolosijeka (1000mm). Francuska željeznica je veoma napredna i ona je prevazišla mnoge prirodne prepreke, poputLa Manche, gde postoji podzemna veza željeznicom. Također, francuska željeznica slovi za najbržu na svijetu. Gradska železnica je prisutna u svim većim francuskim gradovima. Metro sistem je prisutan u najvećim gradovima. Za razliku od drugih zemlja vozovi se kreću levom stranom (izuzev u Lionskom metrou). Pariz ima najrazvijenu metro mrežu sa 16 linija.
Ukupna dužina puteva u Francuskoj u1998. godini je 893.300km, od čega je na savremene autoputeve otpadalo 12.000km, a na magistralne puteve 30.500km. Uprava nad autoputevima je u rukama privatnih preduzeća, ali pod nadgledanjem državnih organa.
U pogledu vodnog saobraćaja ističu se sljedeće luke:Marseille, Le Havre, Dunkerque, Rouen, Nantes i Bordeaux. Najveća luka je u Marseilleu, koja je i svjetskog značaja i opslužuje više zemalja u zaleđu. Le Havre je glavna luka grada Pariza i nalazi na ušću Sene u La Manche. Sve važne luke su se razvile na ušćima velikih rijeka u more.
Francuska je etnički veoma homogena zemlja. Više od 90% njenog ukupnog stanovništva čine Francuzi. Ostalo stanovništvo čine doseljenici iz mnogih evropskih zemalja, iz Afrike i stariBaski. Prosječna naseljenost Francuske je mnogo manja od naseljenosti u zapadnoj Evropi. Sada u Francuskoj na kvadratnom kilometru površine živi 113 stanovnika. Stanovništvo je veoma neravnomjerno razmješteno. Tako u tri veća grada i njihovoj okolini (Pariz,Marseille iLyon) živi više od trećine ukupnog stanovništva zemlje. Dobro je naseljeni zapadni i sjeverni dio Francuske. Najmanje je naseljeni planinski predjeli na jugu i jugoistoku,Centralni masiv iKorzika. Većina Francuza živi u gradovima. Gotovo tri četvrtine stanovništva zemlje danas živi u gradskim naseljima.
Domorodačko stanovništvo čine:Flamanci na krajnjem sjeveru,Bretonci u Bretanji,Baskijci na jugozapadu,Katalonci na istočnim Pirenejima,Elzašani u Elzasu iKorzikanci na Korzici. Ne znaju se tačni podaci o manjinama, jer je pojam "etnička manjina" gotovo nepoznat u Francuskoj. Naime, još odFrancuske revolucije država primjenjuje "zakon tla" (droit du sol), koji kaže da su prebivalište i etnički identitet nerazdvojni, tj. onaj ko živi u Francuskoj automatski je Francuz. Etničke manjine su kroz historiju asimilirane na sve načine, i to vrlo uspješno. Tek je nedavno, i to pod pritiskomEvropske Unije, Francuska dala važnija prava etničkim manjinama.
Službeni jezik jefrancuski, ali postoji više lokalnih jezika:baskijski,bretonski,katalonski,korzički,flamanski,njemački (elzaški),oksitanski. Francuska vlada i školstvo tek su odnedavno dopustili njihovo korištenje. Regionalni se jezici danas uče u nekim školama, ali francuski ostaje jedini službeni jezik, kako na lokalnoj tako i na državnoj razini.
Glavna vjera u Francuskoj jekatoličanstvo. Više od 80% stanovnika se izjašnjava kao katolici, ali to je zapravo samo tradicionalna vjerska pripadnost, jer najveći dio ljudi uopće ne drži katoličkih obreda, s obzirom da je Francuska još odFrancuske revolucije vrlo svjetovna zemlja. Ipak, ona sadržiLourdes, možda najslavnije katoličko mjesto hodočašća na svijetu.
Islam se u zadnjih pedeset godina jako proširio Francuskom zbog muslimanskih doseljenika iz bivših kolonija u sjevernoj Africi. Danas oko 9% stanovništva Francuske prakticira islam.Protestantizam se znatno smanjio nakon progona u 16. i 17. vijeku, pa protestanti danas čine samo 2% stanovništva.Jevreji čine samo 1% stanovništva, ali to je čak jedna trećina ukupnog broja Jevreja u Evropi. Jevrejska je zajednica oduvijek igrala vrlo važnu ulogu u Francuskoj, kako ekonomski tako i kulturno.
Kao i u skoro svim ostalim evropskim zemljama školovanje je obavezno. Djeca mogu pohađati nastavu u školama, kod kuće ili učiti samostalno. Za sada ima oko 10.000 djece i mladih koja ne pohađaju ni jedan od navedenih vidova nastave. Školstvo Francuske podijeljeno je na predškolsko (Maternelle), osnovnu školu (école élémentaire), ostale škole (collège, lycée), srednju školu i fakultet.
Francuska kultura dala je ogroman doprinos čitavom evropskom naslijeđu. Na tlu Francuske stvoren je ogroman broj dijela koja se ubrajaju u najvrijednija ostvarenja evropske i svjetske kulturne baštine. Odsrednjeg vijeka do savremenog trenutka skoro svi umjetnički stilovi imaju reprezentativne predstavnike u Francuskoj. Mnogi od njih su i nastali u Francuskoj i proširili svoj uticaj van njenih granica. Počev odarhitekture,slikarstva,kiparstva,muzike,književnosti do visoke mode i dizajna, Francuska, kolijevka obrazovanja, sa pravom drži prima jedne od kulturnih prijestolnica planete.[13]
Među brojnim velikanima i genijima, spomenimo samo nekolicinu:
Sully Prudhomme - prvi francuz dobitnik Nobelove nagrade za književnost
Francuska književnost smatra se jednom od najbogatijih i najraznolikijih književnosti, najznačajnija zbog svog istraživanja ljudskog društva i pozicija individualca u društvu. Francuska književnost reflektira kulturnu i političku historiju Francuske. DoFrancuske revolucije1789, Francuska je imala društveno uređenje prema klasnom statusu, sa pravilima koja su određivala kako se pripadnici jedne klase trebaju odnositi prema članovima druge klase. Pogled kulture i društva slijedio je hijerarhijsku strukturu društva, uključujući i književne žanrove i stilove. Hijerarhija žanrova imala je epiku na vrhu, a prozne žanrove, kao romane, na dnu. Nekoliko francuskih klnjiževnika je dobiloNobelovi nagradu:
Francuska ima dugu i bogatu muzičku tradiciju. Kroz ranije faze razvoja muzike, francuski su kompozitori ostavili velik trag na razvojuklasične muzike, dok je u savremenom periodu Francuska ponudila nekoliko značajnih imena popularne muzike. Francuska klasična muzika dugo je bila u sjenitalijanske injemačke. Iako je francuskibarok ponudio imena poputJeana-Baptistea Lullyja, jednog od pioniraopere, iliMarca-Antoinea Charpentiera, preludij čijeg jeTe Deuma jedno od najprepoznatljivijih djela današnjice, dvorska muzika poticana na raskošnom dvoruLouisa XIV. nije se uspjela nametnuti u odnosu na onu svojih susjeda. Izvjesni renome postigao je iJean-Philippe Rameau, jedan od kompozitora kasnog baroka, dok jeFrançois Couperin bio glavni predstavnikrokokoa u Francuskoj.Klasicizam je donio konačni krah dominacije talijanske muzike, no u Francuskoj nije imao značajnog odjeka. Francuska se na sceni klasične muzike u cijelosti etablira u perioduromantizma, kada se estetski duh tog pokreta masovno širi cijelom Evropom.
U20. vijeku došlo je do brzog prodora popularnih žanrova, poputjazza,rocka ipopa. Vrlo brzo, formirao se specifičan muzički žanr, poznat kaochanson française. Najznačajniji interpretatori šansona bili suÉdith Piaf iCharles Aznavour. Francuski umjetnici ostavili su i značajan trag na poljuelektronske muzike, ponudivši nekoliko pionirskih autora tom žanru.Jean-Michel Jarre je već tokom 70-ih godina etablirao žanr i ostvario međunarodnu karijeru, dok jeDavid Guetta tokom 2000-ih postao jedan od najpopularnijih svjetskih muzičara. Globalnu slavu i popularnost tokom 2000-ih godina dostižu i elektronski duetiDaft Punk iAir, potonji koji je sarađivao i na nekolikosoundtrackova filmske muzike.
Sistemski uzgoj domaćih životinja, peradi i ribe, poboljšana obrada zemlje te kultura sira i vina sačuvana od antičkoga doba, stvorili su izitalijanske kuhinje svojevrsno umjetničko djelo, koje jeKatarina Medici prenijela u Francusku. Gastronomija razvijena na toj osnovi proslavila je francusku kuhinju u svijetu. Asimilacijom vrsnih jela i iz drugih evropskih zemalja francuska gastronomija je stvorila u19. vijeku tzv.Internacionalnu kuhinju, koja je pridonijela homogenizaciji ukusa klasifikacijom jela i vina.[14]
U francuskim jelima rijetko ima masti, a nikada nema zaprške. Jela se zamašćuju maslacem ili uljem, a i to se uklanja sa jela ako je masnoća prevelika. Druga karakteristika francuske kuhinje je u raznovrsnosti jela. Po svom geografskom položaju Francuska je najpotpunija cjelina u pogledu ljudske ishrane uEvropi. Francuska prehrana je bogatavitaminima ivlaknima, što je od velike koristi za probavu. Još je jedna važna odlika francuske kuhinje njeno bogatstvo raznim umacima - postoji više od 3.000 patentiranih umaka u Francuskoj. Oni čine hranu bogatom i ukusnom. S druge strane,mlijeko i mliječne proizvode teško je zapaziti na tipičnoj francuskoj trpezi. Jedini izuzetak tom pravilu je poznati francuski sir. Francusko je vino često korišteno, i kao sastojak u pripremi raznih jela.[15]
.jpg)
.svg)
.svg)
