| Cetil-alkohol | |
|---|---|
  | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Cetil-alkohol |
| Druga imena | Cetanol Etal Etol, Heksadekanol Heksadecil-alkohol Palmitil-alkohol IUPAC ime: Heksadekan-1-ol[1] |
| Molekularna formula | C16H34O |
| CAS registarski broj | 36653-82-4 |
| SMILES | OCCCCCCCCCCCCCCCC |
| InChI | 1/C16H34O/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17/h17H,2-16H2,1H3 |
| Kratki opis | Bijeli kristali ili pahuljice vrlo slabog mirisa |
| Osobine1 | |
| Gustoća | 0,811 g/cm3 |
| Tačka topljenja | 49,3 |
| Tačka ključanja | 344 |
| Rastvorljivost | Nerastvorljiv u vodi Vrlo rastvorljiv uetru,benzenu,hloroformu Rastvorljiv uacetonu Blago rastvorljiv ualkoholu Viskoznost: 53 cP (75 °C) |
| Rizičnost | |
| NFPA 704 |  1 1 |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Cetil-alkohol – poznat i kaoheksadekan-1-ol ipalmitil-alkohol – jemasni alkohol sahemijskom formulom CH3(CH2)15OH. Na sobnoj temperaturi, cetil-alkohol je bijela čvrsta tvar u viduvoska ili pahuljica. Oznakacetil je izvedena odkitovog ulja (latinski:cetus) iz kojeg je prvi pita izoliran.[2]
Cetil-alkohol je otkrio francvuskihemičarMichel Chevreul,1817., kada je zagrijavaospermaceti, voštanu supstancu dobijenu izulješurinog ulje, sa kalijum hidroksid (kalijev hidroksid). Nakon hlađenja, pojavile su se pahuljice cetil-alkohola.[3] Suvremena proizvodnja temelji se na redukcijipalmitinske kiseline, koja se dobija izpalminog ulja.
Cetil-alkohol se koristi u kozmetičkoj industriji kaotvari za zamućivanje ušamponima ili kaoemolijent (ublaživač),emulgator isredstvo za zgušnjavanje u proizvodnji losiona i drugih kozmetičkih prparata.[4] Također se upotrebljava kaoulje za matice i vijke, a aktivni je sastojak i u nekim "pokrivenim tečnim bazenima" (koji formiraju površinski sloj za smanjivanje isparavanja i zadržavanje toplote).
Ljudi koji pate odekcema mogu biti osjetljiva na cetil-alkohol,[5][6] što Iahko može biti zbog nečistoća, a ne samog cetil-alkohola.[7] Gotovo je ironično to da je ovaj sastojak ponekad uključena u lijekove za liječenje ekcema.[8]
