Grčka riječ koja je označavala terminarhipelag u početku se odnosila na grupu ostrva u istočnom dijeluSredozemnog mora, izmeđuGrčke,Male Azije i ostrvaKrete. Taj dio, tj.Egejsko more (grčki αρχιπέλαγος, italijanskiArcipelago), doslovno znači "glavno more", od grčkog arkhi (glavni) i pelagos (more).
Arhipelag se može naći izolovan unutar velike vodene površili ili u blizini velikih kopnenih masa. Na primjer, Škotska ima više od 700 ostrva koja okružuju kopno i formiraju arhipelag.
Arhipelazi su često vulkanskog porijekla i formiraju se duž lukova ostrva generisani subdukcionim zonama ili zonama vrućih tačaka. Također mogu nastati kao reultat erozije, depozicije i elevacije zemlje. U zavisnosti od njihovog geološkog porijekla, ostrva koja formiraju arhipelag mogu se nazvatiokeanskim ostrvima,kontinentalnim fragmentima ikontinentalnim ostrvima.[2]
Okeanska ostrva su uglavnom vulkanskog porijekla i u znatnoj mjeri su udaljena od kopna, odnosno određenog kontinenta. Primjer ovakvih arhipelaga su Havajska ostrva,Uskršnje ostrvo iliOstrvo Amsterdam koje se nalazi u južnom dijeluIndijskog okeana.
Kontinentalni fragmenti odgovaraju zemljišnim masama koje su odvojene od kontinentalne mase usljed tektonskog pomjeranja. Primjer ovakvih arhipelaga suOstrva Farallon na obaliKalifornije.
Kompleti ostrva nastalih blizu obale kontinenta smatraju se kontinentalnim arhipelazima kada su dio istog kontinentalnog pojasa. Primjeri ovakvih ostrva su ostrva koja se nalaze unutar unutrašnjeg prolaza u bliziniBritanske Kolumbije.
