| 130 mm top M1954 (M-46) | |
|---|---|
.jpg) | |
| Upotreba | |
| U službi | od1951. |
| Ratovi | Vijetnamski rat,Jom Kipurski rat,Zaljevski rat,Rat u SFRJ itd. |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač |  MOTZ |
| Varijante | M-46, Tip 59 |
| Opis oružja | |
| Težina | 7,7 t |
| Dužina | 11,73 m |
| Dužina cijevi | 7,15 m |
| Visina | 2,55 m |
| Posada | 8 |
| Kalibar | 130 mm |
| Domet | 27,4 km |
| Maks. domet | 37 km |
| Brzina paljbe | 6 granata/min |
| Brzina zrna | 930 m/s |
| Vertikalno polje djelovanja | -2.5° do 45° |
| Horizontalno polje djelovanja | 50° |
130 mm top M1954 (M-46) (ruski:130-мм пушка M-46 обр. 1954 г.) namijenjen je za uništavanje neprijateljske artiljerije, žive sile, tetenkova i samohodnih oruđa. Također se koristi za rušenje protivničkih odbrambenih položaja i bunkera. Počeo se proizvoditi u bivšemSovjetskom savezu1950tih godina, proizvodio se pod licencom uKini iRumuniji. Top M-46 predstavlja jedno od naujspješnijih i najpouzdanijih artiljerijskih oruđa.
Top M-46 je razvijen na osnovu obalnog topa M-36 130 mmm. Predstavlja vrlo učinkovito, ali i robusno oružje. Inače se na borbene položaje dostavlja pomoću srednje teških kamiona ili pomoću artiljerijskih tegljača kao što jeATS-59. Stabilizacija topa prilikom opaljivanja se sastoji iz hodro-pneumatskog sistema i ublaživača trzaja koji se nalazi iznad cijevi. Dugačka cijev omogućuje velik domet zrna i njegovu brzinu od 930 m/s. Štit topa služi da zaštiti posadu u slučaju eksplozijetopa, te da štiti posadu od neprijateljske vatre ukoliko se radi o neposrednim gađanjima. Pomoću vizira, daljinomjera s velikom preciznošću se mogu vršiti neposredna, poluposredna i posredna gađanja.
Prilikom transporta na krajeve lafeta topa se stavljaju dva pomoćna točka s ciljem ravnomjernog raspoređivanja težine, dok se cijev uvlači u marševski položaj. Priprema topa za transport traje oko 8 minuta pomoću 8 vojnika posade.[1][2][3]
Top M-46 je prvi put javnosti predstavljen na vojnoj paradi uMoskvi1954. godine. U početku upotrebe uCrvenoj armiji je mijenjao protivoklopne topove, međutim zbog njegovog dalekog dometa raspoređivan je u nivou korpusa. Korišten je uporedo sa artiljerijskim radarima za praćenje vatre SNAR-2.
U upotrebi je više od 25 armija širom svijeta, pod licencom se proizvodio uKini iRumuniji. Tokom1980tih uSSSR-u ga je počeo zamijenjivati2A36 Giatsint-B 152 mm i njegova samohodna verzija2S5 Giatsint-S. Neke firme iz oblasti namjenske industrije su ga konvertovale u kalibar 155 mm poNATO standardu.
M-46 je intezivno korišten od straneSjevernog Vijetnama tokomVjetnamskog rata protivameričkih snaga. Smatran je kao najbolji primjerak poljske artiljerije od obje strane tokom ovog rata.[4]
Kineske verzije ovog topa su najvjerovatnije korištene od straneSjeverne Koreje tokom granatiranjajužnokorejskog otoka Yeonpyeong uŽutom moru 23. novembra2010. godine.
Kuba je svoje M-46 topove montirala na podvozjeT-34 tenka.[6]
Sjeverna Koreja je montirala M-46 topove na podvozjaT-55 i kineskihTip 59 tenkova.[5]
Alžir: 10 M-46
Angola: 48 M-46
Azerbejdžan: 36 M-46
Bangladeš: 62 Tip 59
Bosna i Hercegovina: 61 M-46
Egipat: 420 M-46, 150 Tip 59
Eritreja: 9 M-46
Etiopija
Finska: 36 M-46
Hrvatska: 36 M-46H1
Indija: 550 M-46
Irak: 18 M-46
Iran: 1.100 M-46 i Tip 59
Jemen: 70 M-46
Kambodža: Tip 59
Kamerun: 12 Tip 59
Kina: Tip 59
Demokratska Republika Kongo: 42 Tip 59
Kongo: 5 Tip 59
Kuba: M-46
Laos: 10 M-46
Liban: 25 M-46
Libija: 330 M-46
Mali: M-46
Maroko: 18 M-46
Mjanmar: 16 M-46
Mongolija: M-46
Mozambik: 20 M-46
Nigerija: 7 M-46
Obala Slonovače
Oman: 12 M-46 i 12 Tip 59
Pakistan: 410 Tip 59
Peru: 36 M-46
Rusija: 650 M-46
Sirija: 800 M-46 i Tip 59
Sjeverna Koreja: M-46 i Tip 59
Srbija: 18 M-46
Sudan: 75 M-46 i Tip 59
Šri Lanka: 40 Tip 59
Tajland: 18 Tip 59
Tanzanija: 30 M-46
Vijetnam: M-46 i Tip 59
Zambija: 30 M-46