Meneget erC'hatholicon (1499):nemet.^[1]

Anv-gwan-verb ar wrizienn NEM, « krommañ, gwarañ, dasparzh », a gaver e-barzh « lemel », ha « neñv ».^[2]

Araogenn

nemet/ne.ˈmetː/

1. Dirak un niver
   • Te n'outmann ebed amañ : te a zo warlerh Pôlig, ha Pôlig a oa an diweza 'med unan.— (Jules Gros,Le trésor du breton parlé Première Partie,1966, p. 55.)
   • Div eur nemet ugent. Kreisteiz nemet pemp.
2. En droiennan holl nemet:
   • Kousket eo an holl en ti e-giz aelez, 'nemet Annaig a zo war-sao o c’hortoz Laou.— (Yann ar Floc'h,Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault,Kemper,1950, p. 88.)
3. War-lerc'h ur verb er stumm-nac'h:
   • ... an traoù-mañ n'intnemetsorc'hennoùlu, [...]— (Lan Inizan,Emgann Kergidu 1,Brest, 1877, eil emb.Al Liamm1977, p. 134.)
   • Va zad a venne ober din studiañ al lezennoù, met n'em boa menoz-all ebetnemet mont da redek mor.— (Daniel Defoe, lakaet e brezhoneg gantYeun ar Gow,Abrobin,Al Liamm,1964, p. 7.)
   • [...] ; koulskoude, nedennenag e zellou nag e zonjdiwarni,nemet en desped d'ean.— (Erwan ar Moal,Pipi Gonto,Kemper,1925, p. 171.)
4. ken (+ anv-kadarn) nemet ...

   • O youl agouezhe zoken war draoù ha n'o doa talvoudegezh ebet evito : n'o doa ken c'hoant, a gredan,nemet da zistrujañkement tra a c'hellfedegas da soñj dezho eus un Doue en neñv hag a roio da bep hinihervez eoberoù.— (Lan Inizan,Emgann Kergidu 1,Brest, 1877, eil emb.Al Liamm1977, p. 30.)

5. en troiennoù
   • N'en devoa seurt nemet ar pezh a c'houneze bemdez ... .— (Yann ar Floc'h,Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault,Kemper,1950, p. 136.)

• Al logodenn n'he deusnemet un toull a zo boued d'ar c'hazh— (Krennlavar.)

Stagell

nemetstagell kenurzhiañ

1. met
   • Glav a raio,nemet mont a rin memes tra.
2. a verk ur vartezeadenn, gant andoare-divizout
   • Mont a rin da bourmennemet glav a rafe.
   • N’hon eus na gwele na boued da reiñ deoc’hnemet kousket a rafec’h war ar solier, ha debriñ eus hon bara-heiz.— (Fañch an Uhel,Kontadennoù ar Bobl/2,Al Liamm,1985, p. 160.)
   • Ma laras na dimezje ken bikennemet kavout a raje unan hag a zereje dezhi en pep tra abidoù eured e wreg kentañ— (Fañch an Uhel,Kontadennoù ar Bobl/3,Al Liamm,1988, p. 25.)
   • « [...] ; ne daio hini dagregiñ ennoc'hnemet lammat arafe dreist horc'horf-ni, [...]. »— (Lan Inizan,Emgann Kergidu 1,Brest, 1877, eil emb.Al Liamm1977, p. 18.)
   • Unan bennak, ne oufen ket kavaret deoc’h piv, nemet Job Lo e vije, a roas dezhañ unhortad ...,— (Lan Inizan,Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier,Brest,1878, p. 232.)
   • — [...]. C'houi a zo tuddiod, hanemet lekeat e ve dirak hokinou, negavfec'h tamm davezur ho korf. [...].— (G. MILIN,Gwechall-goz e oa...,Kemper,1924, p. 62.)
   • Kig nemet ur gouel-berz a ve Da Wener ne zebri morse.w:Gourc'hemennoù an Iliz
   • Morse,nemet Mab Doue evije, nevoe denker mat-all war an douar...— (Yann ar Floc'h,Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault,Kemper,1950, p. 11.)
   • « Ya ! daonet out ! nemet ober a rafes kement-mañ : ...— (Yann ar Floc'h,Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault,Kemper,1950, p. 134.)
3. nemet ur chañs a ve

Stagell isurzhiañ

nemetstagell isurzhiañ

1. → Termenadur da glokaat(Ouzhpennañ)
   • Mont a rin da bourmennemet e rafe glav— (Mammenn ?.)

• Araogennoù brezhonek, stag

Adverb

1. • Nemet ec'h anavezer bugale antoradoù bras dre matougont pezhioù dilhad forbuet o breudeurgozh, dilhadoù hag adalvezo c'hoazh d'ar breur war-lerc'h [...].— (Pêr-Jakez Heliaz,Marh al lorh, Plon,1986, p. 197.)

Roll andaveoù :